LSVNO - Tổng thống Donald Trump cho rằng quan chức của CDC đang làm khủng hoảng thị trường chứng khoán khi ông này nói với báo chí về mức độ nguy hiểm của dịch bệnh Covid-19.
Từxem nhẹ dịch bệnh Covid-19...
Cơ quan tìnhbáo Mỹ đã đưa ra cảnh báo từ tháng 1 năm 2020 về mối nguy hiểm mà virus coronachủng mới gây ra. Nhưng theo báo Washington Post, Tổng thống Trump và các nhà lậppháp đã xem nhẹ cảnh báo và không hành động nhanh chóng để ngăn chặn sự lây lancủa mầm bệnh.
Theo đó, báocáo của tình báo Mỹ không dự đoán khi nào virus tấn công nước Mỹ hay đề xuấtcác bước cụ thể mà ngành y tế nên thực hiện, vì đây vốn là các vấn đề nằm ngoàichuyên môn. Nhưng họ đã theo dõi sự lây lan của virus corona ở Trung Quốc rồicác nước khác.
Sau đó, cảnhbáo các quan chức Trung Quốc dường như đang đánh giá thấp mức độ nghiêm trọng củadịch bệnh.
Kết hợp nhiềuyếu tố, tình báo Mỹ đã vẽ ra bức tranh ban đầu về loại virus có thể gây ra đạidịch toàn cầu và yêu cầu chính phủ các nước phải hành động nhanh để ngăn chặn.
Tuy nhiên, theo Washington Post, cảnh báo này bị ông Trump xem nhẹ, cả khi công khai lẫn lúc riêng tư.
Người phátngôn Cục Tình báo trung ương Mỹ (CIA) và Văn phòng giám đốc Tình báo quốc gia từchối bình luận về vấn đề này. Phát ngôn viên Nhà Trắng thì bác bỏ những chỉtrích liên quan đến phản ứng của ông Trump.
Các chuyêngia y tế công cộng Mỹ đã chỉ trích Trung Quốc chậm phản ứng với dịch Covid-19và cho rằng Trung Quốc đã lãng phí thời gian trong việc ngăn dịch lây lan.
Tại cuộc họpbáo ngày 20/3 tại Nhà Trắng, Bộ trưởng Y tế và dịch vụ nhân sinh Alex Azar chobiết các quan chức Mỹ đã được cảnh báo ban đầu về virus corona chủng mới sau cuộchọp của giám đốc Trung tâm Kiểm soát và phòng ngừa dịch bệnh Mỹ (CDC) với các đồngnghiệp Trung Quốc vào ngày 03/01.
Các cảnh báovề virus từ cơ quan tình báo ngày càng gia tăng, nhất là vào đầu tháng 2, tới mứcphần lớn báo cáo tình báo là về Covid-19.
Tới tháng 2,các quan chức lo ngại Mỹ không có đủ dụng cụ xét nghiệm dịch nhưng ông Trump đảmbảo với người dân Mỹ rằng virus corona sẽ không bùng phát ở Mỹ như các nướckhác.
Bất chấp mộtsố cố vấn cho rằng Bắc Kinh không thông tin chính xác số ca nhiễm và tử vong,ông Trump công khai ca ngợi phản ứng về dịch bệnh của Trung Quốc và trong bàiTweet ngày 24/01, ông Trump đánh giá cao nỗ lực và sự minh bạch của Trung Quốc.
Các cố vấnđã khuyên ông Trump cứng rắn hơn với Trung Quốc khi nước này không cho Trungtâm Kiểm soát và phòng ngừa dịch bệnh (CDC) của Mỹ tới tìm hiểu về dịch bệnh.Nhưng ông Trump lập luận rằng nếu ông tỏ ra cứng rắn hơn với ông Tập Cận Bình,người Trung Quốc sẽ không sẵn lòng cung cấp cho người Mỹ thông tin về cách họgiải quyết dịch bệnh.
Tới khi Mỹcó ca nhiễm virus corona đầu tiên, ông Trump vẫn khẳng định rủi ro sức khỏe đốivới người Mỹ là thấp.
Ngày 25/02,Nancy Messonnier - một quan chức cấp cao của CDC nói với các phóng viên rằngvirus corona có khả năng lây nhiễm trong cộng đồng ở Mỹ và có tác động nghiêmtrọng tới đời sống hằng ngày.
Ông Trump đãgọi cho Bộ trưởng Y tế Azar trên đường trở về từ chuyến đi tới Ấn Độ và phànnàn rằng Messonnier đang làm khủng hoảng thị trường chứng khoán.
Ông Trump chỉthay đổi giọng điệu sau khi được xem số liệu về lây nhiễm virus ở các quốc giakhác và nghe trực tiếp từ Deborah Birx - điều phối viên lực lượng đặc biệt đốiphó virus corona ở Nhà Trắng.
Nhưng lúcnày, virus corona đã lây lan ở khắp nơi ở nước Mỹ.
Tính đếnnay, Mỹ đang có 19.640 ca nhiễm virus corona, 264 ca tử vong và 147 trường hợpđã khỏi bệnh.
... đến kêu gọi người dân làm việc tại nhà, không tụ tập quá 10 người
Đầu tuần nàyđánh dấu một thay đổi lớn trong quan điểm chống dịch của Tổng thống DonaldTrump.
Từ chỗ khuyếnkhích người dân "tiếp tục cuộc sống bình thường", ông chuyển sang kêugọi họ làm việc tại nhà, không tụ tập quá 10 người...
Ông còn yêucầu chính quyền các địa phương đóng cửa trường học, quán bar, nhà hàng... để giảmnguy cơ lây nhiễm. Ở các nước phương Tây như Mỹ, người dân coi trọng tự do vàriêng tư, nên có thể nói đưa ra những khuyến cáo như thế không đơn giản với ôngTrump.
Theo báoWashington Post, nguồn cơn sự thay đổi bất thình lình của ông Trump là một báocáo khoa học gửi cho Nhà Trắng từ nước Anh.
Trong nộidung, các nhà dịch tễ học xứ sương mù đã nói thẳng với nhà lãnh đạo Mỹ rằngcorona là con virus đường hô hấp nguy hiểm nhất thế giới từng chứng kiến kể từđại dịch cúm Tây Ban Nha năm 1918.
Dựa trên môhình tính toán, nhóm nghiên cứu Covid-19 của Trường Imperial College London dựđoán nếu nước Mỹ không hành động để làm chậm tốc độ lây lan của virus, khoảng2,2 triệu người có thể chết trong trận dịch lần này.
Chưa dừng lạiở đó, nhà dịch tễ học Neil Ferguson, thành viên nhóm nghiên cứu, giải thíchngay cả khi Mỹ áp dụng các chiến lược như cách ly người nghi nhiễm, bảo vệ ngườilớn tuổi... con số tử vong chỉ có thể giảm một nửa, xuống còn 1,1 triệu người,mặc dù nó cũng giúp giảm tải cho hệ thống y tế khoảng 2/3.
Báo cáo của Anh nhấn mạnh các biện pháp ngăn dịch quyết liệt phải được duy trì trong một thời gian dài, cho dù là ngắt quãng, cho đến khi khoa học tìm ra văcxin ngừa Covid-19, và quá trình này có thể mất từ 12-18 tháng trong điều kiện tốt nhất.
Thanh Hà(T/h)
