Từ nội dung vụ việc
Theo ông Nguyễn Mạnh Lâm, gia đình ông được UBND huyện Bắc Quang cấp quyền sử dụng đất là 496m2 đất ở, 1.343,7 m2 đất trồng cây hàng năm tại vị trí thôn Khiềm, xã Quang Minh, huyện Bắc Quang, tỉnh Hà Giang. Đất này ông Lâm làm nhà ở khoảng 400 m2 có các công trình khép kín sử dụng (có bản kê kiểm đếm ngày 30/11/2022).
Ngày 15/11/2022, ông Phùng Viết Vinh, Chủ tịch UBND huyện Bắc Quang ra thông báo thu hồi toàn bộ đất của ông Lâm để thực hiện dự án làm đường cao tốc Tuyên Quang - Hà Giang giai đoạn 1, đoạn qua tỉnh Hà Giang. Gia đình ông Lâm hoàn toàn nhất trí với chủ trương này vì lợi ích quốc gia và yêu cầu nhà nước đền bù phải được công khai, công bằng quyền lợi và chế độ.
Ngày 02/10/2023, UBND huyện Bắc Quang ra quyết định chi trả tiền bồi thường tất cả về đất và nhà ở, các công trình trên đất của ông Lâm số tiền 3.679.658.133 đồng, ông Lâm không đồng ý với mức đền bù này.
Đến ngày, 14/11/2023, UBND huyện Bắc Quang ra quyết định chi trả tiền cho ông Lâm lần 2, nâng tiền đền bù lên 3.770.037.466 đồng, ông Lâm đã làm đơn gửi UBND huyện Bắc Quang và UBND tỉnh Hà Giang không nhận số tiền trên.
Ngày 24/01/2024, UBND huyện Bắc Quang ra quyết định chi trả tiền cho ông Lâm lần 3, nâng tiền đền bù lên 4.514.541.024 đồng, gia đình ông Lâm vẫn không nhận.
Ngày 04/3/2024, UBND huyện Bắc Quang ra quyết định chi trả tiền cho ông Lâm lần thứ 4, số tiền đền bù là: 4.511.633.387 đồng. Cán bộ UBND huyện Bắc Quang cho biết: “Nếu ông Lâm không nhận huyện sẽ gửi toàn bộ số tiền đền bù này vào kho bạc nhà nước và huyện sẽ ra quyết định cưỡng chế đất nhà ông Lâm”.
Trong đơn ông Lâm cho biết, bốn quyết định này từ lần 1 đến lần 4 đã lệch 831.975.254 đồng, ông không biết quyết định nào là chính thức, cảm thấy mức đền bù hỗ trợ trên chưa hợp lý nên ông không nhận số tiền đền bù và viết đơn khiếu nại về vấn đề trên.
Theo ông Lâm, căn cứ quy định của tỉnh Hà Giang, đất nhà ông là đất ở tại nông thôn, đường phố loại III, vị trí 2, thu thuế chuyển đổi là 960.000 đồng/m2, UBND huyện Bắc Quang tính cho ông Lâm hệ số điều chỉnh K là 6,16. Giá bồi thường đất ở cho ông Lâm được tính là 960.000 x 6,16 = 5.910.000 đồng/1m2. Ông Lâm tính đoán, hiện đất tại vị trí nhà ông đang ở có giá từ 13 - 15 triệu đồng/1m2. UBND huyện Bắc Quang tính tiền bồi thường về đất trồng cây hàng năm liền kề với đất ở của gia đình ông Lâm là 54.000 đồng/1m2 như vậy là không thỏa đáng, đơn giá đền bù công trình nhà ở, vật kiến trúc rất thấp, cách rất xa so với giá xây dựng thực tế.
Giá đền bù không công bằng
Để khẳng định việc cơ quan đền bù giải phóng mặt bằng không công bằng với gia đình mình, ông Lâm đã dẫn chứng và so sánh về tiền đền bù trong khu vực. Theo ông Lâm, cách nhà ông khoảng 1km, hộ gia đình ông N.V.L., địa chỉ thôn Quang Tiến, xã Quang Minh, huyện Bắc Quang, tỉnh Hà Giang tại đường liên xã, đất ở tại nông thôn khu vực 1, vị trí 1, thu thuế chuyển đổi là 289.000 đồng/1m2, chỉ bằng 1/3 số tiền chuyển đổi chỗ nhà ông Lâm nhưng UBND huyện Bắc Quang lại tính đền bù với hệ số điều chỉnh K là 14,01 gấp hơn 02 lần hệ số K tính cho khu vực chỗ gia đình ông Lâm.
