Ảnh minh họa.
Theo Thạc sĩ, Luật sư Nguyễn Đức Hùng, Đoàn Luật sư TP. Hà Nội cho biết, theo khoản 4, Điều 85, Luật BHXH 2014 và khoản 1, Điều 43, Luật Việc làm 2013, người lao động ký hợp đồng lao động với nhiều người sử dụng lao động thì chỉ đóng BHXH vào quỹ hưu trí, tử tuất; đóng BHTN theo hợp đồng lao động đầu tiên.
Tuy nhiên, khi làm cùng lúc cho nhiều công ty sẽ không tránh khỏi việc đóng trùng bảo hiểm giữa các công ty đang làm. Việc đóng trùng này sẽ được cơ quan BHXH hoàn tiền theo điểm 3.1, khoản 3, Điều 43, Quyết định 595/QĐ-BHXH năm 2017, sửa đổi bởi Quyết định 505/QĐ-BHXH năm 2020. Cụ thể: "e) Trường hợp một người có từ 02 sổ BHXH trở lên có thời gian đóng BHXH, BHTN trùng nhau thì cơ quan BHXH thực hiện hoàn trả cho người lao động số tiền đơn vị và người lao động đã đóng vào quỹ hưu trí, tử tuất và số tiền đã đóng vào quỹ BHTN (bao gồm cả số tiền thuộc trách nhiệm đóng BHXH, BHTN của người sử dụng lao động), không bao gồm tiền lãi".
Theo quy định trên, nếu trong cùng một khoảng thời gian mà đóng trùng BHXH ở hai công ty, người lao động và doanh nghiệp sẽ được hoàn trả số tiền đã đóng trùng.
Cách xử lý khi đóng trùng BHXH ở 02 công ty
Luật sư cho hay, việc đóng trùng BHXH là nguyên nhân khiến cơ quan BHXH từ chối giải quyết các chế độ hưởng của người lao động, đồng thời cũng gây không ít khó khăn cho doanh nghiệp trong việc xác nhận thời gian đóng BHXH, BHTN cho người lao động khi họ nghỉ việc.
Để xử lý tình trạng đóng trùng BHXH, người lao động tự mình hoặc phải phối hợp với doanh nghiệp thực hiện thủ tục giảm trùng (nếu cả hai doanh nghiệp mà người lao động đang làm việc đều cùng đóng bảo hiểm) và gộp sổ BHXH.
Nếu thuộc trường hợp cần làm thủ tục giảm trùng, người lao động cần yêu doanh nghiệp ký hợp đồng lao động sau thực hiện. Sau đó tiến hành thủ tục gộp sổ BHXH.
Căn cứ Quyết định 222/QĐ-BHXH năm 2021 và Quyết định 896/QĐ-BHXH năm 2021, thủ tục gộp sổ BHXH do có thời gian đóng trùng nhau được thực hiện như sau:
Trường hợp đang làm việc:
Người lao động thực hiện thủ tục gộp sổ thông qua doanh nghiệp.
Cơ quan BHXH tiếp nhận: Cơ quan BHXH nơi đang đóng bảo hiểm.
Bước 1: Nộp hồ sơ trực tiếp hoặc qua bưu điện hoặc dịch vụ I-VAN cho cơ quan BHXH.
Hồ sơ bao gồm:
- Tờ khai tham gia, điều chỉnh thông tin BHXH, BHTN (Mẫu TK1-TS).
- Tất cả các sổ BHXH của người lao động.
Bước 2: Cơ quan BHXH tiếp nhận và giải quyết hồ sơ đề nghị gộp sổ.
Thời hạn giải quyết: Tối đa 10 ngày kể từ ngày cơ quan BHXH nhận đủ hồ sơ.
Bước 3: Nhận kết quả đã giải quyết.
Cơ quan BHXH sẽ trả kết quả về cho doanh nghiệp và người lao động bao gồm:
- Sổ BHXH.
- Tiền hoàn trả thời gian đóng trùng BHXH, bảo hiểm thất nghiệp.
- Quyết định hoàn trả (Mẫu C16-TS).
Trường hợp đã nghỉ việc:
Người lao động tự thực hiện thủ tục gộp sổ tại cơ quan BHXH nơi mình đang đóng cư trú (thường trú hoặc tạm trú).
Bước 1: Nộp hồ sơ trực tiếp hoặc qua bưu điện hoặc dịch vụ I-VAN cho cơ quan BHXH.
Hồ sơ bao gồm:
- Tờ khai tham gia, điều chỉnh thông tin BHXH, BHTN (Mẫu TK1-TS).
- Các sổ BHXH mà người lao động đề nghị gộp (nếu có).
Bước 2: Cơ quan BHXH tiếp nhận và giải quyết hồ sơ đề nghị gộp sổ.
Thời hạn giải quyết: Tối đa 10 ngày kể từ ngày cơ quan BHXH nhận đủ hồ sơ.
Bước 3: Người lao động đến nhận kết quả đã giải quyết.
Cơ quan BHXH sẽ trả kết quả về cho người lao động bao gồm:
- Sổ BHXH.
- Tiền hoàn trả thời gian đóng trùng BHXH, bảo hiểm thất nghiệp.
- Quyết định hoàn trả (Mẫu C16-TS).
Lưu ý: Tiền đóng trùng BHXH, bảo hiểm thất nghiệp sẽ được cơ quan BHXH hoàn trả theo hình thức mà người lao động đã đăng ký trên tờ khai như:
- Nhận tiền tại cơ quan BHXH.
- Nhận tiền tại doanh nghiệp.
- Nhận tiền qua tài khoản cá nhân mở tại ngân hàng.
- Nhận tiền qua hệ thống tiện ích thông minh.
HOÀNG TRẦN