Bộ Tài chính đã ban hành Quyết định số 3389 phê duyệt Đề án "Chuyển đổi mô hình và phương pháp quản lý thuế đối với hộ kinh doanh khi xóa bỏ thuế khoán". Theo đó, từ ngày 01/01/2026, ngành thuế sẽ chấm dứt hoàn toàn phương thức thu thuế khoán đối với hộ kinh doanh và chuyển sang quản lý theo phương pháp tự kê khai, tự nộp thuế theo quy định của pháp luật về quản lý thuế.
Ảnh minh họa. Nguồn: Internet.
Đề án cũng quy định rõ 3 nhóm hộ kinh doanh và các điểm mới trong chuyển đổi phương pháp tính thuế sau khi xóa bỏ thuế khoán. Cụ thể:
- Nhóm 1 gồm các cá nhân, hộ kinh doanh có doanh thu không quá 200 triệu đồng/năm. Những hộ, cá nhân kinh doanh thuộc nhóm này được miễn hoàn toàn thuế giá trị gia tăng và thuế thu nhập cá nhân. Thay vì phải kê khai thường xuyên, các hộ chỉ cần kê khai doanh thu 2 lần/năm vào thời điểm đầu/giữa/cuối năm để xác định nghĩa vụ thuế.
Theo Bộ Tài chính, việc sử dụng hóa đơn điện tử có mã dù không bắt buộc nhưng vẫn được khuyến khích, đặc biệt trong các giao dịch với người tiêu dùng. Thay vào đó, việc ghi chép doanh thu được thực hiện dưới hình thức đơn giản, với sự hỗ trợ phần mềm miễn phí từ cơ quan thuế.
Đồng thời, nhóm này cũng không bắt buộc phải mở tài khoản ngân hàng phục vụ cho hoạt động kinh doanh.
- Nhóm 2 áp dụng cho các cá nhân, hộ kinh doanh có doanh thu từ trên 200 triệu đến dưới 3 tỉ đồng mỗi năm. Đối với thuế giá trị gia tăng, các chủ thể trên nộp theo phương pháp trực tiếp, tính theo tỉ lệ phần trăm trên doanh thu hoặc đăng ký tự nguyện theo phương pháp khấu trừ trong trường hợp đáp ứng đủ điều kiện.
Tương tự, đối với thuế thu nhập cá nhân cũng được tính theo tỉ lệ phần trăm trên doanh thu tùy theo ngành nghề và thực hiện kê khai thuế theo quý, bốn lần/năm và thực hiện quyết toán thuế vào cuối năm.
Trong trường hợp nếu doanh thu vượt 1 tỉ đồng và cá nhân có hoạt động bán hàng hóa hoặc cung cấp dịch vụ trực tiếp tới người tiêu dùng thì bắt buộc sử dụng hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền.
Đối với các hộ kinh doanh có doanh thu trên 3 tỉ đồng/năm, trong 2 năm liên tiếp trên cơ sở theo dõi của cơ quan thuế thì năm thứ 3 sẽ chuyển sang nhóm 3.
- Nhóm 3 gồm những cá nhân, hộ kinh doanh ghi nhận doanh thu trên 3 tỉ đồng mỗi năm. Theo đó, đây là nhóm bắt buộc áp dụng phương pháp khấu trừ khi tính thuế giá trị gia tăng.
Đối với thuế thu nhập cá nhân, hộ kinh doanh thuộc nhóm này sẽ tính trên phần thu nhập tính thuế với mức thuế suất 17%.
Nhóm này phải kê khai thuế theo tháng nếu doanh thu trên 50 tỉ đồng, hoặc theo quý nếu dưới 50 tỉ; bắt buộc xuất hóa đơn và mở tài khoản ngân hàng riêng phục vụ kinh doanh.
Theo Bộ Tài chính, năm 2024 cả nước có khoảng 3,6 triệu hộ, cá nhân kinh doanh, tăng 6% so với 2023; trong đó 2,2 triệu hộ hoạt động ổn định và 1,3 triệu hộ có doanh thu trên 100 triệu đồng/năm - ngưỡng phải nộp thuế. Tổng thu ngân sách từ khu vực này đạt 26.000 tỉ đồng, tăng 20% so với 2023. Sáu tháng đầu năm 2025, thu từ hộ kinh doanh ước vượt 17.000 tỉ đồng, bằng 130% cùng kỳ năm trước.
