Bộ Nội vụ cho biết, Nghị định số 29/2024/NĐ-CP đã tạo cơ sở pháp lý quan trọng cho việc chuẩn hóa tiêu chuẩn chức danh công chức lãnh đạo, quản lý trong cơ quan hành chính nhà nước, góp phần bảo đảm công tác bổ nhiệm các chức danh, chức vụ đi vào nề nếp, nâng cao chất lượng đội ngũ công chức, xây dựng nền hành chính chuyên nghiệp, hiện đại, phục vụ Nhân dân. Tuy nhiên, thời gian qua, thực hiện chủ trương tinh gọn tổ chức bộ máy bên trong các cơ quan, đơn vị, cùng với việc Bộ Chính trị, Ban Bí thư ban hành nhiều quy định mới về công tác cán bộ, trong đó có danh mục vị trí, nhóm chức danh và khung tiêu chuẩn chức danh lãnh đạo, quản lý các cấp, một số nội dung tại Nghị định số 29/2024/NĐ-CP không còn phù hợp. Vì vậy, việc xây dựng Nghị định mới là cần thiết nhằm bảo đảm tính thống nhất, đồng bộ, đáp ứng yêu cầu nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động của đội ngũ công chức, viên chức lãnh đạo, quản lý trong tình hình mới.
Dự thảo Nghị định quy định về tiêu chuẩn chức danh, chức vụ công chức, viên chức lãnh đạo, quản lý trong các cơ quan hành chính nhà nước, được áp dụng đối với bộ máy hành chính giúp việc và các đơn vị sự nghiệp công lập thuộc cơ quan của Quốc hội, Tòa án nhân dân, Viện kiểm sát nhân dân, Kiểm toán Nhà nước; các cơ quan, tổ chức hành chính nhà nước, đơn vị sự nghiệp công lập khác được thành lập theo quy định của pháp luật. Tiêu chuẩn chức danh, chức vụ lãnh đạo, quản lý thuộc Bộ Quốc phòng, Bộ Công an và tổ chức cơ yếu thực hiện theo quy định của cơ quan có thẩm quyền.
Căn cứ danh mục vị trí chức danh, nhóm chức danh, chức vụ lãnh đạo tại Quy định số 368-QĐ/TW, dự thảo Nghị định chia đối tượng áp dụng theo cấp hành chính. Đối với tổ chức hành chính thuộc Bộ, đối tượng bao gồm Thứ trưởng, Phó Thủ trưởng cơ quan ngang Bộ; Vụ trưởng, Cục trưởng, Chánh Văn phòng, Chánh Thanh tra và tương đương; Phó Vụ trưởng, Phó Cục trưởng, Phó Chánh Văn phòng, Phó Chánh Thanh tra và tương đương; Trưởng, Phó Trưởng phòng thuộc các đơn vị trực thuộc.
Đối với tổ chức hành chính cấp Sở và tương đương, bao gồm Giám đốc, Phó Giám đốc Sở; Chánh, Phó Chánh Văn phòng Đoàn đại biểu Quốc hội và HĐND, Văn phòng UBND cấp tỉnh; Trưởng, Phó Trưởng phòng, Chi cục, Ban, đơn vị sự nghiệp trực thuộc Sở. Dự thảo cũng bổ sung đối tượng áp dụng ở cấp xã gồm Chánh, Phó Chánh Văn phòng HĐND và UBND, Trưởng, Phó Trưởng phòng thuộc UBND cấp xã.
Ảnh minh họa. Nguồn: Internet.
Bên cạnh đó, dự thảo Nghị định bỏ quy định về chức danh lãnh đạo, quản lý của Tổng cục; bỏ tiêu chuẩn chức danh Chánh, Phó Chánh Thanh tra Bộ, Sở theo Luật Thanh tra năm 2025; đồng thời bổ sung chức danh Trưởng, Phó Trưởng cơ quan khu vực thuộc Cục thuộc Bộ. Việc điều chỉnh này nhằm phù hợp với mô hình tổ chức tinh gọn, giảm tầng nấc trung gian, tăng tính chủ động, trách nhiệm của cơ quan trực thuộc.
