Trình bày Báo cáo tóm tắt một số vấn đề lớn trong tiếp thu, giải trình, chỉnh lý dự thảo Luật Báo chí (sửa đổi), Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa và Xã hội của Quốc hội Nguyễn Đắc Vinh cho biết, ngày 23/10 và 24/11/2025, Quốc hội đã thảo luận, cho ý kiến tại Tổ và Hội trường về dự án Luật Báo chí (sửa đổi). Thực hiện ý kiến chỉ đạo của Ủy ban Thường vụ Quốc hội và nhiệm vụ được phân công, Thường trực Ủy ban Văn hóa và Xã hội của Quốc hội đã phối hợp tổng hợp ý kiến các vị Đại biểu Quốc hội, tổ chức nhiều cuộc họp với Cơ quan chủ trì soạn thảo, cơ quan có liên quan và chuyên gia để nghiên cứu, tiếp thu, giải trình, chỉnh lý dự thảo Luật.
Ngày 02/12/2025, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã gửi văn bản đề nghị Chính phủ cho ý kiến về dự thảo Luật. Thường trực Ủy ban Pháp luật và Tư pháp của Quốc hội đã chủ trì, phối hợp với Thường trực Ủy ban Văn hóa và Xã hội của Quốc hội, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch và các cơ quan có liên quan rà soát kỹ thuật đối với dự thảo Luật. Đến nay, Thường trực Ủy ban và cơ quan chủ trì soạn thảo đã thống nhất hoàn toàn về các nội dung tiếp thu, giải trình, chỉnh lý dự thảo Luật.
Toàn cảnh phiên họp. Nguồn: Quochoi.vn.
Báo cáo rõ một số vấn đề lớn trong tiếp thu, giải trình, chỉnh lý dự thảo Luật Báo chí (sửa đổi), Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa và Xã hội của Quốc hội Nguyễn Đắc Vinh cho biết:
- Về các loại hình báo chí (các khoản 1, 3, 4, 5, 6 Điều 2), Thường trực Ủy ban và cơ quan chủ trì soạn thảo đã chỉnh lý tên gọi loại hình “báo nói, báo hình” thành “phát thanh, truyền hình”.
- Về cơ quan báo chí chủ lực đa phương tiện (Điều 15), Thường trực Ủy ban và cơ quan chủ trì soạn thảo đã thống nhất, chỉnh lý cụm từ “cơ quan truyền thông chủ lực đa phương tiện” thành “cơ quan báo chí chủ lực đa phương tiện” để bảo đảm tính chính xác và phù hợp với phạm vi điều chỉnh của dự án Luật.
- Về hoạt động báo chí trên không gian mạng (Điều 29), Thường trực Ủy ban và cơ quan chủ trì soạn thảo đã rà soát, chỉnh lý Điều 29 dự thảo Luật theo hướng quy định biện pháp quản lý nhà nước đối với hoạt động báo chí trên không gian mạng tương tự như đối với bốn loại hình báo chí truyền thống, đồng thời tích hợp dịch vụ trực tuyến, bảo đảm nguyên vẹn nội dung thông tin đã đăng, phát trên nền tảng số báo chí quốc gia.
- Về cải chính trên báo chí (Điều 34), tiếp thu ý kiến Đại biểu Quốc hội và Thường trực Ủy ban Pháp luật và Tư pháp, Thường trực Ủy ban và cơ quan chủ trì soạn thảo đã bổ sung 01 điều mới quy định về gỡ bỏ thông tin vi phạm, thu hồi sản phẩm báo chí in tại Điều 35 dự thảo Luật và giao Chính phủ quy định chi tiết nội dung này.
- Về các nội dung liên quan đến “kinh tế báo chí”, Thường trực Ủy ban và cơ quan chủ trì soạn thảo đã rà soát, chỉnh lý các quy định liên quan đến đầu tư công, cơ chế tự chủ, những quy định về nguồn thu từ hoạt động kinh doanh của cơ quan báo chí tại Điều 9, Điều 20, Điều 23 dự thảo Luật.
Ghi nhận và đánh giá cao sự phối hợp của cơ quan soạn thảo và cơ quan thẩm tra trong tiếp thu các ý kiến của Đại biểu Quốc hội, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn nhấn mạnh các vấn đề chính cần tập trung đối với dự án Luật Báo chí (sửa đổi). Cụ thể: Thứ nhất là cơ chế, chính sách để phát triển báo chí; Thứ hai là quản lý báo chí trên không gian mạng. Theo Chủ tịch Quốc hội, 02 vấn đề này có nhiều Đại biểu cho ý kiến, đề nghị tiếp thu, giải trình cho rõ, đặc biệt trong lĩnh vực trí tuệ nhân tạo (AI), đây là lĩnh vực mới. Thứ ba là vấn đề bảo vệ an toàn tác nghiệp của nhà báo. Thứ tư là điều kiện cấp phép và quản lý đối với cộng tác viên. Thứ năm là định nghĩa và địa vị pháp lý.
Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn cũng bày tỏ thống nhất cao việc sửa đổi các quy định cụ thể, khả thi liên quan: Các chính sách hỗ trợ báo chí; Hỗ trợ tài chính cho báo chí thực hiện nhiệm vụ chính trị, công ích; Quy định đào tạo, bồi dưỡng nhân lực báo chí. Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn đề nghị các cơ quan tiếp tục tích cực rà soát kỹ lưỡng, toàn diện dự thảo Luật Báo chí (sửa đổi) với các Luật hiện hành, cũng như các dự án Luật có liên quan đang được sửa đổi, bổ sung để đảm bảo tính đồng bộ, thống nhất trong các quy định về: Báo chí, khoa học công nghệ, chuyển đổi số, an ninh thông tin, quảng cáo và sở hữu trí tuệ.
“Đề nghị cơ quan soạn thảo và cơ quan thẩm tra tích cực phối hợp xem xét từng khoản, từng Điều, từng Chương, chỉnh lý làm sao để Luật Báo chí này được Quốc hội nhấn nút thông qua với sự đồng thuận cao. Đi đôi với hướng dẫn thực hiện Luật này, tin tưởng rằng Luật sẽ có tuổi thọ cao để công tác quản lý báo chí trong thời gian tới được tốt hơn nữa”, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn bày tỏ tin tưởng.
Phát biểu tại phiên họp, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp của Quốc hội Hoàng Thanh Tùng cho biết, thực hiện nhiệm vụ được giao, Thường trực Ủy ban Pháp luật và Tư pháp của Quốc hội đã phối hợp với Ủy ban Văn hóa và Xã hội của Quốc hội rà soát kỹ thuật nhằm đảm bảo tính hợp hiến, hợp pháp và tính thống nhất của dự thảo Luật.
Góp ý nội dung mang tính kỹ thuật, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp của Quốc hội Hoàng Thanh Tùng đề nghị, tiếp tục rà soát khoản 9 và khoản 11 của Điều 2 dự thảo Luật liên quan đến "nền tảng số báo chí quốc gia" để quy định phù hợp, đảm bảo tính kết nối, rõ ràng. Đồng thời đề nghị rà soát, sắp xếp thứ tự các khái niệm được giải thích trong Điều 2 để dễ theo dõi, khoa học và gắn kết hơn.
Quan tâm tới tính liên thông giữa Luật Báo chí (sửa đổi) với các Luật liên quan, trong đó có Luật Trí tuệ nhân tạo (AI), Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường của Quốc hội Nguyễn Thanh Hải đề nghị cần bổ sung các nội dung liên quan tới việc ứng dụng, sử dụng trí tuệ nhân tạo trong nghiên cứu khoa học, trong giáo dục đào tạo và trong báo chí truyền thông.
"Hiện nay Chính phủ đang tiếp thu Luật Trí tuệ nhân tạo theo hướng các nội dung sử dụng AI trong các lĩnh vực chuyên ngành sẽ được quy định ở trong các Luật chuyên ngành. Tôi mong muốn nếu được thì đưa một Điều mang tính khung, để sau này ban hành những văn bản hướng dẫn phối hợp với Luật Trí tuệ nhân tạo, làm sao khi Luật ra đời sẽ có sự đồng bộ và phối hợp giữa các luật”, Chủ nhiệm Nguyễn Thanh Hải đề nghị.
Phát biểu kết luận, Phó Chủ tịch Quốc hội, Thượng tướng Trần Quang Phương cho biết, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đánh giá cao sự chủ động, tinh thần trách nhiệm và sự phối hợp chặt chẽ của Thường trực Ủy ban Văn hóa và Xã hội của Quốc hội, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, Thường trực Ủy ban Pháp luật và Tư pháp cùng các cơ quan liên quan trong việc nghiên cứu, tiếp thu, giải trình các ý kiến đại biểu Quốc hội tại tổ và hội trường. Các tài liệu trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội được chuẩn bị nghiêm túc, công phu và đầy đủ theo quy định. Dự thảo Luật đã tiếp thu, chỉnh lý nhiều nội dung so với dự thảo ban đầu.
Ủy ban Thường vụ Quốc hội cơ bản tán thành với các nội dung của dự thảo Luật đã được tiếp thu, giải trình, chỉnh lý; Đồng thời đề nghị: Tiếp tục rà soát kỹ lưỡng, bảo đảm tính đồng bộ, thống nhất trong hệ thống pháp luật, nhất là các Luật đang được Quốc hội trình và chuẩn bị thông qua, đặc biệt là dự án Luật Trí tuệ nhân tạo. Bên cạnh đó, bổ sung và rà soát các chính sách để bảo đảm tính khả thi; rà soát hoàn thiện quy định về quản lý hoạt động báo chí trên không gian mạng, ứng dụng công nghệ mới, bao gồm việc điều chỉnh hành vi, ứng dụng và sử dụng trí tuệ nhân tạo.
Phó Chủ tịch Quốc hội, Thượng tướng Trần Quang Phương cũng nhấn mạnh, giao Thường trực Ủy ban Văn hóa và Xã hội của Quốc hội tiếp tục phối hợp chặt chẽ với Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch rà soát kỹ lưỡng, tiếp thu các ý kiến của Ủy ban Thường vụ Quốc hội tại phiên họp để hoàn thiện dự thảo Luật bảo đảm tiến độ, thực hiện đúng quy trình trước khi trình Quốc hội xem xét thông qua.
