Đã đủ điều kiện để cấp đất ở
Năm 2002, ông Luyện bà Thơ nộp 9.500.000 triệu đồng vào Kho bạc Nhà nước tỉnh Hà Tĩnh và 5.500.000 triệu đồng vào ngân sách xã Thạch Linh để mua 50m2 nhà cấp 4, sử dụng làm nhà trẻ đã 20 năm tọa trên thửa đất có diện tích khoảng 800m2 tại thôn Vĩnh Hòa, xã Thạch Linh. Mua xong, gia đình bà Thơ sửa lại, xây dựng thêm công trình phụ để sử dụng vào mục đích làm nhà ở được gần 10 năm thì xuống cấp nên phải làm lại nhà mới.
Bà Thơ chỉ vào nhà ở được xây dựng lại trên thửa đất thanh lý TSCĐ nhà trẻ Vĩnh Hòa năm 2002.
Ngày 16/9/2019, ông Luyện, bà Thơ làm đơn đăng ký, cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (GCNQSDĐ) đề nghị Sở Tài nguyên và Môi trường (TN&MT), Ủy ban nhân dân TP. Hà Tĩnh cấp quyền sử dụng 459,1m2 đất ở theo hiện trạng sử dụng sau khi đã trừ hành lang kênh và đường giao thông nông thôn (GTNT). Tài sản gắn liền với đất là nhà ở cấp 4, diện tích 60m2, xây dựng năm 2013 kèm theo bản gốc Giấy nộp tiền vào Kho bạc nhà nước tỉnh 9.500.000 triệu đồng, Biên lai thu tiền vào ngân sách xã 5.500.000 triệu đồng và 01 phiếu thu các khoản khác 1.000.000 đồng.
Hồ sơ đề nghị cấp GCNQSDĐ cho gia đình bà Thơ được UBND phường Thạch Linh xác nhận: “Nội dung kê khai đúng như hiện trạng. Nguồn gốc sử dụng đất: Nhà nước giao đất có thu tiền sử dụng đất. Thời điểm sử dụng đất vào mục đích đăng ký: năm 2002. Phù hợp với kế hoạch sử dụng đất…".
Ngày 16/10/2019, UBND phường Thạch Linh có Văn bản giải trình về việc cấp GCNQSDĐ của ông Phan Văn Luyện nêu rõ: “Thửa đất của hộ ông Phan Văn Luyện ở tổ dân phố Vĩnh Hòa, phường Thạch Linh, TP. Hà Tĩnh tại thửa 76, tờ bản đồ 17, diện tích 459,1m2, nguồn gốc là giao đất trái thẩm quyền. Năm 2002, sau khi nhà trẻ không sử dụng, gia đình ông Luyện được UBND xã Thạch Linh giao đất sử dụng và đã nộp số tiền là 16.000.000 đồng (có hóa đơn kèm theo). Tài sản trên đất tại thời điểm đó chỉ có nhà xây cấp IV, lợp ngói, diện tích 50m2, xây dựng năm 1982 và đã xuống cấp. Từ khi giao đất, giao tài sản đến nay gia đình đã sử dụng ổn định, không có tranh chấp và phù hợp với quy hoạch sử dụng đất.
Căn cứ giá đất tại Quyết định số 1204 QĐ/UB-NL1 ngày 15/8/1996 của UBND tỉnh Hà Tĩnh về việc quy định các loại đường phố và giá đất thì thửa đất thuộc xóm loại 1, đường ô tô tải không vào được có giá đất là 20.000 đồng/m2. Cụ thể: 459,1m2 x 20.000 đồng = 9.182.000 đồng. Gia đình đã nộp 16.900.000 đồng (gồm tiền đất và nhà). Như vậy, thời điểm đó gia đình đã nộp đủ tiền đất.
UBND phường Thạch Linh xin chịu trách nhiệm trước pháp luật và trước Sở Tài nguyên và Môi trường Hà Tĩnh, UBND TP. Hà Tĩnh những giải trình trên. Kính đề nghị Sở Tài nguyên và Môi trường,UBND TP. Hà Tĩnh xem xét cấp GCNQSDĐ cho hộ ông Phan Văn Luyện".
