Việc tách hộ và điều kiện được giao đất có trả tiền sử dụng đất sau khi có thông báo thu hồi đất thực hiện dự án

(LSVN) - Vừa qua, Tạp chí Luật sư Việt Nam nhận được đơn thư của ông Huỳnh Văn Ninh (trú tại 57 đường Thuận Hóa, phường Thủy Lương, thị xã Hương Thủy, Thừa Thiên – Huế), về việc đề nghị tư vấn pháp luật liên quan đến việc tách hộ và điều kiện được giao đất có trả tiền sử dụng đất sau khi có thông báo thu hồi đất thực hiện dự án từ chính quyền.

Đơn thư bạn đọc.

Cụ thể, theo nội dung trong đơn, ông Huỳnh Văn Ninh và bà Nguyễn Đắc Phương Uyên đăng ký kết hôn vào ngày 09/01/2024. Hiện, 02 vợ chồng ông Ninh bà Uyên đang ở tại nhà bố mẹ bà Uyên tại 57 đường Thuận Hóa (phường Thủy Lương, thị xã Hương Thủy). Trước đó, ngày 06/11/2023, UBND thị xã Hương Thủy ban hành thông báo số 209/TB-UBND về việc thu hồi đất để thực hiện dự án đường Tố Hữu nối dài đi sân bay Phú Bài tại các xã., phường: Thủy Thanh, Thủy Châu, Thủy Phương, Phú Bài và Thủy Lương (thuộc thị xã Hương Thủy) và Quyết định số 3393/QĐ-UBND về phê duyệt kế hoạch thu hồi đất, điều tra, khảo sát đo đạc, kiểm đếm để thực hiện dự án đường Tố Hữu nối dài đi sân bay Phú Bài. 

Tuy nhiên, đến thời điểm hiện tại vẫn chưa phê duyệt phương án đền bù hỗ trợ tái định cư và chưa có Quyết định thu hồi đất. Ông Huỳnh Văn Ninh thắc mắc rằng, đối chiếu với các quy định của pháp luật, trường hợp của vợ chồng ông có được xác định là hộ phụ của gia đình bố mẹ vợ ông để được bố trí tái định cư hoặc giao đất có thu tiền để xây dựng nhà ở khi Nhà nước thu hồi đất để thực hiện dự án theo các quy định hiện hành hay không?

Ngoài ra, vợ chồng ông đăng ký kết hôn vào ngày 09/01/2024, sau ngày UBND thị xã Hương Thủy ban hành thông báo số 209/TB-UBND và Quyết định số 3393/QĐ-UBND (ngày 06/11/2023). Liệu điều này có ảnh hưởng đến việc được giao đất ở có thu tiền sử dụng đất của vợ chồng ông hay không?

Trước những thắc mắc của vợ chồng ông Huỳnh Văn Ninh, Tạp chí Luật sư Việt Nam trả lời như sau: Liên quan đến nội dung tách hộ, Công an phường Thủy Lương cũng đã có giấy xác nhận thông tin cư trú số 04/GXN-CAP ngày 26/01/2024 và Công văn số 308/CAP ngày 29/7/2024 gửi Phòng Tài nguyên môi trường thị xã Hương Thủy, xác nhận vợ chồng ông Huỳnh Văn Ninh đủ điều kiện để tách hộ (căn cứ tại khoản 1 Điều 25 và  khoản 3 Điều 23 của Luật Cư trú năm 2020).

Đối với câu hỏi vợ chồng ông Huỳnh Văn Ninh có được bố trí tái định cư hoặc giao đất ở có thu tiền sử dụng đất để xây dựng nhà ở khi Nhà nước thu hồi đất để thực hiện dự án nói trên hay không, qua trao đổi, Luật gia Hoàng Ngọc Thanh, Phó Chủ tịch Thường trực Hội Luật gia tỉnh Thừa Thiên Huế cho biết:

Khoản 4 Điều 111 Luật Đất đai năm 2024, có hiệu lực thi hành từ 01/8/ 2024 về bố trí tái định cư có quy định:

Hộ gia đình, cá nhân có đất ở, người gốc Việt Nam định cư ở nước ngoài, tổ chức kinh tế đang sử dụng đất ở, đang sở hữu nhà ở gắn liền với quyền sử dụng đất tại Việt Nam khi Nhà nước thu hồi đất, nếu có đủ điều kiện được bồi thường về đất ở theo quy định tại Điều 95 của Luật này thì được bồi thường bằng giao đất ở hoặc nhà ở tại khu tái định cư hoặc tại địa điểm khác phù hợp.

