LSVNO – Tại phiên tòa, các bị hại cho rằng việc góp tiền làm dự án trực tiếp thông qua Công ty CP Sài Gòn Cây Cảnh, không liên quan đến cá nhân vợ chồng Tình, Sương và hợp đồng này không phải là hợp đồng mua bán đất...
“Bị hại” góp vốn chứ không phải ký hợp đồng mua đất
Theo hồ sơ vụ việc, thời điểm ngày 01/5/2010, ông Nguyễn Văn Tình là Chủ tịch HĐQT, kiêm Giám đốc Công ty CP Sài Gòn Cây Cảnh (trụ sở phường Thảo Điền, quận 2, TP. HCM).
Công ty có 4 cổ đông góp vốn theo tỷ lệ: Nguyễn Văn Tình (50%), Nguyễn Thị Chí Sương (8%), Đặng Đức Trung (30%), Hoàng Quốc Võ (12%).
Toàn cảnh phiên xét xử.
Công ty CP Sài Gòn Cây Cảnh là chủ đầu tư dự án KDC Tam Phước (xã Tam Phước, huyện Long Thành, tỉnh Đồng Nai). Dự án đã được UBND tỉnh Đồng Nai ra quyết định số 4027/QĐ-UBND về việc phê duyệt quy hoạch chi tiết xây dựng tỷ lệ 1/500 ngày 28/11/2008 với diện tích 157,23ha.
Để thực hiện điều này, Công ty CP Sài Gòn Cây Cảnh đã ký với Công ty Hoàng Linh và Công ty Nam Tiến “Hợp đồng đại lý phân phối độc quyền dự án KDC Tam Phước”; và “Hợp đồng dịch vụ môi giới độc quyền”.
Sau đó, khách hàng được đơn vị trung gian là Hoàng Linh, Nam Tiến giới thiệu đến ký với Công ty CP Sài Gòn Cây Cảnh bằng “Hợp đồng góp vốn đầu tư xây dựng”. Đây được xem là giao dịch dân sự pháp luật không cấm, và phù hợp với Điều 4, Nghị định số 153/2007/NĐ-CP ngày 15/10/2007 của Chính phủ.
Tuy nhiên, theo cáo trạng số 275/CT- VKS-P3 (ngày 28/3/2018) của VKSND tỉnh Đồng Nai thì hợp đồng góp vốn này thực chất là hợp đồng mua bán và cho rằng vi phạm pháp luật.
Tại phần kết luận của cáo trạng, VKS nêu trong thời gian từ tháng 12/2006 đến tháng 01/2011, vợ chồng Tình, Sương đã lợi dụng pháp nhân Công ty Sài Gòn Cây Cảnh ký 509 hợp đồng góp vốn để bán 514 nền đất dự án KDC Tam Phước cho 216 người, chiếm đoạt 173.005.698.000 đồng. Và cáo trạng cho rằng, hành vi của vợ chồng Tình, Sương là lừa đảo chiếm đoạt tài sản.
Tuy nhiên, theo hồ sơ vụ án cho thấy, các hợp đồng được cho là “mua bán” nói trên đều có tên là “hợp đồng góp vốn đầu tư xây dựng”. Tại phiên xét xử, nhiều khách hàng được cho là “bị hại” đã trưng ra bằng chứng và khẳng định không hề liên quan đến vợ chồng Tình, Sương.
Cụ thể, vợ chồng ông Nguyễn Tiến Thịnh, bà Lê Thị Kim (ngụ TP. HCM) trưng ra hợp đồng số 64/HĐGV/2009 ngày 10/8/2009. Hợp đồng này có tên gọi là “Hợp đồng góp vốn đầu tư xây dựng Dự án KDC Tam Phước”, được ký giữa cá nhân ông Thịnh, bà Kim với Công ty CP Sài Gòn Cây Cảnh lúc này do bà Nguyễn Thị Chí Sương làm Giám đốc. Trong hợp đồng này thể hiện rất rõ những điều khoản thỏa thuận về giá trị góp vốn.
Trong đó, Điều 1 của hợp đồng nêu rất rõ: “Bên B (khách hàng) đồng ý góp vốn, bên A (Công ty CP Sài Gòn Cây Cảnh) đồng ý nhận góp vốn để cùng đầu tư xây dựng hoàn chỉnh cơ sở hạ tầng kỹ thuật dự án KDC Tam Phước…”.
Phần mục đích góp vốn cũng nêu rất rõ: “Góp vốn để đầu tư xây dựng để hoàn chỉnh cơ sở hạ tầng kỹ thuật dự án KDC Tam Phước theo quy hoạch để được nhận nền đất sử dụng xây dựng nhà ở ổn định và lâu dài…”.
Tại tòa, bà Kim khẳng định, bà chỉ ký và góp vốn với chủ đầu tư dự án, còn không hề thông qua cá nhân vợ chồng Tình, Sương. Bà Võ Thị Ngọc Bích (SN 1965, ngụ quận 12, TP. HCM) cũng khẳng định: “Tôi ký 33 hợp đồng góp vốn với công ty (Công ty CP Sài Gòn Cây Cảnh - PV) để xây dựng dự án, dự án làm xong chúng tôi sẽ nhận nền, chúng tôi đóng góp theo từng đợt. Các hợp đồng có dấu, có giám đốc, có thủ quỹ mang tên Công ty CP Sài Gòn Cây Cảnh, chứ không phải cá nhân Tình, Sương”.