Theo ông Lâm vẫn trong khu vực này, UBND huyện Bắc Quang ra quyết định thu hồi và đền bù về đất trồng cây lâu năm và nhà ở trên đất của gia đình ông H.V.P., và bà N.T.Q., để thực hiện dự án cao tốc Tuyên Quang - Hà Giang giai đoạn 1, tài sản gắn liền với đất có căn nhà 3 gian cấp 4 lợp tôn, diện tích đất 159,8 m2.
Ngày 02/10/2023, UBND huyện Bắc Quang đưa giá đền bù cho hộ ông P., số tiền là 28.560.600 đồng. Ngày 13/01/2024, UBND huyện Bắc Quang lại đưa giá đền bù lần 2 là 59.119.639 đồng. Ngày 03/05/2024, UBND huyện Bắc Quang ại đưa giá đền bù lên là 98.171.513 đồng.
Vào ngày 16/4/2024, Chủ tịch UBND huyện Bắc Quang Phùng Viết Vinh ký quyết định về việc thành lập ban thực hiện cưỡng chế thu hồi đất để thực hiện dự án cao tốc Tuyên Quang - Hà Giang giai đoạn 1 đoạn qua tỉnh Hà Giang.
Ngày 21/4/2024, ông Vinh ký quyết định về việc phê duyệt phương án cưỡng chế thu hồi đất đối với hộ gia đình ông H.V.P., và bà N.T.Q., do không chấp hành quyết định thu hồi đất để thực hiện dự án cao tốc Tuyên Quang - Hà Giang giai đoạn 1 đoạn qua tỉnh Hà Giang, địa phận thôn Khiềm, xã Quang Minh, huyện Bắc Quang, tỉnh Hà Giang.
Ngày 04/5/2024, UBND huyện Bắc Quang ra thông báo về việc tiếp tục thực hiện quyết định cưỡng chế và phương án cưỡng chế thu hồi đất đối với ông H.V.P., và bà N.T.Q., thời gian thực hiện cưỡng chế thu hồi đất từ ngày 09 - 10/5/2024 do ông Nguyễn Đàm Thuyên - Phó Chủ tịch UBND huyện Bắc Quang ký.
Sáng ngày 08/5/2024, các thành phần thực hiện việc cưỡng chế đã tập trung dựng phông rạp giáp nhà ông P., để thực hiện việc cưỡng chế vào ngày hôm sau (09/05/2024), nhưng đến 23h đêm 08/05/2024, UBND huyện Bắc Quang lại cử 04 cán bộ gặp gia đình ông P., bà Q., đồng ý cấp cho gia đình số tiền là 300.000.000 đồng và 250 m2 đất ở khu tái định cư.
Biên bản làm việc với hộ gia đình ông P., kết thúc vào hồi 23h30 phút ngày 08/05/2024, mọi người có mặt thống nhất nội dung và ký tên.
Gia đình ông P., được nhận 300 triệu đồng tiền mặt cộng với 250m2 đất ở, quy ra tiền mặt tổng giá trị gia đình ông P., nhận được khoảng 800 - 900 triệu đồng trên 159.8 m2 đất trồng cây lâu năm. Còn gia đình ông Lâm có 1.343,7m2 đất trồng cây hàng năm, chỉ được tính đền bù có 72.559.800 đồng, bằng 54.000 đồng/1m2, ông Lâm thấy không công bằng cho gia đình ông.
Ông Lâm bất bình cho rằng, mặc dù UBND huyện Bắc Quang đã có Công ty Cổ phần Thẩm định giá và Giám định Hà Thành đi xác minh và đưa ra tính hệ số K, có cơ quan hữu quan huyện phê duyệt nhưng lại không áp dụng đúng bồi thường đất theo quyết định số 28/2019/QĐ-UBND của UBND tỉnh Hà Giang làm ảnh hướng trực tiếp đến quyền lợi gia đình ông.
Trách nhiệm thuộc về ai?
