(LSO) - Điều 34 Luật Tổ chức Chính phủ năm 2015 quy định Bộ trưởng: “Lãnh đạo, chỉ đạo và chịu trách nhiệm cá nhân về mọi mặt công tác của bộ, cơ quan ngang bộ, chỉ đạo các đơn vị trực thuộc tổ chức triển khai thực hiện chiến lược, quy hoạch, kế hoạch, chương trình, dự án đã được phê duyệt, các nhiệm vụ của bộ, cơ quan ngang bộ, mà mình là người đứng đầu”.
Chính phủ vừa báo cáo Ủy ban Thường vụ Quốc hội việc triển khai hệ thống thu phí dịch vụ sử dụng đường bộ theo hình thức điện tử tự động không dừng. Tại báo cáo Chính phủ cho biết, tiến độ thực hiện không đảm bảo theo yêu cầu.
Cụ thể, tháng 10/2017, sau khi giám sát các dự án BOT giao thông, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã ban hành Nghị quyết số 437 yêu cầu “từ năm 2019, triển khai đồng bộ thu phí dịch vụ không dừng đối với tất cả các tuyến quốc lộ được đầu tư theo hình thức hợp đồng BOT trên cả nước”.
Đến tháng 07/2019, Thủ tướng cũng đã có công điện yêu cầu đến 31/12/2019, trạm nào không triển khai thu phí không dừng sẽ buộc phải dừng thu phí. Tuy nhiên, đến nay tiến độ thực hiện rất chậm, cũng không trạm nào dừng thu phí vì quá hạn. Trong 93 trạm thu phí trên toàn quốc (Bộ GTVT – quản lý 74 trạm, UBND các tỉnh quản lý 19 trạm), mới có 46 trạm có vận hành làn thu phí không dừng (ETC), tức là mới được 1 nửa số trạm.
Theo PGS. TS Bùi Thị An, nguyên ĐBQH khóa 13, đây là vấn đề thực hiện nghị quyết của Quốc hội, trong trường hợp này Bộ GTVT là người thi hành. "Việc thi hành này nếu mà đã làm không tốt, không thực thi được, không xây dựng được trạm thu phí không dừng thì đây không phải là chỉ vi phạm kỉ cương đất nước", bà An nói.
Nguyên ĐBQH cho rằng, cần phải làm rõ vì sao lại có sự chậm trễ, liệu có lợi ích nhóm ở đây hay không? "Việc này làm cho dân mất lòng tin, vì Bộ GTVT với vai trò là cơ quan nhà nước, cơ quan hành pháp, trong trường hợp này Quốc hội đã có Nghị quyết rồi, thì Bộ GTVT chỉ có thi hành thôi, có khó khăn gì thì phải báo cáo ngay, chứ không thể không thực hiện rồi tự rút kinh nghiệm như thế này được".
Liên quan đến việc này, Thủ tướng đã chỉ đạo Bộ GTVT nghiêm túc kiểm điểm, làm rõ trách nhiệm của các tập thể, cá nhân để chậm tiến độ triển khai hệ thống thu phí tự động. 8 tập thể thuộc Bộ GTVT có liên quan đều “nghiêm túc kiểm điểm theo chức năng nhiệm vụ được phân công”, trong đó có 4 đơn vị trực tiếp liên quan đến quá trình triển khai thực hiện dự án nhận hình thức phê bình nghiêm khắc và rút kinh nghiệm.
Về cá nhân, với vai trò lãnh đạo, chỉ đạo, Bộ trưởng Bộ GTVT và Thứ trưởng phụ trách dự án kiểm điểm tự nhận hình thức nghiêm khắc phê bình rút kinh nghiệm.
Bà An cho rằng, đây là vấn đề mang tính kỉ cương của đất nước, thực hiện nghị quyết của Quốc hội nên không thể đơn giản là nói chỉ rút kinh nghiệm. "Tôi nghĩ việc này Chính phủ phải vào cuộc, làm rõ trách nhiệm vì sao như thế bởi việc thu phí không dừng nó có ý nghĩa rất lớn, làm minh bạch việc thu ngân sách... Cho nên việc đầu tiên là cần làm rõ ai là người chịu trách nhiệm trong việc này, mà theo tôi là người đứng đầu Bộ. Không phải chuyện đơn giản là rút kinh nghiệm và khắc phục, khắc phục thế nào, trong thời gian bao lâu?".
ĐBQH Phạm Văn Hòa cho rằng, giao thông hiện nay là vấn đề rất nóng. "Tại sao các vấn đề này vẫn xảy ra hết đời bộ trưởng này đến đời bộ trưởng khác, chưa có đời bộ trưởng nào mà không xảy ra vấn đề này vấn đề kia. Tôi cho rằng, đây là vấn đề cần mổ xé".
Luật sư Nguyễn Thanh Hà cho biết, theo Điều 34 Luật Tổ chức Chính phủ năm 2015 quy định Bộ trưởng: “Lãnh đạo, chỉ đạo và chịu trách nhiệm cá nhân về mọi mặt công tác của bộ, cơ quan ngang bộ, chỉ đạo các đơn vị trực thuộc tổ chức triển khai thực hiện chiến lược, quy hoạch, kế hoạch, chương trình, dự án đã được phê duyệt, các nhiệm vụ của bộ, cơ quan ngang bộ, mà mình là người đứng đầu”.
Theo Luật sư Hà, trách nhiệm mà Luật đề cập ở đây được hiểu rằng đó là sự bắt buộc, có trách nhiệm làm một việc gì và phải thực hiện như một điều cam kết.
Vậy, ở đây ngoài việc xin lỗi, thì các cán bộ trên vẫn chưa “làm” được theo đúng cam kết.
"Dường như việc này xảy ra quá nhiều lần nên mọi người đã coi nó như là một 'nét văn hoá', văn hóa 'xin lỗi'", Luật sư Hà nói.
THANH THANH