Tại phiên xét xử, Luật sư Trần Văn Tạo - Văn phòng luật sư Trần Văn Tạo (Đoàn luật sư TP. HCM), cho rằng: “Tài liệu lưu trong hồ sơ này rất rõ ràng là hợp đồng đầu tư góp vốn có nội dung, có tiến độ. Một bên góp vốn, một bên thu tiền. Bên thu tiền là pháp nhân Sài Gòn Cây Cảnh. Vậy, ai có quyền sửa đổi nội dung hợp đồng này? Bởi hợp đồng dân sự là hợp đồng hoàn toàn tự nguyện. Họ tự thỏa thuận với nhau và không ai có quyền can thiệp vào nội dung đó”.
“Nếu nói hợp đồng góp vốn thực chất là hợp đồng mua bán nền, thì đề nghị đại diện VKS chứng minh bằng chứng cứ, chứ không nói bằng quan điểm”, Luật sư Tạo nhấn mạnh.
Tuy nhiên, vị đại diện VKS vẫn bảo vệ quan điểm buộc tội trong cáo trạng chứ không giải thích.
Có đúng người, đúng tội nếu “lơ” pháp nhân công ty?
Cũng tại phiên xét xử, một vấn đề mà các luật sư cho rằng nếu xác định hơn 200 người dân là bị hại trong vụ án “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản” thì không thể không đưa Công ty CP Sài Gòn Cây Cảnh vào. Bởi lẽ, theo các luật sư Công ty CP Sài Gòn Cây Cảnh là đơn vị liên quan trực tiếp đến việc ký hợp đồng góp vốn và thu tiền khách hàng.
Như các căn cứ đã nêu trên, quan hệ dân sự giữa Công ty CP Sài Gòn Cây Cảnh và khách hàng là rõ ràng, bằng hợp đồng cụ thể. Đất người dân hướng tới để được sở hữu trong tương lai là đất của dự án KDC Tam Phước, do Công ty CP Sài Gòn Cây Cảnh là chủ đầu tư.
Công ty này ngoài vợ chồng Tình, Sương chiếm 58% cổ phần thì còn Đặng Đức Trung (30%), Hoàng Quốc Võ (12%).
Theo luật sư, ngoài trách nhiệm của vợ chồng Tình, Sương đương nhiên phải liên quan đến hai cổ đông còn lại khi quyền lợi khách hàng không được đảm bảo. Đến nay, Công ty CP Sài Gòn Cây Cảnh vẫn chưa bị giải thể thì trách nhiệm với khách hàng là điều đương nhiên phải thực hiện.
Bị hại trong vụ án tỏ ra bức xúc.
Luật sư Trần Văn Tạo nêu: “Cáo trạng nêu vợ chồng Tình, Sương ký rất nhiều hợp đồng với rất nhiều bị hại để chiếm đoạt gần 174 tỷ đồng. Xin thưa HĐXX, trải qua mấy ngày phiên tòa, thẩm vấn công khai thì không xuất hiện Tình, Sương ở các hợp đồng này với tư cách cá nhân.
Những người bị hại tại phiên tòa này nói rằng là người ta ký với Hoàng Linh, Nam Tiến, sau đó người ta ký hợp đồng góp vốn với Sài Gòn Cây Cảnh. Người ta đưa tiền cho Hoàng Linh, Nam Tiến sau đó Hoàng Linh, Nam Tiến đưa về Công ty Sài Gòn Cây Cảnh. Vậy trường hợp này, Tình, Sương xuất hiện ở đâu và với tư cách gì?
Đó là Tình, Sương xuất hiện với tư cách đại diện cho Sài Gòn Cây Cảnh, nhận tiền để đưa vào quỹ, góp vốn đầu tư dự án, là pháp nhân nhận tiền. Vậy thì quan hệ giao dịch này là quan hệ giữa khách hàng và Công ty Sài Gòn Cây Cảnh”.
“Rõ ràng, trong hồ sơ vụ án này, không hề có một dấu hiệu nào chứng minh Tình, Sương với tư cách cá nhân, nhận tiền của khách hàng, rồi chiếm đoạt. Vậy VKS nói như thế là vợ chồng Tình, Sương chiếm đoạt gần 174 tỷ. Cái đó không có căn cứ nào, tôi đề nghị VKS nêu cho rõ, để chứng minh phạm tội… Tôi cho rằng, nếu không có pháp nhân Sài Gòn Cây Cảnh, thì phiên tòa này có xử như thế nào đó đi chăng nữa thì cũng là sai”, Luật sư Tạo nhận định.
Ngoài ra, có rất nhiều nội dung khác trong vụ án HĐXX vẫn chưa làm rõ, cùng hàng loạt bức xúc kiến nghị của luật sư. Tuy nhiên, sau nhiều ngày nghị án, sáng ngày 26/8/2019, HĐXX TAND tỉnh Đồng Nai đã tuyên án:
Bị cáo Nguyễn Văn Tình 18 năm tù, tổng hợp hình phạt 30 năm tù (vụ án thứ nhất), thời hạn tù từ 04/11/2010; Nguyễn Thị Chí Sương 14 năm tù (vụ án thứ nhất), tổng hợp hình phạt là 28 năm tù kể từ ngày 14/02/2011 và tuyên bộc các bị cáo phải bồi thường gần 174 tỷ đồng cho các bị hại.
Theo ghi nhận, sau khi tòa tuyên án nhiều người dân được cho là “bị hại” trong vụ án hết sức bất bình. Bởi, hiện tại toàn bộ đất thuộc dự án do Công ty CP Sài Gòn Cây Cảnh đã được Cục THADS tỉnh Đồng Nai cho bán đấu giá để thi hành án cho một cá nhân khác trong vụ án trước đó.
Vì vậy, các bị cáo có đi tù hàng chục năm thì hơn 200 khách hàng cũng bơ vơ không biết đòi quyền lợi ở đâu.
Sáu Nguyễn – Bình Lưu
