Ảnh minh hoạ.
Hiện nay có không ít người lao động (NLĐ) cầm cố, mua bán sổ BHXH dưới hình thức ủy quyền làm thủ tục đề nghị giải quyết hưởng BHXH một lần hoặc thậm chí không có ủy quyền. Việc này dẫn đến quyền lợi của NLĐ bị ảnh hưởng, phát sinh tranh chấp dân sự, khiếu nại, tố cáo trong việc cho vay, cầm cố… nhưng cơ quan BHXH không có căn cứ để giải quyết.
Sổ BHXH không phải là một loại giấy tờ tùy thân, một loại tài sản hoặc một loại giấy tờ chứng nhận quyền sở hữu đối với tài sản (như giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, cổ phiếu hay sổ tiết kiệm…). Sổ BHXH là một loại giấy tờ ghi nhận quá trình tham gia BHXH, bảo hiểm thất nghiệp, bảo hiểm y tế của NLĐ mà quá trình đó có sự tham gia đóng góp của cả NLĐ, người sử dụng lao động và sự hỗ trợ của Nhà nước (nếu có). Do đó, sổ BHXH không thể xem là một loại tài sản thuộc sở hữu của NLĐ có quyền định đoạt như mua bán, cầm cố, thế chấp…
Bên cạnh đó, trước tình trạng nhiều NLĐ mượn các loại giấy tờ như giấy khai sinh, bằng cấp, chứng chỉ, sơ yếu lý lịch… của người thân, bạn bè để tham gia BHXH, BHXH Việt Nam đề xuất cần cấm hành vi này do dễ dẫn đến trùng thông tin tham gia BHXH với “chính chủ” hoặc có sự không thống nhất trong hồ sơ, giấy tờ khi giải quyết hưởng các chế độ BHXH.
Ngoài ra, trong Công văn 1767/LĐTBXH-BHXH, Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội đã nêu rõ: Trường hợp NLĐ mượn hồ sơ của người khác để giao kết hợp đồng lao động là hành vi vi phạm nguyên tắc “trung thực” theo quy định tại khoản 1 Điều 15 của Bộ luật Lao động và vi phạm nghĩa vụ cung cấp thông tin khi giao kết hợp đồng lao động.
Như vậy, hành vi mượn hồ sơ, giấy tờ của người khác để tham gia quan hệ lao động và tham gia BHXH là hành vi gian dối, có nguy cơ gây thiệt hại đến lợi ích của cá nhân, tổ chức và Nhà nước.
PV