Văn bản giải trình của phường Thạch Linh khẳng định bà Thơ đã nộp đủ tiền đất ở.
Ngày 27/11/2019, Văn phòng đăng ký đất đai chi nhánh TP. Hà Tĩnh có Thông báo số 1048/TB-VPĐK “Về việc hồ sơ chưa đủ điều kiện giải quyết” với lý do là “không có biên bản giao đất thực địa và cũng không có giấy tờ nào khác để xem xét cấp GCNQSDĐ. Đề nghị UBND phường, hộ gia đình kiểm trả lại và cung cấp các giấy tờ về việc UBND xã Thạch Linh thanh lý nhà trẻ Vĩnh Hòa cho hộ gia đình như chủ trương đồng ý thanh lý nhà trẻ, phương án giao đất kèm thanh lý nhà, số tiền mà hộ gia đình nộp vào ngân sách nhà nước đã thu đủ và đúng để được thanh lý và giao đất”.
Lý do không đủ điều kiện được nêu trong Văn bản 1048 là không có biên bản giao đất thực địa và giấy tờ khác.
Ngày 13/12/2019, UBND phường Thạch Linh tiếp tục có văn bản giải trình về việc trả hồ sơ cấp GCNQSDĐ của hộ Thái Thị Ngọc Thơ gửi UBND thành phố và Văn phòng đăng ký đất đai chi nhánh thành phố (VPĐKĐĐ) nêu rõ: “UBND phường Thạch Linh đã giao cho các bộ phận Kế toán ngân sách, Địa chính phường lục soát các hồ sơ lưu trữ liên quan để cung cấp cho dân. Tuy nhiên, do việc này xảy ra từ lâu (năm 2002) nên hiện không tìm thấy. Việc này UBND phường thấy rằng khu đất này đã được bàn giao cho hộ gia đình sử dụng từ năm 2002 đến nay không có tranh chấp, hộ gia đình đã nộp tiền sử dụng đất vào Kho bạc Nhà nước và tiền hóa giá thanh lý tài sản vào ngân sách xã. Về giá trị tiền sử dụng đất tương đương với giá đất theo bảng giá thời điểm đó. Kính đề nghị UBND thành phố và VPĐK đất đai xem xét cấp GCNQSDĐ cho ông Phan Văn Luyện và bà Thái Thị Ngọc Thơ theo quy định”.
UBND phường Thạch Linh giải trình về lý không có hồ sơ thanh lý tài sản.
Ngày 11/6/2020, UBND phường Thạch Linh tổ chức làm việc với ông Trương Quang Năm - nguyên Chủ tịch xã Thạch Linh và ông Võ Văn Đồng - nguyên kế toán ngân sách xã để làm rõ những vấn đề liên quan đến thanh lý nhà trẻ Vĩnh Hòa, tiếp tục có Văn bản số 118/UBND ngày 06/7/2020 cũng khẳng định rằng: “Do nhà trẻ sử dụng đã 20 năm, theo quy định là hết thời hạn khấu hao nên 15 triệu đồng là tiền đất”.
Tại Văn bản số 1094/STN&MT-TK.ĐĐ ngày 17/42020 do Sở TN&MT phúc đáp Văn bản số 643/UBND-TN&MT của UBND thành phố thể hiện: “Căn cứ quy định tại Khoản 3 Điều 8 Thông tư 76/2014/TT-BTC ngày 16/6/2014 về việc hướng dẫn một số Điều của Nghị định số 45/2014/NĐ-CP ngày 15/5/2014 của chính phủ quy định về thu tiền sử dụng đất, quy định: Biên lai, phiếu thu, hóa đơn hoặc các loại giấy tờ khác chứng minh đã nộp tiền để được sử dụng đất của Ủy ban nhân dân các cấp hoặc của cơ quan, tổ chức giao đất không đúng thẩm quyền. Như vậy, việc này UBND thành phố tính toán số tiền nộp vào ngân sách các cấp đối với tài sản trên đất theo giá trị còn lại theo quy định của tài sản thời điểm thanh lý; phần tiền đã nộp vào ngân sách còn lại (sau khi trừ số tiền tài sản thanh lý tài sản trên đất) được xem như là tiền sử dụng đất.
