Tờ trình của Bộ Tài chính nêu rõ, hiện nay, số lượng thủ tục hành chính (TTHC) thuế là 219 TTHC, trong đó có 134 thủ tục đã đạt mức độ dịch vụ công toàn trình (chiếm 61,2%) với 48% tích hợp trên Cổng Dịch vụ công Quốc gia đã góp phần giúp doanh nghiệp, người dân tiết kiệm chi phí, thời gian trong thực hiện nghĩa vụ với ngân sách nhà nước, thúc đẩy ứng dụng công nghệ thông tin trong giải quyết thủ tục hành chính thuế.
Tại Nghị quyết 68-NQ/TW nêu: “Trong năm 2025, ... thực hiện cắt giảm ít nhất 30% thời gian xử lý thủ tục hành chính, ít nhất 30% chi phí tuân thủ pháp luật, ít nhất 30% điều kiện kinh doanh và tiếp tục cắt giảm mạnh trong những năm tiếp theo”.
Ảnh minh họa. Nguồn: Internet.
Qua rà soát cho thấy, vẫn có nhiều TTHC thuế không thực sự cần thiết, các TTHC còn phức tạp về thành phần hồ sơ, biểu mẫu, giấy tờ. Hiện nay, trong bối cảnh nền kinh tế số phát triển mạnh mẽ, sự gia tăng nhanh chóng của các giao dịch trong môi trường số đòi hỏi hệ thống TTHC phải được cải cách mạnh mẽ, là yêu cầu cấp bách để tiếp tục nâng cao hiệu quả hoạt động, nâng cao chất lượng phục vụ người dân, doanh nghiệp, giảm bớt chi phí tuân thủ cho người nộp thuế.
Trong đó, Bộ Tài chính đề xuất bỏ hồ sơ đăng ký người phụ thuộc đối với cá nhân có thu nhập từ tiền lương, tiền công khi nộp thuế thu nhập cá nhân.
Theo quy định hiện hành, người nộp thuế khi có người phụ thuộc được giảm trừ gia cảnh phải thực hiện thủ tục đăng ký người phụ thuộc riêng biệt, thông qua cơ quan chi trả thu nhập hoặc trực tiếp tại cơ quan thuế. Sau đó, đến kỳ quyết toán thuế, cá nhân vẫn phải nộp hồ sơ quyết toán kèm lại thông tin người phụ thuộc đã đăng ký trước đó. Cơ quan quản lý cho rằng quy trình này vừa mất thời gian, vừa phát sinh nhiều thao tác trùng lặp cho cả người nộp thuế và cơ quan quản lý.
Tại dự thảo, Bộ Tài chính đề xuất quy định đối với hồ sơ khai thuế đối với cá nhân có thu nhập từ tiền lương, tiền công trực tiếp khai thuế với cơ quan thuế tại mục 9.2, sửa đổi tên thành phần hồ sơ "Hồ sơ đăng ký người phụ thuộc quy định tại khoản 9.11 Phụ lục này (nếu tỉnh giảm trừ cho người phụ thuộc tại thời điểm quyết toán thuế đối với người phụ thuộc chưa thực hiện đăng ký người phụ thuộc)" với tiêu đề mới là: Hồ sơ đăng ký người phụ thuộc thực hiện theo thủ tục đăng ký thuế lần đầu tại văn bản quy phạm pháp luật quy định về đăng ký thuế.
Đồng thời, dự thảo cũng đề xuất bỏ hồ sơ đăng ký người phụ thuộc tại mục 9.11.
Lý giải về đề xuất này, Bộ Tài chính cho biết đề xuất gộp thủ tục hành chính đăng ký người phụ thuộc giảm trừ gia cảnh đối với cá nhân có thu nhập từ tiền lương, tiền công vào thủ tục hành chính đăng ký thuế lần đầu quy định tại Thông tư 86/2024/TT-BTC. Tức là tại Nghị định 126/2020/NĐ-CP sẽ bãi bỏ TTHC này, đồng thời tại thủ tục hành chính đăng ký thuế sẽ thay đổi về thành phần hồ sơ, bao gồm thành phần hồ sơ về đăng ký người phụ thuộc (trước khi cắt giảm) và đăng ký thuế lần đầu.
Tuy nhiên, để đảm bảo không trùng lặp thành phần hồ sơ, và các thông tin trên tờ khai này có thể truy vấn được từ Cơ sở dữ liệu Quốc gia về thông tin quan hệ của người nộp thuế và người phụ thuộc trên cơ sở mã định danh cá nhân được sử dụng làm mã số thuế.
Theo đó, đề xuất bỏ thành phần hồ sơ đăng ký người phụ thuộc (trước khi cắt giảm) tại Phụ lục I, Nghị định 126/2020/NĐ-CP gồm mẫu 07/ĐK-NPT-TNCN-Bản đăng ký người phụ thuộc và mẫu 07/THĐK-NPT-TNCN-Phụ lục bảng tổng hợp đăng ký người phụ thuộc cho người giảm trừ gia cảnh (áp dụng đối với tổ chức, cá nhân trả thu nhập thực hiện đăng ký giảm trí người phụ thuộc cho người lao động), mà sẽ sử dụng mẫu.
Như vậy, chỉ gộp thành phần hồ sơ gồm mẫu số 07/XN-NPT-TNCN - Phụ lục bảng kê khai về người phải trực tiếp nuôi dưỡng và hồ sơ chứng minh người phụ thuộc theo quy định của Luật Thuế thu nhập cá nhân 2007 với thành phần hồ sơ về đăng ký thuế lần đầu được quy định tại Thông tư 86/2024/TT-BTC.
Đề xuất này sẽ giúp người nộp thuế kê khai, tính và nộp thuế thuận tiện hơn, tránh phải khai đi khai lại các thông tin trùng lặp. Đồng thời, cơ quan thuế cũng giảm tải khối lượng hồ sơ liên quan đến người phụ thuộc và tăng độ chính xác trong việc đăng ký giảm trừ gia cảnh. Việc ứng dụng công nghệ thông tin cho phép xử lý tự động các trường hợp đăng ký người phụ thuộc là con, cha mẹ hoặc vợ/chồng, nhờ truy vấn dữ liệu từ Cơ sở dữ liệu quốc gia.
Tuy nhiên, đối với trường hợp người nộp thuế đăng ký người phụ thuộc là các cá nhân khác không nơi nương tựa, do các giấy tờ chứng minh (như xác nhận nghĩa vụ nuôi dưỡng, giấy chứng nhận khuyết tật...) chưa được tích hợp điện tử, cơ quan thuế vẫn cần kiểm tra và xác minh thủ công trước khi cấp mã số thuế và tính giảm trừ gia cảnh như hiện nay.
