Bán hàng giả, hàng nhái qua livestream: Vì sao khó quản, khó xử lý?

(LSVN) - Theo Luật sư, mặc dù chế tài đã có song việc xử lý đối với những cá nhân livestream bán hàng giả nhái trên mạng xã hội không đơn giản do hàng hóa kinh doanh online chủ yếu là mỹ phẩm, quần áo, giày dép, thực phẩm khô… và nhà ở của người bán cũng là nơi chứa hàng nên việc kiểm tra gặp nhiều trở ngại.

Ảnh minh họa.

Thời gian vừa qua, việc một số cá nhân tận dụng các trang mạng xã hội để livestream (phát trực tiếp) bán hàng giả, hàng nhái hàng kém chất lượng với số lượng lớn diễn ra khá phổ biến.

Đáng chú ý, chỉ cần truy cập vào các mạng xã hội như: Facebook, Tiktok,... người dùng dễ dàng theo dõi các buổi livestream bán hàng từ giày dép, quần áo, túi xách, mỹ phẩm… đến thực phẩm chức năng.

Tuy nhiên, đáng nói nhiều shop chuyên kinh doanh trên mạng xã hội khi livestream bán hàng luôn quảng cáo là hàng xịn sản xuất tại Việt Nam với giá thấp nhưng thực tế là sản phẩm giả, nhái, hàng kém chất lượng. Mỗi lần livestream, các cơ sở đã thu hút hàng ngàn lượt người xem, chia sẻ và đặt mua.

Liên quan đến vấn đề này, Luật sư Lê Hồng Vân, Đoàn Luật sư TP. Hà Nội cho biết, việc buôn bán hàng giả là hành vi trái pháp luật, tùy theo nội dung, tính chất và mức độ vi phạm thì hành vi này có thể bị xử phạt vi phạm hành chính hoặc truy cứu trách nhiệm hình sự.

Pháp luật hiện hành nghiêm cấm hành vi lợi dụng thương mại điện tử để kinh doanh hàng giả, hàng hóa, dịch vụ vi phạm quyền sở hữu trí tuệ; hàng hóa, dịch vụ thuộc danh mục hàng hóa, dịch vụ cấm kinh doanh.

Theo Nghị định 85/2021/NĐ-CP, thương nhân, tổ chức cung cấp dịch vụ sàn giao dịch thương mại điện tử phải có biện pháp xử lý kịp thời khi phát hiện hoặc nhận được phản ánh về hành vi kinh doanh vi phạm pháp luật trên sàn giao dịch thương mại điện tử, cụ thể:

Ngăn chặn và loại bỏ khỏi website những thông tin mua bán hàng hóa, cung ứng dịch vụ thuộc danh mục hàng hóa, dịch vụ cấm kinh doanh; Gỡ bỏ thông tin về hàng hóa, dịch vụ vi phạm pháp luật trong vòng 24 giờ kể từ khi nhận được yêu cầu của cơ quan quản lý nhà nước có thẩm quyền;

Phối hợp với các chủ thể quyền sở hữu trí tuệ rà soát và gỡ bỏ các sản phẩm xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ; Cảnh cáo hoặc từ chối cung cấp dịch vụ có thời hạn hoặc vĩnh viễn đối với những cá nhân, thương nhân, tổ chức có hành vi kinh doanh vi phạm pháp luật… Nếu sàn giao dịch thương mại điện tử vi phạm thì sẽ bị phạt tiền từ 10-40 triệu đồng.

Với người bán hàng vi phạm, tùy tính chất và mức độ vi phạm mà có thể bị xử phạt vi phạm hành chính theo Nghị định 17/2022/NĐ-CP với số tiền từ 10-20 triệu đồng/hành vi.

Nếu đủ dấu hiệu cấu thành tội phạm, cá nhân vi phạm có thể bị xử lý hình sự về Tội sản xuất, buôn bán hàng giả theo Điều 192, Bộ luật Hình sự 2015.

Cũng theo Luật sư, mặc dù chế tài đã có song việc xử lý đối với những cá nhân livestream bán hàng giả nhái trên mạng xã hội không đơn giản do hàng hóa kinh doanh online chủ yếu là mỹ phẩm, quần áo, giày dép, thực phẩm khô…và nhà ở của người bán cũng là nơi chứa hàng nên việc kiểm tra gặp nhiều trở ngại. Họ sử dụng các đơn vị cung cấp dịch vụ chuyển phát nhanh, các ứng dụng vận chuyển hoặc tham gia các nhóm trên mạng để tìm người vận chuyển.

Ngoài ra, với bán hàng online, lực lượng chức năng khó xác định địa điểm mua bán, thời điểm giao kết hợp đồng và chứng cứ cũng dễ dàng bị thay đổi.

Mặt khác, thương mại điện tử không cố định một nơi, mà ở nhiều quốc gia, xuyên biên giới; hàng hóa phân tán…Không ít đối tượng mở gian hàng, giảm giá, khuyến mại để bán nhiều loại hàng lậu, hàng giả, khi hết chương trình, gian hàng cũng biến mất. Một số sàn thương mại điện tử chưa chặt chẽ ở khâu kiểm soát, xác minh các loại sản phẩm, hàng hóa, bỏ lọt nhiều loại hàng giả, hàng nhái…

Do đó, Luật sư cho hay, để bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng, thời gian tới, cơ quan chức năng cần có những quy định chặt chẽ hơn với kinh doanh online.

TRẦN QUÝ

Nhận tội, khắc phục hậu quả trước phiên phúc thẩm có được xem xét giảm nhẹ hình phạt?