Tuy nhiên, việc ban hành chính sách về thu tiền sử dụng đất do Bộ Tài chính chủ trì, do đó, để giải quyết vấn đề này theo đúng quy định, Sở Tài nguyên và Môi trường đề nghị UBND thành phố xin ý kiến của Sở Tài chính làm căn cứ thực hiện, Sở TN&MT sẽ phối hợp”.
Ngày 22/5/2020, Sở Tài chính có Văn bản 1831/STC-GCS phúc đáp Công văn số 1071 của UBND thành phố cũng nêu rõ “Về giấy tờ chứng minh về việc đã nộp tiền cho cơ quan, tổ chức để được sử dụng đất khi xác định tiền sử dụng đất quy định tại điểm a, điểm b Khoản 1 Điều 8 Nghị định số 45/2014/NĐ-CP của Chính phủ".
Căn cứ quy định tại Điều 5 (Sửa đổi, bổ sung Điều 8) Thông tư số 10/2018/TT-BTC ngày 30/01/2018 của Bộ Tài chính sửa đổi, bổ sung một số điều của Thông tư số 76/2014/TT-BTC ngày 16/6/2014 của Bộ Tài chính hướng dẫn một số điều của Nghị định số 45/2014/NĐ-CP ngày 15/5/2014 của Chính phủ về thu tiền sử dụng đất, cụ thể như sau:
“Việc xác định tiền sử dụng đất khi công nhận quyền sử dụng đất (Cấp giấy chứng nhận) cho hộ gia đình, cá nhân với đất có nguồn gốc được giao đất không đúng thẩm quyền trước ngày 01/7/2004 được thực hiện tại Điều 8 Nghị định số 45/2014/NĐ-CP; một số nội dung tại Điều này được hướng dẫn như sau:
1. Giấy tờ chứng minh về việc đã nộp tiền cho cơ quan, tổ chức để được sử dụng đất quy định tại điểm a, điểm b Khoản 1 Điều 8 Nghị định số 45/2014/NĐ-CP; bao gồm: Biên lai, phiếu thu, hóa đơn hoặc các loại giấy tờ khác chứng minh đã nộp tiền để được sử dụng đất của Ủy ban nhân dân các cấp hoặc của cơ quan, tổ chức giao đất không đúng thẩm quyền.
2.Việc xác định tiền sử dụng đất: Căn cứ quy định tại điểm b, Khoản 1 Điều 8 Nghị định số 45/2014/NĐ-CP ngày 15/5/2014 của Chính phủ quy định về thu tiền sử dụng đất để xác định số tiền sử dụng đất phải nộp”.
Sở Tài chính hướng dẫn giấy tờ chứng minh đã nộp tiền để được sử dụng đất.
Việc làm khó hiểu
Các Văn bản hướng dẫn của Sở TN&MT và Sở Tài chính đã rõ ràng như vậy, thế nhưng UBND thành phố lại tiếp tục có Văn bản số 2231/UBND-TN&MT xin ý kiến của Sở TN&MT “về việc xác định loại đất” được Giám đốc Sở TN&MT Hà Tĩnh trả lời bằng Văn bản số 3490/STMT-ĐĐ1 vào ngày 13/10/2020 lý giải rằng: “UBND thành phố viện dẫn hai điều quy định khác nhau”, đưa ra 2 “tình huống” để chỉ đạo UBND thành phố cấp GCNQSDĐ đó là: “Giao đất không có giấy tờ, không vi phạm quy định của pháp luật về đất đai” được thực hiện theo quy định tại điểm a, Khoản 2 Điều 20 hoặc “Giao đất không đúng thẩm quyền” được thực hiện theo Khoản 2, Điều 23 Nghị định số 43/2014/NĐ-CP ngày 15/5/2014 của Chính phủ.