Trường hợp trong hộ gia đình có nhiều thế hệ hoặc có nhiều cặp vợ chồng cùng chung sống trên một thửa đất ở bị thu hồi nếu đủ điều kiện để tách thành từng hộ gia đình riêng theo quy định của pháp luật về cư trú hoặc có nhiều hộ gia đình có chung quyền sử dụng 01 thửa đất ở bị thu hồi mà diện tích đất ở được bồi thường không đủ để giao riêng cho từng hộ gia đình thì được xem xét hỗ trợ để giao đất ở có thu tiền sử dụng đất hoặc bán, cho thuê, cho thuê mua nhà ở cho các hộ gia đình còn thiếu. Về thời điểm xét điều kiện để xác định hộ phụ (đã tách hộ hay đủ điều kiện tách hộ) có được bố trí tái định cư lô phụ hay không thì pháp luật không quy định về nội dung này.

Mặt khác, khoản 2, Điều 9 quyết định 50/ 2023/ QĐ-UBND ngày 25/9/2023 của UBND tỉnh Thừa Thiên Huế ban hành quy định về bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất trên địa bàn tỉnh (đang có hiệu lực thi hành): “Trường hợp trong hộ gia đình quy định tại khoản 1 Điều này mà có nhiều thế hệ, nhiều cặp vợ chồng cùng chung sống trên một thửa đất ở bị thu hồi nếu đủ điều kiện để tách thành từng hộ gia đình riêng theo quy định của pháp luật về cư trú hoặc có nhiều hộ gia đình đang sử dụng đất chung có đồng quyền sử dụng một thửa đất ở bị thu hồi nếu có nhu cầu về chỗ ở và không có chỗ ở nào khác trong cùng địa bàn xã, phường, thị trấn nơi có đất bị thu hồi thì UBND cấp huyện căn cứ vào quỹ đất ở, nhà ở tái định cư và tình hình thực tế tại địa phương quyết định bán thêm căn hộ tái định cư hoặc giao thêm đất ở có thu tiền sử dụng đất cho từng hộ gia đình. Giá bán nhà ở tái định cư do UBND tỉnh quyết định theo đề nghị của UBND cấp huyện; giá giao đất ở để thu tiền sử dụng đất thực hiện theo quy định hiện hành”.

Như vậy, căn cứ quy định trên, trường hợp của vợ chồng ông Huỳnh Văn Ninh thuộc trường hợp hộ gia đình có nhiều cặp vợ chồng cùng chung sống trên 1 thửa đất ở bị thu hồi đủ điều kiện để tách thành từng hộ gia đình riêng theo quy định của pháp luật về cư trú. Do đó, việc có được xem xét hỗ trợ giao đất ở có thu tiền sử dụng đất, hoặc bán, cho thuê nhà ở hay không là thuộc thẩm quyền của UBND thị xã Hương Thuỷ, trên cơ sở rà soát quỹ đất của địa phương.

Về nội dung thời gian đăng ký kết hôn của vợ chồng ông Huỳnh Văn Ninh diễn ra sau khi UBND thị xã Hương Thủy ban hành thông báo số 209/TB-UBND và Quyết định số 3393/QĐ-UBND có ảnh hưởng đến việc giao đất ở hay không? Theo Luật gia Hoàng Ngọc Thanh, đầu tiên, cần nhận thức rõ thông báo là một hoạt động hành chính chứ không phải là một quyết định hành chính. Ở trường hợp này, thông báo nói trên là một phương thức làm việc, thông báo đến cơ quan liên quan và người dân trong khu vực có đất bị thu hồi biết, từ đó chuẩn bị để phối hợp cùng các cơ quan liên quan và chính quyền cấp xã triển khai thực hiện dự án chứ không phải là một quyết định hành chính.

 “Với trường hợp hộ ông Huỳnh Văn Ninh, mặc dù kết hôn sau khi có thông báo thu hồi đất, nhưng hiện nay Nhà nước vẫn chỉ đang tiến hành các nội dung công việc (kê khai, kiểm đếm, xác nhận…) làm cơ sở để phê duyệt phương án bồi thường, ra quyết định thu hồi đất, trong khi hộ gia đình này đang có nhu cầu về chỗ ở do không có chỗ ở nào khác, nên việc giao đất ở cho hộ ông Huỳnh Văn Ninh là phù hợp với các quy định hiện hành. Đây cũng là quan điểm mang tính nhân văn trong chính sách chung về thu hồi đất, đền bù hỗ trợ, tái định cư của Nhà nước”, Luật gia Hoàng Ngọc Thanh nói.

THÚC PHƯƠNG

Hà Nội: Tiến tới tất cả các bãi đỗ xe áp dụng thanh toán không tiền mặt