Từ chứng cứ buộc tội không đảm bảo pháp lý...
Sau 2 lần tạm hoãn, ngày 14/7/2025 sắp tới, TAND tỉnh Gia Lai sẽ đưa ra xét xử phúc thẩm vụ án hủy hoại rừng xảy ra vào tháng 10/2018 tại xã Chư Drăng, huyện Krông pa (cũ). Trước đó (ngày 13/02/2025) TAND huyện Krông Pa khi xét xử lại đã tuyên phạt bị cáo Lê Hoàng Phúc 44 tháng tù giam, Lục Văn Khoa 30 tháng, Lê Văn Tuyển 28 tháng (các bị cáo đều bị tăng mức hình phạt so với Bản án sơ thẩm số 27/2023/HS-ST đã tuyên trước đó).
Vụ án này thu hút sự chú ý của dư luận và các chuyên gia pháp lý, không chỉ vì các bị cáo luôn kháng cáo kêu oan, mà còn có sự “tranh cãi” trái chiều giữa các luật sư bào chữa với đại diện VKSND về căn cứ pháp lý của tấm bản đồ hiện trạng do Công ty Nhật Tuấn đo vẽ, xác lập; tranh cãi về khu vực bị tác động có phải là rừng và tính pháp lý của chứng cứ buộc tội là Nghị quyết số 100/NQ-HĐND ngày 07/12/2017 của HĐND tỉnh Gia Lai (kèm bản đồ quy hoạch 3 loại rừng).
Chứng cứ chứng minh Nghị quyết 100/NQ-HĐND ngày 07/12/2017 không chứa quy phạm pháp luật đã được luật sư nộp cho Tòa án nhân dân tỉnh Gia Lai.
Theo Luật sư Ngô Thanh Quảng (bảo vệ cho bị cáo Phúc và Khoa) các bị cáo liên tục kêu oan, không phạm tội hủy hoại rừng là có cơ sở khi chứng cứ trực tiếp để buộc tội (Nghị quyết 100) không đảm bảo về tính pháp lý (không chứa quy phạm pháp luật). Ngoài việc đã viện dẫn các quy định của pháp luật để chứng minh Nghị quyết 100 không phải là văn bản quy phạm pháp luật, mới đây, Luật sư Ngô Thanh Quảng cũng đã nộp chứng cứ mới cho Hội đồng xét xử (HĐXX) để kháng định Nghị quyết 100 không phải là văn bản chứa quy phạm pháp luật (Văn bản của Cục Kiểm tra văn bản và quản lý xử lý vi phạm hành chính, Bộ Tư pháp kiểm tra hình thức nội dung của Nghị Quyết 100 theo đề nghị của Công ty Phúc Phong) (lsvn.vn/vu-an-huy-hoai-rung-o-krong-pa-can-lam-ro-nhan-dinh-cua-toa-an-cap-so-tham-ve-tinh-phap-ly-cua-chung-cu-buoc-toi-a159099.html).
Đến căn cứ quy trách nhiệm bồi thường cũng cần xem xét, đánh giá lại
Còn theo Luật sư Nguyễn Thuận (bảo vệ cho bị cáo Tuyển) ngoài chứng cứ buộc tội (Nghị quyết 100) không đảm bảo căn cứ pháp lý thì kết luận định giá tài sản ngày 01/8/2019 của HĐĐG tài sản huyện Krông Pa cũng cần phải đánh giá lại giá trị pháp lý khi việc định giá thiệt hại về môi trường có dấu hiệu trái với quy định tại Nghị định 30/2018/NĐ-CP ngày 07/03/2018, Thông tư hướng dẫn và Nghị định 03/2015/NĐ-CP ngày 06/01/2015 của Chính phủ.
Theo Luật sư, Kết luận định giá tài sản không có giá trị pháp lý khi định giá thiệt hại về môi trường không có cơ sở khoa học và trái với các quy định của pháp luật.
