Ảnh minh họa.
Theo điểm d, khoản 2, Điều 39 Quy chế thi tốt nghiệp trung học phổ thông được ban hành kèm theo Thông tư số 15/2020/TT-BGDĐT ngày 26/5/2020 thì thí sinh cần xác minh: “Có hộ khẩu thường trú từ 3 năm trở lên (tính đến ngày thi) ở xã đặc biệt khó khăn, xã biên giới, xã an toàn khu thuộc diện đầu tư của chương trình 135; ở xã đặc biệt khó khăn vùng bãi ngang ven biển và hải đảo theo quy định hiện hành của Thủ tướng Chính phủ; xã khu vực I, II, III thuộc vùng dân tộc và miền núi theo quy định hiện hành của Thủ tướng Chính phủ” để được hưởng ưu tiên trong xét tốt nghiệp THPT.
Tuy nhiên, hiện nay nhiều thí sinh không còn sổ hộ khẩu thường trú do bị thu hồi theo quy định của pháp luật về cư trú. Do đó, cần phải xác nhận thông tin về thời gian cư trú tại nơi thường trú xem đã đủ 3 năm hay chưa để được xem xét có thuộc diện hưởng ưu tiên hay không? Bởi trên thực tế một số địa phương nhiều trường hợp thí sinh yêu cầu xác nhận thông tin (theo mẫu) thì cơ quan công an cấp xã không ghi cụ thể về thời gian cư trú/thường trú của thí sinh nhằm làm cơ sở xác định thời gian thường trú để đưa vào diện hưởng ưu tiên. Điều này đã gây khó khăn cho thí sinh trong việc nộp hồ sơ làm thủ tục để được hưởng chế độ ưu tiên trong xét tốt nghiệp THPT. Đồng thời, cũng gây ra sự khó khăn, lúng túng nhất định cho các cơ quan liên quan có thẩm quyền trong việc áp dụng quy định pháp luật về các trường hợp thí sinh được hưởng ưu tiên khi tham gia thi tốt nghiệp THPT năm 2022.
Kỳ thi tốt nghiệp THPT đang cận kề, nếu vấn đề khó khăn, vướng mắc này không sớm có sự hướng dẫn, giải pháp triệt để, rốt ráo sẽ gây nên nhiều hệ lụy tiêu cực không đáng có. Theo đó, có thể nhiều thí sinh cư trú đủ 3 năm trở lên ở vùng đặc biệt khó khăn, vùng an toàn khu, hải đảo… sẽ không được hưởng chế độ ưu tiên rất nhân văn này. Từ đó, sẽ rất thiệt thòi cho các em, bởi liên quan việc này đến cộng điểm ưu tiên, vì chỉ cần cộng 0,25 điểm trong xét tuyển THPT, xét tuyển đại học là rất quan trọng. Khi đó, cơ hội đậu đại học, chọn trường của nhiều thí sinh sẽ có ưu thế, thậm chí có thể tạo ra khác biệt vì nhiều trường cạnh tranh điểm số khá quyết liệt, chênh lệch rất nhỏ.
Do đó, để tạo điều kiện cho thí sinh đủ điều kiện ưu tiên khi tham dự kỳ thi tốt nghiệp THPT năm 2022 thì các cấp, các ngành có liên quan, nhất là chính quyền cơ sở, công an cấp xã sớm vào cuộc để giải quyết, hướng dẫn và tạo điều kiện thuận lợi cho em được hưởng chính sách ưu tiên này. Đặc biệt, cần xác minh, ghi cụ thể về thời gian thường trú/cư trú đối với các thí sinh đã có thời gian thường trú đủ 3 năm trở lên ở những khu vực thuộc diện ưu tiên đã được pháp luật quy định.
Như vậy, không chỉ tạo điều kiện cho các em được hưởng chế độ theo quy định mà còn góp phần đưa chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước đi vào thực tế cuộc sống. Hơn nữa đây là chính sách rất nhân văn, thể hiện sự quan tâm đặc biệt của Đảng đối với học sinh cư trú ở vùng sâu, vùng xa, vùng căn cứ cách mạng, vùng biên giới, hải đảo còn gặp nhiều khó khăn trong cuộc sống, học tập.
Thạc sĩ PHẠM VĂN CHUNG
Sở Tư pháp tỉnh Kon Tum
