Ngày 17/10, tiếp tục chương trình Phiên họp thứ 50, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về dự án Luật Đầu tư (thay thế).
Trình bày tờ trình, Thứ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Thị Bích Ngọc cho biết, Dự thảo Luật Đầu tư (sửa đổi) được xây dựng với 07 Chương, 60 Điều và 04 Phụ lục, trong đó sửa đổi, bổ sung 33/77 Điều, lược bỏ 17/77 Điều, giữ nguyên 25/77 Điều và bổ sung mới 02 Điều.
Liên quan tới ngành, nghề đầu tư kinh doanh, Tờ trình của Chính phủ nêu rõ, bổ sung quy định cấm đầu tư kinh doanh đối với ngành, nghề “kinh doanh thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng”.
Thứ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Thị Bích Ngọc trình bày Tờ trình Dự án Luật Đầu tư (sửa đổi). Ảnh: quochoi.vn.
Lý giải điều này, Thứ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Thị Bích Ngọc cho biết, việc bổ sung quy định trên để phù hợp với Nghị quyết số 173/2024/QH15 ngày 30/11/2024 của Quốc hội về hoạt động chất vấn tại Kỳ họp thứ 8, Quốc hội khóa XV, Quốc hội về việc thống nhất cấm sản xuất, kinh doanh, nhập khẩu, chứa chấp, vận chuyển, sử dụng thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng, các loại khí, chất gây nghiện, gây tác hại cho sức khỏe con người.
Ngoài ra, Thứ trưởng Bộ Tài chính cho biết, dự thảo luật cũng lược bỏ 21 ngành, nghề đầu tư kinh doanh có điều kiện không đáp ứng các tiêu chí, điều kiện theo quy định tại Điều 7 Luật Đầu tư như ngành, nghề Kinh doanh dịch vụ kế toán; Kinh doanh dịch vụ làm thủ tục về thuế…; quy định nguyên tắc xác định điều kiện đầu tư kinh doanh, làm cơ sở để rà soát, sàng lọc và phân định các ngành, nghề đầu tư kinh doanh thực sự cần thực hiện "tiền kiểm" và chuyển sang cơ chế “hậu kiểm”.
Thẩm tra thêm về nội dung này, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính của Quốc hội Phan Văn Mãi đề nghị, tiếp tục nghiên cứu rà soát, cắt giảm ngành, nghề đầu tư kinh doanh có điều kiện, cắt giảm thực chất điều kiện đầu tư kinh doanh, chỉ giữ lại những điều kiện thật sự cần thiết vì lý do hiến định là bảo đảm quốc phòng, an ninh, trật tự, đạo đức, sức khỏe cộng đồng; nghiên cứu bổ sung quy định về tiêu chí đo lường đánh giá điều kiện kinh doanh "tốt" và thông tin công khai về chi phí tuân thủ tối thiểu.
Về nội dung bổ sung “kinh doanh thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng” là ngành, nghề cấm đầu tư kinh doanh, đề nghị xem xét loại trừ trường hợp sản xuất chỉ phục vụ hoạt động xuất khẩu, không tiêu dùng, sử dụng tại Việt Nam hoặc các mục đích đặc dụng, bảo hành, phân tích, kiểm nghiệm, nghiên cứu khoa học, y tế, sản xuất dược phẩm, bảo vệ quốc phòng, an ninh…
Giải trình thêm sau đó về nội dung này, Thứ trưởng Bộ Tài chính cho hay, về ngành nghề đầu tư kinh doanh có điều kiện, khi phối hợp với các bộ, ngành, địa phương tiếp tục rà soát cắt đến 21 ngành nghề điều kiện trên cơ sở nguyên tắc là tạo điều kiện thuận lợi cho việc nhà đầu tư gia nhập thị trường và chuyển sang cơ chế “hậu kiểm”.
Thứ trưởng Bộ Tài chính cho biết, quy định cấm nêu trên cần được nghiên cứu thận trọng trên cơ sở tổng kết việc thực hiện Nghị quyết số 173/2024/QH15 của Quốc hội. Đồng thời, Bộ Tài chính sẽ phối hợp với Bộ Y tế, các bộ ngành có liên quan tiếp tục rà soát báo cáo Chính phủ để hoàn thiện chính sách này đảm bảo khả thi và hiệu quả.
Kết luận Phiên họp, Phó Chủ tịch Quốc hội Vũ Hồng Thanh nêu rõ, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đánh giá cao sự chủ động tích cực, phối hợp chặt chẽ của Chính phủ, Bộ Tài chính, Thường trực Ủy ban Kinh tế và Tài chính của Quốc hội trong việc tham vấn, hoàn thiện hồ sơ dự án luật.
Phó Chủ tịch Quốc hội nêu rõ, việc hoàn thiện dự thảo luật cần bảo đảm 03 nguyên tắc, đó là tháo gỡ các điểm nghẽn, tạo hành lang pháp lý ổn định, đồng bộ, phù hợp với yêu cầu phát triển, không phát sinh vướng mắc mới. Tăng cường phân cấp, phân quyền, chuyển mạnh từ quản lý sang kiến tạo phát triển, cắt giảm tối đa thủ tục và điều kiện đầu tư kinh doanh. Bảo đảm tính hợp hiến, thống nhất đồng bộ với các luật liên quan và phù hợp với các cam kết quốc tế.
Nghị quyết số 173/2024/QH15 ngày 30/11/2024 của Quốc hội, được thông qua tại Kỳ họp thứ 8, Quốc hội khóa XV, đã thống nhất chủ trương cấm sản xuất, kinh doanh, nhập khẩu, chứa chấp, vận chuyển, sử dụng thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng, cùng các loại khí, chất gây nghiện, gây tác hại cho sức khỏe con người. Đây là định hướng lớn nhằm bảo vệ sức khỏe cộng đồng, đặc biệt là giới trẻ, trước nguy cơ lan rộng của các sản phẩm gây nghiện mới.
Thực hiện chỉ đạo của Quốc hội, ngày 05/8/2025, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định số 1665/QĐ TTg phê duyệt Kế hoạch triển khai thi hành Nghị quyết 173/2024/QH15. Kế hoạch giao các bộ, ngành, địa phương tổ chức rà soát, sửa đổi, bổ sung hoặc ban hành mới các văn bản quy phạm pháp luật để cụ thể hóa nội dung cấm nêu trên; đồng thời tăng cường thanh tra, kiểm tra, tuyên truyền, giáo dục nhằm ngăn chặn, xử lý kịp thời các hành vi sản xuất, kinh doanh, sử dụng thuốc lá điện tử và thuốc lá nung nóng trái phép...
