Theo đó, tại Điều 14 dự thảo Nghị định quy định về tiền bản quyền sáng tạo tác phẩm báo chí có nêu rõ, tiền bản quyền sáng tạo tác phẩm báo chí thuộc loại hình báo in, báo điện tử thực hiện theo quy định tại khoản 1 Điều 3 Nghị định này.
Điều 3. Quy định chung về việc trả tiền bản quyền
1. Tác phẩm được sáng tạo theo phương thức đặt hàng, giao nhiệm vụ,đấu thầu quy định tại điểm a khoản 1 Điều 42 của Luật Sở hữu trí tuệ thì tiền bản quyền được trả theo hợp đồng đặt hàng, giao nhiệm vụ, đấu thầu theo quy định của pháp luật.
Bên cạnh đó, tiền bản quyền sáng tạo tác phẩm báo chí thuộc loại hình báo nói, báo hình được chi trả trong đơn giá sản xuất tác phẩm báo chí đã được cấp có thẩm quyền phê duyệt sản xuất nội dung theo nhiệm vụ đặt hàng, giao nhiệm vụ hoặc đấu thầu sử dụng kinh phí thuộc ngân sách nhà nước.
Ảnh minh họa. Nguồn: Internet.
Đối với tiền bản quyền khai thác, sử dụng tác phẩm báo chí thuộc loại hình báo in, báo điện tử thì theo Điều 15 dự thảo Nghị định, tiền bản quyền đối với tác phẩm báo chí thuộc loại hình báo in, báo điện tử do cơ quan đại diện thực hiện quyền của chủ sở hữu thỏa thuận với tổ chức, cá nhân khai thác, sử dụng nhưng không được thấp hơn 20% tiền bản quyền sáng tạo tác phẩm.
Trường hợp khai thác, sử dụng tác phẩm báo chí thuộc loại hình báo in, báo điện tử mà sử dụng ngân sách nhà nước đặt hàng, giao nhiệm vụ, đấu thầu nhằm mục tiêu tuyên truyền thuộc hoạt động công vụ của cơ quan nhà nước, dành cho trẻ em, đồng bào dân tộc thiểu số, vùng sâu, vùng xa, biên giới, hải đảo thì không phải xin phép, không phải trả tiền bản quyền nhưng phải thông tin về tên tác giả và nguồn gốc, xuất xứ của tác phẩm.
Còn đối với tiền bản quyền khai thác, sử dụng tác phẩm báo chí thuộc loại hình báo nói, báo hình thì Điều 16 dự thảo Nghị định của Bộ VH-TT&DL cũng đề xuất, tiền bản quyền đối với tác phẩm báo chí thuộc loại hình này sẽ do cơ quan đại diện thực hiện quyền của chủ sở hữu hoặc tổ chức được phân cấp hoặc ủy quyền theo quy định của pháp luật thỏa thuận với tổ chức, cá nhân khai thác, sử dụng không thấp hơn mức quy định theo khung biểu mức chi đối với các thể loại tác phẩm. Cụ thể:
Đối với phát thanh:
Đơn vị tính: triệu đồng.
Đối với truyền hình:
Đơn vị tính: triệu đồng.
Đơn vị tính: triệu đồng.
Cũng theo Điều 16 dự thảo Nghị định, trường hợp khai thác, sử dụng tác phẩm báo chí thuộc loại hình báo nói, báo hình mà cơ quan báo nói, báo hình không có nguồn thu từ tài trợ quảng cáo hoặc không thu tiền dưới bất kỳ hình thức nào thì số tiền bản quyền chi trả bằng 30% khung biểu mức chi quy định tại khoản 1 Điều 16 Nghị định này.
Trường hợp khai thác, sử dụng tác phẩm báo chí thuộc loại hình báo nói, báo hình mà sử dụng ngân sách nhà nước đặt hàng, giao nhiệm vụ, đấu thầu nhằm mục tiêu tuyên truyền thuộc hoạt động công vụ của cơ quan nhà nước, dành cho trẻ em, đồng bào dân tộc thiểu số, vùng sâu, vùng xa, biên giới, hải đảo thì không phải xin phép, không phải trả tiền bản quyền nhưng phải thông tin về tên tác giả và nguồn gốc, xuất xứ của tác phẩm.
Trường hợp khai thác, sử dụng tác phẩm báo chí thuộc loại hình báo nói, báo hình từ lần thứ hai thì tiền bản quyền được chi trả theo thỏa thuận với cơ quan đại diện thực hiện quyền của chủ sở hữu hoặc tổ chức được phân cấp hoặc ủy quyền theo quy định của pháp luật.
