Ảnh minh họa.
Đề xuất thí điểm cấp quyền lựa chọn sử dụng biển số ô tô thông qua đấu giá
Bộ Công an đang lấy ý kiến của nhân dân đối với dự thảo Nghị quyết của Quốc hội về thí điểm cấp quyền lựa chọn sử dụng biển số ô tô thông qua đấu giá. Theo dự thảo, biển số được lựa chọn đấu giá là biển số ô tô nền màu trắng, chữ và số màu đen trong kho biển số chưa được đăng ký mà Cơ quan đăng ký dự kiến cấp mới theo từng tháng, quý, 6 tháng hoặc 1 năm. Không đưa ra đấu giá đối với biển số cấp cho xe mua sắm từ ngân sách Nhà nước, xe của Quân đội sử dụng vào mục đích quốc phòng, xe của doanh nghiệp Quân đội làm kinh tế, xe của tổ chức doanh nghiệp nước ngoài, cơ quan đại diện ngoại giao, cơ quan đại diện của tổ chức quốc tế và người nước ngoài làm việc trong cơ quan, tổ chức đó hoạt động trên lãnh thổ Việt Nam.
Về cơ quan tổ chức đấu giá, dự thảo đề xuất Công an tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương tổ chức đấu giá biển số theo phân cấp đăng ký quản lý phương tiện.
Về hình thức đấu giá, Bộ Công an giao Công an cấp tỉnh ký hợp đồng thuê Tổ chức đấu giá tài sản có Trang thông tin điện tử đấu giá trực tuyến để tổ chức đấu giá trực tuyến.
Đáng chú ý, việc xác định giá khởi điểm được quy định cụ thể như sau: Vùng 1 (gồm: Hà Nội, TP. Hồ Chí Minh): Gkđ = Glp x 2; Vùng 2 (gồm các địa phương còn lại): Gkđ = Glp x 10. Trong đó, Gkđ: Giá khởi điểm của một biển số đưa ra đấu giá, đơn vị tính là Việt Nam đồng; Glp: Mức lệ phí đăng ký cao nhất đang áp dụng tại địa phương). Chiếu theo đề xuất trên và theo quy định hiện hành, giá khởi điểm một biển số tại Hà Nội và TP. Hồ Chí Minh sẽ là 40 triệu đồng, vì mức lệ phí đăng ký xe tại hai địa phương này là 20 triệu đồng.
Theo dự thảo, biển số trúng đấu giá chỉ được cấp cho người đã đăng ký tham gia đấu giá và trúng đấu giá. Biển số trúng đấu giá được Cơ quan đăng ký quản lý và chỉ cấp khi người trúng đấu giá làm thủ tục đăng ký theo quy định về đăng ký xe (khi chưa làm thủ tục đăng ký người trúng đấu giá chỉ được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng biển số trúng đấu giá).
Cơ quan đăng ký xe có quyền thu hồi biển số trúng đấu giá khi biển số được sử dụng không đúng quy định của pháp luật (xe gắn biển số trúng đấu giá vi phạm pháp luật bị tịch thu theo quy định).
Số tiền thu được từ đấu giá biển số sau khi trừ các khoản chi phí tổ chức đấu giá theo quy định, sẽ phân chia nguồn thu theo tỷ lệ 70% nộp vào ngân sách Trung ương, 30% phân bổ cho ngân sách địa phương.
Cần lưu ý về mặt pháp lý khi tổ chức đấu giá biển số xe
Dưới góc độ pháp lý, Tiến sĩ, Luật sư Đặng Văn Cường, Trưởng Văn phòng Luật sư Chính Pháp cho rằng, vấn đề mấu chốt trong đấu giá biển số xe là có xác định biển số xe là "tài sản" hay không, trên cơ sở đó mới có thể đưa ra những quy định về căn cứ xác lập, quyền của chủ biển xe trong quá trình quản lý, sử dụng sau này.
