/ Luật sư - Bạn đọc
/ Căn cứ pháp lý để trả tự do cho bị cáo khi bị hại rút đơn

Căn cứ pháp lý để trả tự do cho bị cáo khi bị hại rút đơn

05/06/2025 19:58 |14 ngày trước

(LSVN) - Luật sư cho biết, tại phiên tòa, người bị hại rút đơn yêu cầu khởi tố thì đồng nghĩa với việc người đã bị khởi tố được xác định là không có tội. Lúc này, họ không còn tư cách là bị can, bị cáo nữa. Do vậy, không có căn cứ để tiếp tục áp dụng các biện pháp ngăn chặn hình sự đối với họ và Hội đồng xét xử sẽ phải căn cứ vào Điều 328 Bộ luật Tố tụng hình sự trả tự do ngay cho bị cáo tại tòa nếu họ không bị tạm giam trong một vụ án khác.

Ngày 05/6, Tòa án nhân dân quận Tây Hồ (Hà Nội) đã mở phiên tòa xét xử sơ thẩm vụ án tài xế xe Lexus hành hung nam shipper (người vận chuyển hàng hóa) hồi đầu năm nay. Bị cáo phải ra hầu tòa trong vụ án này là Tống Anh Tuấn (sinh năm 1982, trú tại phường Phương Liệt, quận Thanh Xuân, Hà Nội) bị Viện Kiểm sát nhân dân quận Tây Hồ truy tố về tội “Cố ý gây thương tích” theo quy định tại khoản 1 Điều 134 Bộ luật Hình sự. 

Đáng chú ý, tại phiên tòa, Tống Anh Tuấn được Tòa tuyên đình chỉ vụ án do bị hại rút đơn, được trả tự do ngay tại tòa sau gần 4 tháng tạm giam.

Trong vụ án này, Tống Anh Tuấn bị cáo buộc khi lái chiếc xe Lexus đã hành hung anh Lê Xuân H. (sinh năm 1994, làm nghề vận chuyển hàng - shipper), gây thương tích 8% cho nạn nhân. Tuấn bị Cơ quan công an bắt tạm giam từ ngày 14/02.

Bị cáo Tống Anh Tuấn tại tòa sáng nay. Nguồn ảnh: Phạm Dự/vnexpress.net.

Bị cáo Tống Anh Tuấn tại tòa sáng nay. Nguồn ảnh: Phạm Dự/vnexpress.net.

Trước phiên xét xử, nạn nhân Lê Xuân H. cho biết bị tai nạn lao động nên cụt một bàn tay, di chuyển khá chậm. Gần 4 tháng trôi qua, sức khỏe và tinh thần anh vẫn chưa ổn định. Anh H. đề nghị tòa xử phạt nghiêm bị cáo Tuấn theo pháp luật.

Sau khi đại diện Viện Kiểm sát nhân dân quận Tây Hồ công bố cáo trạng, Hội đồng xét xử đã tạm dừng phiên tòa để đại diện gia đình bị cáo và bị hại thỏa thuận bồi thường dân sự. Khoảng hai giờ sau, chủ tọa đọc quyết định đình chỉ vụ án hình sự do bị hại "có đơn rút yêu cầu khởi tố vụ án".

Tòa tuyên trả tự do ngay tại tòa cho bị cáo Tuấn, nếu không bị tạm giam ở vụ án khác. Sau việc tự thỏa thuận, gia đình bị cáo bồi thường cho bị hại 300 triệu đồng.

Dưới góc độ pháp lý, Luật sư Đặng Xuân Cường, Trưởng Ban Hình sự TAT Law Firm cho biết, với tội danh mà tài xế xe Lexus bị truy cứu trách nhiệm hình sự là tội "Cố ý gây thương tích" theo quy định tại khoản 1 Điều 134 Bộ luật Hình sự thì đây là một trong các tội danh thuộc trường hợp khởi tố chỉ khi có yêu cầu của người bị hại được quy định tại khoản 1 Điều 155 Bộ luật Tố tụng hình sự hiện hành.

Cũng theo quy định của Điều 155 này, khi người đã yêu cầu khởi tố rút yêu cầu thì vụ án phải được đình chỉ. Quyền rút yêu cầu của người bị hại được thực hiện trong bất cứ giai đoạn nào của vụ án (điều tra, truy tố, xét xử sơ thẩm, xét xử phúc thẩm).

Điều 155 Bộ luật Tố tụng hình sự quy định như sau:

"Điều 155. Khởi tố vụ án hình sự theo yêu cầu của bị hại

1. Chỉ được khởi tố vụ án hình sự về tội phạm quy định tạikhoản 1 các điều 134, 135, 136, 138, 139, 141, 143, 155, 156 và 226 của Bộ luật hình sự khi có yêu cầu của bị hại hoặc người đại diện của bị hại là người dưới 18 tuổi, người có nhược điểm về tâm thần hoặc thể chất hoặc đã chết.

2. Trường hợp người đã yêu cầu khởi tố rút yêu cầu thì vụ án phải được đình chỉ, trừ trường hợp có căn cứ xác định người đã yêu cầu rút yêu cầu khởi tố trái với ý muốn của họ do bị ép buộc, cưỡng bức thì tuy người đã yêu cầu khởi tố rút yêu cầu, Cơ quan điều tra, Viện kiểm sát, Tòa án vẫn tiếp tục tiến hành tố tụng đối với vụ án.

3. Bị hại hoặc người đại diện của bị hại đã rút yêu cầu khởi tố thì không có quyền yêu cầu lại, trừ trường hợp rút yêu cầu do bị ép buộc, cưỡng bức".

Khi người bị hại đã rút lại yêu cầu khởi tố thì cơ quan tiến hành tố tụng phải đình chỉ giải quyết vụ án, đình chỉ bị can.

"Tại phiên tòa, người bị hại rút đơn yêu cầu khởi tố thì đồng nghĩa với việc người đã bị khởi tố được xác định là không có tội. Lúc này, họ không còn tư cách là bị can, bị cáo nữa. Do vậy, không có căn cứ để tiếp tục áp dụng các biện pháp ngăn chặn hình sự đối với họ và Hội đồng xét xử sẽ phải căn cứ vào Điều 328 Bộ luật Tố tụng hình sự trả tự do ngay cho bị cáo tại tòa nếu họ không bị tạm giam trong một vụ án khác", Luật sư Cường phân tích.

Điều 328 Bộ luật Tố tụng hình sự quy định như sau:

"Điều 328. Trả tự do cho bị cáo

Trong các trường hợp sau đây, Hội đồng xét xử phải tuyên bố trả tự do ngay tại phiên tòa cho bị cáo đang bị tạm giam, nếu họ không bị tạm giam về một tội phạm khác:

1. Bị cáo không có tội;

2. Bị cáo được miễn trách nhiệm hình sự hoặc được miễn hình phạt;

3. Bị cáo bị xử phạt bằng hình phạt không phải là hình phạt tù;

4. Bị cáo bị xử phạt tù nhưng được hưởng án treo;

5. Thời hạn phạt tù bằng hoặc ngắn hơn thời gian bị cáo đã bị tạm giam".

DUY ANH

Các tin khác