Phương thức thanh toán tiền bản quyền khai thác, sử dụng tác phẩm báo chí thuộc loại hình báo nói, báo hình thực hiện chi trả theo năm hoặc theo thỏa thuận.
Theo Tờ trình dự thảo Nghị định của Bộ VH-TT&DL, quá trình tổng kết thi hành Nghị định số 21/2015/NĐ-CP quy định về nhuận bút, thù lao đối với tác phẩm điện ảnh, mỹ thuật, nhiếp ảnh, sân khấu và các loại hình nghệ thuật biểu diễn khác có một số vướng mắc, bất cập đối với tác phẩm điện ảnh, mỹ thuật, nhiếp ảnh, sân khấu và các loại hình nghệ thuật biểu diễn khác, dẫn đến khó khăn, vướng mắc trong triển khai thi hành.
Về tiền bản quyền trong quá trình sáng tạo, quy định về các thành phần sáng tạo đối với tác phẩm điện ảnh, sân khấu và các loại hình nghệ thuật biểu diễn khác còn chưa rõ, một số nội dung chưa phù hợp thực tiễn trong bối cảnh phát triển của khoa học công nghệ, kỹ thuật hiện nay, việc sáng tạo nảy sinh những công việc gắn với trang thiết bị hiện đại; việc phân chia các mức và khung nhuận bút, thù lao (tiền bản quyền) còn chưa phù hợp với một số loại hình sáng tạo nghệ thuật đặc thù, chưa đảm bảo công sức đóng góp của các thành phần sáng tạo. Các cơ chế mới về đặt hàng, giao nhiệm vụ, đấu thầu để sáng tạo tác phẩm, cùng với quy định tại Nghị định số 21/2015/NĐCP cũng khiến các cơ quan, đơn vị khi thực hiện còn gặp vướng mắc.
Về tiền bản quyền trong quá trình khai thác, sử dụng: các nội dung về đưa vào khai thác, sử dụng các quyền tác giả, quyền liên quan mà Nhà nước là đại diện chủ sở hữu hoặc đại diện quản lý; quản lý, sử dụng khoản tiền bản quyền thu được từ khai thác, sử dụng này; chi trả nhuận bút (tiền bản quyền) khuyến khích khi tác phẩm được khai thác, sử dụng chưa có quy định cụ thể, do các văn bản làm căn cứ ban hành Nghị định số 21/2015/NĐ-CP đến nay đã có nhiều sửa đổi, bổ sung, thay thế.
Bên cạnh đó, thực tiễn thi hành Nghị định số 18/2014/NĐ-CP quy định về chế độ nhuận bút trong lĩnh vực báo chí, xuất bản có một số hạn chế, bất cập, chưa đáp ứng yêu cầu thực tiễn của lĩnh vực báo chí, xuất bản dẫn đến khó khăn, vướng mắc trong triển khai thi hành.
Việc chi trả theo Nghị định số 18/2014/NĐ-CP không phân biệt nguồn tài chính, trong khi hiện nay cơ chế tự chủ tài chính (thực hiện giao nhiệm vụ, đặt hàng, đấu thầu trên cơ sở định mức kinh tế - kỹ thuật được cơ quan có thẩm quyền ban hành) đối với đơn vị sự nghiệp công lập cho phép các đơn vị tự đảm bảo nguồn kinh phí hoạt động được quyết định mức chi cao hơn hoặc thấp hơn.
Chưa quy định về tiền bản quyền khai thác, sử dụng tác phẩm báo chí, tác phẩm trong xuất bản; chưa quy định tiền bản quyền (nhuận bút) đối với xuất bản phẩm điện tử; các thể loại báo chí, xuất bản phẩm còn chưa phù hợp với quy định pháp luật chuyên ngành hiện nay.
Từ những lý do nêu trên cho thấy việc xây dựng và ban hành Nghị định quy định về tiền bản quyền trong các lĩnh vực: Điện ảnh, mỹ thuật, nhiếp ảnh, nghệ thuật biểu diễn, báo chí, xuất bản, thay thế Nghị định số 21/2015/NĐ-CP và Nghị định số 18/2014/NĐ-CP là cần thiết, phù hợp với các quy định của pháp luật để bảo đảm tính thống nhất, đồng bộ, khả thi, đáp ứng nhu cầu thực tiễn.
