LSVNO - Trong thời gian qua, ở nước ta đã xảy ra nhiều sự cố môi trường do chất thải gây ra, gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng. Qua thực tiễn, việc ứng phó sự cố chất thải ô nhiễm môi trường cho thấy vẫn còn rất lúng túng và khó khăn.
Phó Thủ tướng TrịnhĐình Dũng vừa ký Quyết định số 09/2020/QĐ-TTg ban hành Quy chế ứng phó sựcố chất thải. Quy chế này quy định ứng phó sự cố chất thải bao gồm: chuẩn bị ứngphó sự cố; tổ chức ứng phó sự cố; cải tạo, phục hồi môi trường sau sự cố; cơ chế tàichính và sự tham gia của cộng đồng trong ứng phó sự cố và trách nhiệm của các cơ quan,tổ chức, cá nhân có liên quan.
Trong thời gian qua, ở nước ta đã xảy ra nhiều sự cố môi trường do chất thải gây ra, gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng. Qua thực tiễn, việc ứng phó sự cố chất thải ô nhiễm môi trường cho thấy vẫn còn rất lúng túng và khó khăn. Việc ban hành các quy định cụ thể về ứng phó sự cố chất thải là rất cần thiết nhằm giải quyết được những hạn chế, bất cập còn tồn tại.
Khoản2 Điều 3 Quy chế quy định việc ứng phó sự cố chấtthải phải đảm bảo các nguyên tắc sau:
- Tích cực phòng ngừa, chủ động xây dựng kế hoạch, chuẩn bị các nguồn lực, các phương án hiệp đồng để sẵn sàng ứng phó khi xảy ra sự cố chất thải;
- Tổ chức tiếp nhận, xử lý kịp thời thông tin sự cố chất thải, ưu tiên bảo đảm thông tin cho hoạt động ứng phó, báo cáo kịp thời đến cơ quan có thẩm quyền khi vượt khả năng ứng phó;
- Ứng phó sự cố chất thải phải được thực hiện theo phương châm “bốn tại chỗ” và “ba sẵn sàng” quy định tại pháp luật phòng, chống thiên tai; phối hợp, huy động mọi nguồn lực để nâng cao hiệu quả hoạt động chuẩn bị và ứng phó sự cố.
- Chỉ huy thống nhất, phối hợp và hiệp đồng chặt chẽ giữa các lực lượng, phương tiện, thiết bị tham gia hoạt động ứng phó sự cố chất thải;
- Tổ chức, cá nhân gây sự cố chất thải chịu trách nhiệm chi trả chi phí tổ chức ứng phó sự cố, cải tạo, phục hồi môi trường sau sự cố, bồi thường thiệt hại và các chi phí khác do sự cố gây ra theo quy định của pháp luật.
Sự cố chất thảiđược phân loại thành 4 mức độ gồm: Sự cố mức độ thấp, sự cố mức độ trung bình, sự cốmức độ cao và sự cố mức độ thảm họa.
Ứng phó sự cố chất thải tại cơ sở
Đểtăng cường sự chủ động ứng phó sự cố chất thải tại cơ sở, quychế quy định, người đại diện theo pháp luật của cơ sở hoặc người được ủy quyền là người chỉ huy ứngphó sự cố tại cơ sở. Người chỉ huy ứng phó sự cố tại cơ sở phải tổ chức ứng phó sựcố, đánh giá phạm ảnh hưởng và khả năng tự ứng phó của cơ sở.
Trường hợp sự cốtrong khả năng tự ứng phó của cơ sở, người chỉ huy có trách nhiệm thực hiện các biệnpháp ứng phó sự cố theo kế hoạch, kịch bản đã được phê duyệt; đồng thời cótrách nhiệm báo cáo Ban Chỉ huy Phòng, chống thiên tai và Tìm kiếm cứu nạn cấp huyệnvà UBND cấp xã về việc ứng phó sự cố trong vòng 24 giờ kể từ thời điểm phát hiệnsự cố.
Trường hợp sự cốvượt ngoài khả năng tự ứng phó của cơ sở, người chỉ huy phải thông báo ngay đếnUBND cấp huyện hoặc cấp xã hoặc Ban Chỉ huy Phòng, chống thiên tai và Tìmkiếm cứu nạn cấp huyện để được tổ chức ứng phó; bàn giao quyền chỉ huy cho BanChỉ huy Phòng, chống thiên tai và Tìm kiếm cứu nạn cấp huyện và chỉ đạo lực lượngứng phó sự cố của cơ sở thực hiện theo yêu cầu của Ban Chỉ huy Phòng, chốngthiên tai và Tìm kiếm cứu nạn cấp huyện.
Khuyến khích tham gia ứng phó sự cố chất thải
Nhà nước khuyếnkhích, tạo điều kiện cho tổ chức, cá nhân đầu tư, tham gia cung cấp dịch vụ ứngphó sự cố chất thải, bao gồm: chuẩn bị ứng phó sự cố chất thải, tổ chức ứng phó sự cốchất thải và cải tạo, phục hồi môi trường sau sự cố chất thải. Khuyến khích tổ chức,cá nhân tham gia, đóng góp công sức, tài chính cho các hoạt động ứng phó sự cốchất thải.
Như vậy, để có thể bảo đảm kịp thời, đáp ứng yêu cầu khẩn cấp của các hoạt động ứng phó sự cố chất thải trong thời gian tới, cần nâng cao hơn nữa sự chủ động ứng phó của cấp cơ sở và cộng đồng, thực hiện các biện pháp phòng ngừa sự cố chất thải; xây dựng, thực hiện kế hoạch ứng phó sự cố chất thải; tổ chức ứng phó sự cố chất thải tại cơ sở và tham gia ứng phó sự cố chất thải theo sự chỉ huy của cơ quan, người có thẩm quyền.
Thanh Loan