Theo quy định của pháp luật hiện nay thì thủ tục đấu giá được thực hiện theo Luật Đấu giá tài sản và các luật chuyên ngành. Vì vậy, nếu xác định biển số xe là tài sản thì mới có thể áp dụng các quy định của Luật Đấu giá tài sản để tổ chức thực hiện hoạt động đấu giá theo quy định pháp luật. Trường hợp không xác định đây là tài sản thì phải có quy trình quy định riêng sao cho đảm bảo tính thống nhất của các văn bản quy phạm pháp luật, văn bản dưới luật phải phù hợp với văn bản luật và văn bản luật phải phù hợp với hiến pháp.
Trường hợp áp dụng quy định của Luật Đấu giá tài sản để tiến hành đấu giá biển số xe thì sẽ phải xác định biển số xe là tài sản, hay nói cách khác đây là quyền tài sản giống như quyền sử dụng đất và các loại quyền tài sản khác theo quy định của Bộ luật Dân sự. Theo đó chủ sở hữu tài sản có quyền quản lý tài sản, sử dụng tài sản và định đoạt tài sản. Ba quyền năng cơ bản của chủ sở hữu tài sản đã được Bộ luật Dân sự quy định thì cũng cần phải xem xét đến các quyền năng đó đối với biển số xe khi tổ chức, cá nhân trúng đấu giá.
Theo Luật sư Cường, thực tế hiện nay những xe biển đẹp có giá rất cao, có thể đến vài tỉ, thậm chí cả chục tỉ đồng. Do đó, khi đã bỏ ra một số tiền lớn như vậy thì cũng cần quy định về quyền lợi của chủ biển xe như: họ có quyền tháo ra để gắn vào chiếc xe khác của họ (nhưng thủ tục phải đăng ký với cơ quan chức năng); khi xe bị hư hỏng hoặc họ muốn bán chiếc xe đó thì có quyền giữ lại biển và khi đó cơ quan chức năng phải cấp một biển số mới cho chiếc xe đó; họ có quyền bán lại, nhượng lại biển số xe đó cho tổ chức, cá nhân khác với giá cả thỏa thuận mà không bị hạn chế bởi pháp luật...
Cũng cần quy định về thời hạn sở hữu của chủ biển số xe, quyền thế chấp, đặt cọc, cầm cố, bảo lãnh và các quyền khác theo quy định của Bộ luật Dân sự về quyền tài sản; người trúng đấu giá biển số xe cũng có thể sử dụng biển số xe này để cho thuê, cho mượn trong các giao dịch dân sự. Nếu được xác định là tài sản thì cũng cần quy định quyền thừa kế đối với biển số xe khi người đứng tên biển số này qua đời,...
Đây là những quyền rất cơ bản của chủ sở hữu tài sản theo quy định của pháp luật. Trường hợp tổ chức bán đấu giá tài sản thì phải đảm bảo những quyền cơ bản đó của người trúng đấu giá biển số xe.
Khi xác định biển số xe là một tài sản thì phải đảm bảo các quyền năng cơ bản của chủ sở hữu tài sản theo quy định của pháp luật. Thêm vào đó cần phải có những cơ chế để quản lý loại tài sản này, nhằm phát huy giá trị của tài sản đồng thời quản lý phương tiện, quản lý trật tự an toàn giao thông, quản lý tài sản có đăng ký quyền sở hữu của các tổ chức, cá nhân theo quy định pháp luật.
Luật sư Cường bày tỏ rõ quan điểm: "Cá nhân tôi ủng hộ quan điểm đấu giá biển số xe để tăng nguồn thu ngân sách, thỏa mãn nhu cầu biển đẹp của rất nhiều tổ chức cá nhân và giảm bớt những tiêu cực trong việc chọn biển số xe. Tuy nhiên, để tổ chức thực hiện đấu giá biển số xe thì phải hoàn thiện cơ sở pháp lý, những quy định đưa ra phải phù hợp với các quy định trong hệ thống văn bản quy phạm pháp luật hiện hành của Việt Nam, đảm bảo quyền lợi của người trúng đấu giá, đảm bảo dễ dàng trong công tác quản lý hành chính, quản lý trật tự an toàn giao thông".
TIẾN HƯNG
Kiến nghị các giải pháp nhằm nâng cao việc phát hiện, xử lý cán bộ có chức vụ cao nhận hối lộ
