Ảnh minh họa.
Ngày 23/5, thảo luận ở hội trường về một số nội dung còn ý kiến khác nhau của dự án Luật Đấu thầu (sửa đổi) trong khuôn khổ Kỳ họp thứ 5, Quốc hội khóa XV, nhiều Đại biểu Quốc hội đã có những đề xuất kiến nghị như đưa mặt hàng điện vào danh mục bình ổn giá, hay bày tỏ lo ngại nguy cơ xóa bỏ xã hội hóa biên soạn sách giáo khoa…
Theo Đại biểu Quốc hội Nguyễn Quốc Luận (Đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh Yên Bái), về hàng hóa, dịch vụ bình ổn giá được quy định tại Phụ lục số 1 ban hành kèm theo dự thảo luật bao gồm 10 loại hàng hóa, dịch vụ, tuy nhiên, không bao gồm giá điện. Trong dự thảo Luật hiện nay, giá điện đang quy định tại Phụ lục 2 Danh mục hàng hóa, dịch vụ do Nhà nước quy định giá.
Đại biểu cho rằng, nên bổ sung giá điện vào Phụ lục số 1 vào Danh mục hàng hóa, dịch vụ bình ổn giá vì đây là hàng hóa, dịch vụ quan trọng liên quan trực tiếp đến đời sống người dân, liên quan đến hoạt động sản xuất, kinh doanh của tổ chức, doanh nghiệp, tác động lớn đến kinh tế-xã hội, sản xuất kinh doanh và đời sống của người dân.
Chỉ ra thực tiễn thời gian qua cho thấy, loại hàng hóa này chỉ có tăng, không có giảm, Đại biểu cho rằng việc tăng giá điện này vẫn chưa đủ để bù đắp chi phí, dẫn đến ngành điện bị lỗ lớn, gây ra mất cân đối dòng tiền và kéo theo nhiều hệ lụy nghiêm trọng.
Do vậy, Đại biểu Quốc hội Nguyễn Quốc Luận đề nghị loại hóa này cần được cơ quan Nhà nước có thẩm quyền thực hiện các giải pháp, biện pháp nhằm ổn định giá và đưa vào Danh mục hàng hóa, dịch vụ bình ổn giá thì hợp lý hơn.
Đồng quan điểm, Đại biểu Quốc hội Phạm Văn Hòa (Đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh Đồng Tháp) đề nghị đưa vào danh mục hàng hóa dịch vụ bình ổn giá thay vì là mặt hàng do Nhà nước định giá bởi đây là mặt hàng thiết yếu, tất cả người dân đều sử dụng, thậm chí còn hơn cả xăng, dầu.
Đồng tình với việc duy trì Quỹ bình ổn giá xăng dầu, tuy nhiên, Đại biểu Quốc hội Phạm Văn Hòa cho rằng, việc giao cho doanh nghiệp quản lý quỹ là không phù hợp, mà cần giao Bộ Tài chính quản lý.
Ngoài ra, Đại biểu cũng kiến nghị, cần quy định rõ thời điểm không tiếp tục duy trì Quỹ bình ổn giá xăng dầu để phù hợp với nền kinh tế thị trường.
Theo Đại biểu Quốc hội Nguyễn Thiện Nhân (Đoàn Đại biểu Quốc hội TP. Hồ Chí Minh), Nhà nước phải có nguồn lực tài chính công và dự trữ hàng hóa phù hợp khi điều tiết giá, để việc Nhà nước điều tiết giá là phù hợp với quan hệ, quy luật cung cầu hàng hóa dịch vụ và không gây tổn hại cho các doanh nghiệp và người dân.
Tuy nhiên, Đại biểu cũng thừa nhận Luật Giá hiện hành và dự thảo Luật Giá (sửa đổi) chưa quy định nguyên tắc quản lý điều tiết giá của Nhà nước, gây nhiều vướng mắc, bất cập trong việc điều tiết giá, đặc biệt là giá điện.
Theo đó, Đại biểu Quốc hội Nguyễn Thiện Nhân đề nghị bổ sung nguyên tắc quản lý điều tiết giá của Nhà nước vào dự thảo Luật, cụ thể, Nhà nước phải có nguồn lực tài chính công và dự trữ hàng hóa phù hợp với điều tiết giá.
Phát biểu giải trình một số vấn đề các đại biểu quan tâm, Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc cho rằng, dự thảo Luật Giá đã làm rất kỹ, tiếp thu nhiều vòng. Đối với một số mặt hàng bình ổn giá, trong dự thảo Luật có đề xuất Quốc hội quyết định các mặt hàng bình ổn giá, khi có biến động, Chính phủ sẽ trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội để từ đó thực hiện quy trình xem xét, quyết định.
Lý giải vì sao không đưa giá điện vào diện bình ổn như áp dụng với xăng dầu, theo Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc, giá điện đang được Nhà nước định giá, có lợi cho người dân hơn. Trong bối cảnh nguồn lực ngân sách còn hạn hẹp, doanh nghiệp sản xuất điện hiện chủ yếu là Tập đoàn Điện lực Việt Nam với vốn Nhà nước chiếm trên 50% nên nếu hỗ trợ phải sửa Luật Ngân sách mới phù hợp.
QUÝ NGUYÊN