Để làm rõ dấu hiệu bất thường theo phản của ông Nguyễn Mạnh Lâm về hệ số K nói trên, PV đã nhiều lần liên hệ làm việc với UBND huyện Bắc Quang. Qua trao đổi, ông Nguyễn Lê Huy, Phó Chủ tịch Hội đồng BTHT&TĐC huyện Bắc Quang cho biết: Đơn vị tư vấn đưa ra hệ số K là Công ty Cổ phần Thẩm định giá và Giám định Hà Thành. Sau đó, Hội đồng và các cơ quan hữu quan của huyện Bắc Quang phê duyệt. Sau khi nhận được đơn kiến nghị của ông Nguyễn Mạnh Lâm và làm việc với PV, ông Huy đã nhiều lần mời (gọi điện thoại) để làm việc nhưng phía Công ty Hà Thành lấy lý do bận vì đang làm việc ở tỉnh Yên Bái nên chưa làm việc được với lãnh đạo huyện Bắc Quang.
Ngày 24/10/2024, PV tiếp tục liên hệ làm việc với ông Nguyễn Lê Huy về vấn đề cách tính hệ số K thì ông Huy cho biết đơn vị tư vấn vẫn chưa trả lời phía UBND huyện Bắc Quang và giới thiệu PV sang UBND huyện Bắc Quang làm việc để làm sáng rõ vấn đề trên.
Sáng ngày 25/10/2024, tại buổi làm việc với ông Phạm Văn Tuyên, Chánh văn phòng HĐND và UBND huyện Bắc Quang, PV được ông Tuyên giới thiệu đến Phòng Tài nguyên và Môi trường huyện Bắc Quang để ghi nhận thông tin về cách tính hệ số K.
Qua làm việc với ông Lưu Văn Đông, Trưởng phòng Phòng Tài nguyên và Môi trường huyện Bắc Quang để ghi nhận thông tin thì được ông Đông cho biết, mới được chuyển về giữ chức vụ Trưởng phòng nên chưa nắm rõ được vấn đề trên cũng như chuyên môn để cung cấp thông tin cho PV và đề nghị PV liên hệ với các đơn vị tư vấn đưa ra hệ số K để tìm hiểu thông tin.
PV tiếp tục liên hệ với ông Phùng Viết Vinh, Chủ tịch UBND huyện Bắc Quang, đồng thời là Chủ tịch Hội đồng BTHT&TĐC thì được ông Vinh cho biết: “Về vấn đề hệ số K, ông không trả lời được, vì đơn vị tư vấn đưa ra hệ số K họ độc lập họ tính. Cái này họ có hợp đồng và phòng Phòng Tài nguyên và Môi trường…”.
Cũng liên quan đến vấn đề trên, sau nhiều lần khiếu nại về vấn đề mức giá đền bù nhưng không được giải quyết thỏa đáng, ngày 30/09/2024, ông Nguyễn Mạnh Lâm đã gửi đơn tố cáo ông Phùng Viết Vinh, Chủ tịch UBND huyện Bắc Quang, Chủ tịch Hội đồng BTHT&TĐC huyện Bắc Quang về việc cố ý làm trái pháp luật về quản lý kinh tế, tài chính, trong công tác bồi thường.
Được biết, tại văn bản số 6517/TB-TTr ngày 24/9/2024, Thanh tra Công an tỉnh Hà Giang đã chuyển đơn của ông Nguyễn Mạnh Lâm tố cáo ông Phùng Viết Vinh đến đồng chí Trưởng phòng Cảnh sát điều tra về tội phạm kinh tế, tham nhũng, buôn lậu, môi trường Công an tỉnh Hà Giang để xem xét, giải quyết theo thẩm quyền.
Trao đổi về vấn đề trên, ông Nguyễn Mạnh Lâm cho biết: “Tôi là người thượng tôn pháp luật, việc thu hồi đất để thực hiện làm đường thì tôi rất đồng tình, ủng hộ và chấp hành nhưng công tác đền bù phải đúng, đảm bảo công bằng, không thiệt thòi cho gia đình tôi. Đất của tôi nằm ngay sát trục đường lớn, bình thường tôi làm địa điểm kinh doanh chế biến gỗ bóc, gỗ xẻ thanh, băm dăm và cho thuê trọ, hằng tháng có thu nhập lo cho gia đình vợ con và trả lãi ngân hàng. Hai năm nay, từ khi có văn bản về việc thu hồi, nhà cửa tôi để hoang, gia đình không có thu nhập, vợ con tôi phải chuyển đi thuê trọ, nơi ăn chốn ở không ổn định. Tôi mong chính quyền và cơ quan ban ngành sớm giải quyết công bằng, thỏa đáng để gia đình tôi sớm ổn định lại cuộc sống”.
PV