Ảnh minh họa.
Hiện nay, giá vàng tại Việt Nam đang cao hơn thế giới, và có xu hướng liên tục tăng. Trước vấn đề này, Thủ tướng đã có Công điện số 1426/CĐ-TTg ngày 27/12/2023 yêu cầu Ngân hàng Nhà nước và các bộ ngành có biện pháp bình ổn giá vàng, quản lý điều hành giá vàng miếng theo nguyên tắc thị trường, không để tình trạng chênh lệch giữa vàng miếng và thế giới ở mức cao như thời gian qua. Thực hiện chỉ đạo trên, Ngân hàng Nhà nước đã phát đi thông cáo cho biết tiếp tục theo dõi sát diễn biến thị trường và chuẩn bị sẵn sàng phương án can thiệp thị trường vàng. Tuy nhiên, việc nhập khẩu vàng hiện đang bị độc quyền. Vậy, ở Việt Nam yếu tố nào quyết định giá vàng?
Về vấn đề này, Luật sư Nguyễn Thanh Hà, Công ty Luật SBLaw cho biết, theo quy định tại Nghị định số 24/2012/NĐ-CP về quản lý hoạt động kinh doanh vàng, Ngân hàng Nhà nước là cơ quan thay mặt Chính phủ thống nhất quản lý các hoạt động kinh doanh vàng theo quy định tại Nghị định này. Theo đó, Nhà nước độc quyền sản xuất vàng miếng, xuất khẩu vàng nguyên liệu và nhập khẩu vàng nguyên liệu để sản xuất vàng miếng.
Hoạt động kinh doanh mua, bán vàng miếng; sản xuất vàng trang sức, mỹ nghệ là hoạt động kinh doanh có điều kiện và phải được Ngân hàng Nhà nước cấp Giấy phép kinh doanh mua, bán vàng miếng hoặc Giấy chứng nhận đủ điều kiện sản xuất vàng trang sức, mỹ nghệ. Vàng không thuộc mặt hàng cần bình ổn giá.
Như vậy, căn cứ theo các quy định pháp luật trên, Ngân hàng Nhà nước không can thiệp vào giá vàng. Tuy nhiên, trên thực tế thị trường vàng Việt Nam lại bị phụ thuộc vào Ngân hàng Nhà nước bởi để nhập khẩu vàng nguyên liệu về Việt Nam rồi sản xuất ra vàng miếng bán trên thị trường thì doanh nghiệp kinh doanh vàng trong nước không được quyết định.
Bên cạnh đó, nước ta không sản xuất được nhiều vàng, SJC là doanh nghiệp duy nhất được Nhà nước giao sản xuất vàng miếng bán trong nước, còn phần lớn vàng phải nhập từ thế giới. Do đó, giá vàng trong nước chịu ảnh hưởng của giá vàng thế giới đồng thời cũng phụ thuộc vào nhà nhập khẩu.
Ngoài ra, Luật sư Nguyễn Thanh Hà nhận định giá vàng thay đổi còn phụ thuộc cả vào nhu cầu cung - cầu của thị trường.
PHƯƠNG THẢO