(LSVN) - Hành vi tung tin thất thiệt trên mạng xã hội gây hoang mang cộng đồng là hành vi phạm pháp luật. Tùy thuộc vào nội dung tin đồn, tính chất, mức độ, động cơ của hành vi, hậu quả của việc tung tin sai sự thật sẽ có hình thức xử lý tương ứng, từ xử phạt hành chính đến truy cứu trách nhiệm hình sự.
Như tin đã đưa, sáng ngày 08/12, cơ quan chức năng thành phố Thuận An, tỉnh Bình Dương, khẳng định nội dung lan truyền trên mạng xã hội về việc Công an phường Lái Thiêu ra văn bản truy tìm một bé gái trên địa bàn phường bị bắt cóc là thông tin giả.
Đêm ngày 07/12, một văn bản có chữ ký của Trưởng Công an phường Lái Thiêu Trần Hùng Cường truy tìm tung tích bé gái tên L.M.L. (SN 2017) bị bắt cóc kèm theo hình ảnh nhận diện của bé và đối tượng nghi vấn được một tài khoản facebook đưa lên mạng xã hội thu hút hàng ngàn lượt chia sẻ, bình luận. Sau đó, các tài khoản facebook và fanpage khác đã lấy lại hình ảnh, nội dung này rồi tiếp tục đăng vào các hội, nhóm, khiến người dân hoang mang.
Tiếp nhận thông tin, ông Phạm Phú Nam, Chủ tịch UBND phường Lái Thiêu đã thông báo cho cơ quan Công an để phối hợp giải quyết và xác định đây là văn bản giả mạo. Cụ thể, hiện nay Trưởng Công an phường Lái Thiêu là Thiếu tá Nguyễn Thành Ngưng. Thiếu tá Trần Hùng Cường trước đây là Phó trưởng Công an phường Lái Thiêu nhưng đã chuyển công tác từ nhiều năm trước. Ngoài ra, cơ quan chức năng không tiếp nhận thông tin có bé gái mất tích trên địa bàn phường.
Hiện nay việc đăng thông tin sai sự thật trên mạng xã hội xảy ra ngày càng phổ biến và gây ra nhiều bức xúc trong dư luận. Có thể thấy rằng, hành vi đăng thông tin sai sự thật trên mạng xã hội là hành vi có tính chất nguy hiểm cho xã hội, cần phải được xử lý nghiêm minh để đảm bảo sự công bằng cho xã hội. Tùy thuộc vào tính chất, mức độ nguy hiểm của hành vi xảy ra trên thực tế để có thể xem xét truy cứu trách nhiệm hình sự.
Xử lý vi phạm hành chính
Theo thông tin từ các đơn vị báo chí, truyền thông về vụ việc thì hành vi lan truyền thông tin giả trên mạng xã hội về việc Công an phường Lái Thiêu ra văn bản truy tìm một bé gái trên địa bàn phường bị bắt cóc là vi phạm các quy định về trách nhiệm sử dụng dịch vụ mạng xã hội theo quy định tại Điều 101 Nghị định số 15/2020/NĐ-CP quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực bưu chính, viễn thông, tần số vô tuyến điện, công nghệ thông tin và giao dịch điện tử. Theo đó, cá nhân vi phạm các quy định về trách nhiệm sử dụng dịch vụ mạng xã hội có thể bị phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 20.000.000 đồng đối với hành vi lợi dụng mạng xã hội để thực hiện một trong các hành vi cung cấp, chia sẻ thông tin giả mạo, thông tin sai sự thật, xuyên tạc, vu khống, xúc phạm uy tín của cơ quan, tổ chức, danh dự, nhân phẩm của cá nhân.
Điều 101 Nghị định số 15/2020/NĐ-CP quy định như sau:
| Điều 101. Vi phạm các quy định về trách nhiệm sử dụng dịch vụ mạng xã hội 1. Phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 20.000.000 đồng đối với hành vi lợi dụng mạng xã hội để thực hiện một trong các hành vi sau: a) Cung cấp, chia sẻ thông tin giả mạo, thông tin sai sự thật, xuyên tạc, vu khống, xúc phạm uy tín của cơ quan, tổ chức, danh dự, nhân phẩm của cá nhân; b) Cung cấp, chia sẻ thông tin cổ súy các hủ tục, mê tín, dị đoan, dâm ô, đồi trụy, không phù hợp với thuần phong, mỹ tục của dân tộc; c) Cung cấp, chia sẻ thông tin miêu tả tỉ mỉ hành động chém, giết, tai nạn, kinh dị, rùng rợn; d) Cung cấp, chia sẻ thông tin bịa đặt, gây hoang mang trong Nhân dân, kích động bạo lực, tội ác, tệ nạn xã hội, đánh bạc hoặc phục vụ đánh bạc; đ) Cung cấp, chia sẻ các tác phẩm báo chí, văn học, nghệ thuật, xuất bản phẩm mà không được sự đồng ý của chủ thể quyền sở hữu trí tuệ hoặc chưa được phép lưu hành hoặc đã có quyết định cấm lưu hành hoặc tịch thu; e) Quảng cáo, tuyên truyền, chia sẻ thông tin về hàng hóa, dịch vụ bị cấm; g) Cung cấp, chia sẻ hình ảnh bản đồ Việt Nam nhưng không thể hiện hoặc thể hiện không đúng chủ quyền quốc gia; h) Cung cấp, chia sẻ đường dẫn đến thông tin trên mạng có nội dung bị cấm. 2. Phạt tiền từ 20.000.000 đồng đến 30.000.000 đồng đối với hành vi tiết lộ thông tin thuộc danh mục bí mật nhà nước, bí mật đời tư của cá nhân và bí mật khác mà chưa đến mức truy cứu trách nhiệm hình sự. 3. Biện pháp khắc phục hậu quả: Buộc gỡ bỏ thông tin sai sự thật hoặc gây nhầm lẫn hoặc thông tin vi phạm pháp luật do thực hiện hành vi vi phạm quy định tại các khoản 1 và 2 Điều này. |