Theo hồ sơ tài liệu, căn cứ vào Quyết định trưng cầu định giá tài sản số: 110/YC–ĐGTS ngày 07/6/2019 của Cơ quan Cảnh sát điều tra (CSĐT), Công an huyện Krông pa, HĐĐG tài sản trong tố tụng hình sự huyện Krông pa gồm các ông Phạm Đình Tứ, Chủ tịch Hội đồng; ông Nguyễn Trọng Vĩ, Chuyên viên Phòng Tài chính - Kế hoạch; ông Nguyễn Huy Cao Cường, Chuyên viên Phòng Kinh tế - Hạ tầng tiến hành họp (ngày 01/8/2019) để định giá thiệt hại về tài sản và môi trường đối với khu vực các bị cáo tác động (30.000m2) và đã ban hành Văn bản số: 31/KL-ĐGTS ngày 01/8/2019 kết luận thiệt hại đối 101,448 m3 gỗ có giá trị là 187.654.886 đồng; 9,61 Ster củi có giá trị là 4.708.900 đồng và thiệt hại về môi trường rừng là 173.046.407 đồng.
Căn cứ pháp lý để HĐĐG ban hành Kết luận định giá số: 31/KL-ĐGTS ngày 01/8/2019 là Nghị định 30/2018/NĐ-CP ngày 07/3/2018 quy định chi tiết việc thành lập và hoạt động của HĐĐG; Thông tư số 43/2018/TT–BTC ngày 07/5/2018 hướng dẫn một số điều của Nghị định 30/2018 của Chính phủ; Quyết định số: 705/QĐ–UBND ngày 05/8/2014 của UBND huyện Krông pa về việc thành lập HĐĐG trong tố tụng hình sự và Biên bản định giá tài sản ngày 01/8/2019.
Theo Luật sư Nguyễn Thuận, Biên bản định giá tài sản ngày 01/8/2019 của HĐĐG tài sản không có bất kỳ một một bảng kê giá trị tài sản khảo sát trên thị trường để so sánh đối chiếu. Còn tại mục 6 của Kết luận số 31/KL-ĐGTS, thể hiện “trên cơ sở giá bán trên thị trường tại thời điểm và lời khai của bên bị xâm hại và người làm chứng” mà không có bất kỳ thông tin tài liệu, so sánh đối chiếu liên quan đến tài sản định giá mà lại dựa vào “lời khai của bên bị xâm hại và người làm chứng” là không đảm bảo căn cứ pháp lý, vi phạm Điều 15, Điều 16 và Điều 17 của Nghị định 30/2018 quy định về căn cứ định giá tài sản và khoản 1 Điều 3 Thông tư 43/2018 hướng dẫn khi định giá tài sản.
Ngoài ra, HĐĐG tài sản huyện Krông Pa định giá thiệt hại về môi trường với số tiền là 173.046.407 đồng là không đúng chức năng, chuyên môn, sơ sở pháp lý bởi căn cứ pháp lý mà HĐĐG đã viện dẫn (Nghị định 30/2018/NĐ-CP và Thông tư 43/2018 /TT-BTC) không có bất kỳ một quy định, hướng dẫn về định giá thiệt hại đối với môi trường. Thành viên trong HĐĐG không có chuyên môn về lĩnh vực môi trường, không thuê tổ chức giám định... là vi phạm các quy định tại Điều 8, Điều 10 Nghị định 30/2018/NĐ-CP. Không thành lập Hội đồng thẩm định chứng cứ, dữ liệu xác định thiệt hại về môi trường là trái với quy định tại Nghị định số 03/2015/NĐ-CP quy định về xác định thiệt hại đối với môi trường.
Do có dấu hiệu vi phạm nghiêm trọng các quy định tại Nghị định 30/2018/NĐ-CP và Thông tư 43/2018/TT–BTC cũng như Nghị định số 03/2015/NĐ-CP (đã viện dẫn nêu trên) trong việc đánh giá thiệt hại về tài sản và về môi trường, dẫn đến Kết luận định giá tài sản số 31/LK-ĐGTS ngày 01/8/2019 của HĐĐG tài sản huyện Krông Pa cần được xem xét, đánh giá lại giá trị pháp lý khi được dùng làm căn cứ để giải quyết vụ án theo quy định tại Điều 101 Bộ luật Tố tụng hình sự quy định về Kết luận định giá.
"Đây là những điểm rất quan trọng để nhận định, đánh giá và phán quyết một cách công bằng, đúng pháp luật về hành vi phạm tội của các bị cáo, rất mong HĐXX lưu tâm, làm sảng tỏ công khai tại phiên tòa phúc thẩm", Luật sư Nguyễn Thuận nhấn mạnh.
TẢ THANH THIÊN