Dự thảo Nghị định quy định 04 nguyên tắc thực hiện gồm: bảo đảm tuân thủ chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, đề cao nguyên tắc tập trung dân chủ, trách nhiệm cá nhân của người đứng đầu; xác định rõ thẩm quyền và mối tương quan giữa cấp trưởng, cấp phó, cấp trên và cấp dưới; bảo đảm thời gian giữ chức danh, chức vụ hiện tại tối thiểu 12 tháng trước khi được bổ nhiệm chức vụ cao hơn, trừ trường hợp đặc biệt do cấp có thẩm quyền quyết định; quy định rõ tiêu chuẩn năng lực chuyên môn, nghiệp vụ của viên chức quản lý do cơ quan có thẩm quyền phân cấp quy định, bảo đảm tương quan với chức danh lãnh đạo, quản lý tương đương.
Về tiêu chuẩn chung đối với chức danh, chức vụ công chức, viên chức lãnh đạo, quản lý, dự thảo quy định cụ thể về phẩm chất chính trị, đạo đức, lối sống, ý thức tổ chức kỷ luật, trình độ chuyên môn, năng lực, uy tín, kinh nghiệm công tác, sức khỏe, độ tuổi và thành tích công tác. Đối với trình độ lý luận chính trị, dự thảo chia làm ba nhóm. Nhóm thứ nhất yêu cầu trình độ cao cấp lý luận chính trị hoặc tương đương áp dụng đối với các chức danh từ Thứ trưởng, Vụ trưởng, Giám đốc Sở và tương đương trở lên. Nhóm thứ hai yêu cầu trình độ trung cấp lý luận chính trị đối với các chức danh từ Trưởng, Phó Trưởng phòng thuộc Bộ, Sở, Chi cục. Nhóm thứ ba không yêu cầu trình độ lý luận chính trị đối với các chức danh cấp phó phòng trở xuống ở cấp Chi cục, cấp xã.
Về trình độ quản lý nhà nước, dự thảo không quy định yêu cầu bắt buộc về chứng chỉ bồi dưỡng theo tiêu chuẩn ngạch, hạng chức danh nghề nghiệp như trước đây, mà chỉ yêu cầu bảo đảm tiêu chuẩn về trình độ nghiệp vụ, trình độ khoa học, công nghệ, tin học, ngoại ngữ phù hợp với vị trí việc làm lãnh đạo, quản lý.
Ngoài ra, dự thảo cũng quy định một số trường hợp đặc thù được vận dụng linh hoạt khi bổ nhiệm, như trường hợp điều động, luân chuyển, tiếp nhận từ các cơ quan, đơn vị khác trong hệ thống chính trị; người kiêm nhiệm hoặc được bổ nhiệm chức vụ tương đương; trường hợp bổ nhiệm chức danh, chức vụ mới chưa có trong Nghị định; hoặc bổ nhiệm lần đầu vào chức danh lãnh đạo, quản lý các cấp. Các trường hợp đặc biệt khác sẽ do cấp có thẩm quyền quản lý công chức, viên chức xem xét, quyết định.
Việc xây dựng và ban hành Nghị định mới về tiêu chuẩn chức danh, chức vụ công chức, viên chức lãnh đạo, quản lý được kỳ vọng sẽ chuẩn hóa, thống nhất tiêu chuẩn trong toàn hệ thống hành chính, bảo đảm phù hợp thực tiễn, góp phần nâng cao chất lượng đội ngũ lãnh đạo, quản lý, đáp ứng yêu cầu xây dựng nền hành chính nhà nước hiện đại, chuyên nghiệp, hiệu lực, hiệu quả, phục vụ Nhân dân.