Ngày 06/01/2021, UBND thành phố tổ chức họp “kín”, có sự tham gia của ông Hồ Huy Thành - Giám đốc Sở TN&MT và ông Nguyễn Ngọc Hoạch - Trưởng phòng Đất đai 1 mà không có người sử dụng đất hoặc người được ủy quyền tham gia mặc dù trước đó người được bà Thơ ủy quyền đã thiết tha đề nghị cho tham dự. Sau cuộc họp này, Quyền Chủ tịch UBND thành phố ký, ban hành Văn bản số 153/UBND-TN&MT ngày 11/01/2021 coi: “số tiền gia đình bà Thơ nộp vào ngân sách nhà nước được thực hiện vào mục đích nộp phí, lệ phí và thanh lý tài sản cố định nhà trẻ Vĩnh Hòa; không có căn cứ để xác định gia đình đã nộp tiền sử dụng đất nên áp dụng điểm a, Khoản 2 Điều 20 Nghị định 43/2014/NĐ-CP của Chính phủ…”.
UBND thành phố phủ nhận việc bà Thơ đã nộp tiền để được sử dụng đất.
Văn bản trả lời của UBND thành phố được nêu trên đồng nghĩa với việc buộc gia đình bà Thơ phải thực hiện nghĩa vụ tài chính theo quy định tại điểm a, Khoản 1 Điều 7 Nghị định số 45/2014/NĐ-CP ngày 15/5/2014 của Chính phủ - tức tiếp tục phải nộp 50% tiền sử dụng đất ở trong hạn mức giao đất ở theo giá đất quy định; đối với diện tích đất ở vượt hạn mức (nếu có) thì phải nộp bằng 100% tiền sử dụng đất theo giá đất quy định tại điểm b, điểm c khoản 3 Điều 3 Nghị định này tại thời điểm có quyết định công nhận quyền sử dụng đất của cơ quan nhà nước có thẩm quyền.
Ngày 18/02/2021, bà Thơ làm đơn khiếu nại Văn bản số 153/UBND-TN&MT do Quyền Chủ tịch UBND TP. Hà Tĩnh ký. 45 ngày sau (05/4/20210), Quyền Chủ tịch UBND thành phố lại ký Văn bản số 723/UBND-TN&MT trả lời cho bà Thái Thị Ngọc Thơ là đã trả lời cho nguyên đơn tại Văn bản số 153 nêu trên?!.
Ngoài ra, Văn bản số 723 còn khẳng định vụ việc đã được làm rõ theo quy định của pháp luật và đã được Sở TN&MT báo cáo UBND tỉnh tại Văn bản số 304/STN&MT-ĐĐ1 ngày 21/01/2021.
Điểm b Khoản 1 Điều 8 Nghị định 45/2014/NĐ-CP ngày 15/5/2014 của Chính phủ quy định về thu tiền sử dụng đất, cụ thể: b) Trường hợp sử dụng đất có nhà ở ổn định trong khoảng thời gian từ ngày 15 tháng 10 năm 1993 đến trước ngày 01 tháng 7 năm 2004 và có giấy tờ chứng minh đã nộp tiền để được sử dụng đất, thì thu tiền sử dụng đất như sau: - Nếu giấy tờ chứng minh đã nộp tiền để được sử dụng đất theo đúng mức thu quy định của pháp luật đất đai năm 1993 thì không thu tiền sử dụng đất; - Nếu giấy tờ chứng minh đã nộp tiền để được sử dụng đất thấp hơn mức thu quy định của pháp luật đất đai năm 1993 thì số tiền đã nộp được quy đổi ra tỷ lệ % diện tích đã hoàn thành việc nộp tiền sử dụng đất theo chính sách và giá đất tại thời điểm đã nộp tiền; phần diện tích đất còn lại thực hiện thu tiền sử dụng đất theo chính sách và giá đất tại thời điểm có quyết định công nhận quyền sử dụng đất của cơ quan nhà nước có thẩm quyền”. |
CHÍ THÚC
Các trường hợp được miễn phí, lệ phí cấp hộ chiếu từ ngày 22/5/2021