Bồi thường thiệt hại
Bên cạnh đó, nếu hành vi đăng thông tin sai sự thật trên mạng xã hội gây ảnh hưởng đến uy tín, lợi ích của cá nhân, tổ chức thì người gây thiệt hại có trách nhiệm bồi thường thiệt hại, mức bồi thường tùy thuộc vào mức độ gây thiệt hại của hành vi. Cá nhân, tổ chức bị đưa tin sai sự thật có quyền yêu cầu người đăng thông tin sai sự thật chấm dứt hành vi vi phạm, yêu cầu xin lỗi, cải chính thông tin, bồi thường thiệt hại. Theo quy định tại Điều 592 Bộ luật Dân sự 2015 thì thiệt hại do danh dự, nhân phẩm, uy tín bị xâm phạm bao gồm: chi phí hợp lý để hạn chế, khắc phục thiệt hại; thu nhập thực tế bị mất hoặc bị giảm sút; thiệt hại khác do luật quy định.
Người chịu trách nhiệm bồi thường trong trường hợp danh dự, nhân phẩm, uy tín của người khác bị xâm phạm phải bồi thường thiệt hại một khoản tiền khác để bù đắp tổn thất về tinh thần mà người bị thiệt hại phải gánh chịu. Mức bồi thường bù đắp tổn thất về tinh thần do các bên thỏa thuận; nếu không thỏa thuận được thì mức tối đa cho một người có danh dự, nhân phẩm, uy tín bị xâm phạm không quá mười lần mức lương cơ sở do Nhà nước quy định.
Xử lý hình sự
Hành vi lan truyền thông tin giả trên mạng xã hội về việc Công an phường Lái Thiêu ra văn bản truy tìm một bé gái trên địa bàn phường bị bắt cóc còn có thể cấu thành tội "Vu khống" được quy định tại Điều 156 Bộ luật Hình sự năm 2015 được sửa đổi, bổ sung năm 2017. Theo đó, người nào thực hiện hành vi bịa đặt hoặc loan truyền những điều biết rõ là sai sự thật nhằm xúc phạm nghiêm trọng nhân phẩm, danh dự hoặc gây thiệt hại đến quyền, lợi ích hợp pháp của người khác thì bị phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 50.000.000 đồng, phạt cải tạo không giam giữ đến 02 năm hoặc phạt tù từ 03 tháng đến 01 năm. Thêm vào đó, nếu sử dụng mạng máy tính hoặc mạng viễn thông, phương tiện điện tử để phạm tội thì cá nhân vi phạm có thể bị phạt tù đến 03 năm.
Điều 156 Bộ luật Hình sự năm 2015 được sửa đổi, bổ sung năm 2017 quy định như sau:
| Điều 156. Tội vu khống 1. Người nào thực hiện một trong các hành vi sau đây, thì bị phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 50.000.000 đồng, phạt cải tạo không giam giữ đến 02 năm hoặc phạt tù từ 03 tháng đến 01 năm: a) Bịa đặt hoặc loan truyền những điều biết rõ là sai sự thật nhằm xúc phạm nghiêm trọng nhân phẩm, danh dự hoặc gây thiệt hại đến quyền, lợi ích hợp pháp của người khác; b) Bịa đặt người khác phạm tội và tố cáo họ trước cơ quan có thẩm quyền. 2. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 01 năm đến 03 năm: ... e) Sử dụng mạng máy tính hoặc mạng viễn thông, phương tiện điện tử để phạm tội; ... |
Trước tình hình tin giả, tin sai sự thật xuất hiện tràn lan trên các trang mạng xã hội, cơ quan công an khuyến cáo người dân không đăng tải những thông tin không đúng, giật tít lên mạng xã hội (bắt cóc trẻ em, giết người, cướp nội tạng….) nhằm mục đích “câu like”, “câu view” vì những thông tin ấy khi lan truyền có thể gây hoang mang dư luận hoặc ảnh hưởng đến danh dự uy tín của cá nhân, tổ chức khác. Cá nhân đăng thông tin sai sự thật sẽ bị xử lý nghiêm khắc.
Khi đọc, tiếp nhận các thông tin trên mạng xã hội cần suy ngẫm, kiểm chứng xem thông tin xuất phát từ đâu, có những trang thông tin chính thống hay không, cần kiểm tra tính xác thực của nội dung thông tin trước khi chia sẻ cho mọi người. Khi biết thông tin mình đưa lên mạng xã hội là không chính xác thì người dùng cũng nên sử dụng chính mạng xã hội để xin lỗi, đính chính lại thông tin nhằm thông báo cho mọi người biết và giảm bớt phần nào hậu quả xảy ra.
MỸ LINH
