Ảnh minh họa.
Hệ thống chính quyền nước ta được ví như hình chóp nón, nếu chúng ta coi cấp cơ sở là đáy thì đó là cấp có khối lượng công việc nhiều nhất, thường xuyên và phức tạp nhất. Tuy vậy, do là cấp thấp nhất trong hệ thống hành chính 4 cấp nên cấp cơ sở lại được bố trí ít người làm việc nhất. Theo Nghị định 34/2019/NĐ-CP thì số lượng cán bộ, công chức cấp xã được bố trí theo phân loại đơn vị hành chính cấp xã. Cụ thể, loại 1 tối đa 23 người, loại 2 tối đa 21 người, loại 3 tối đa 19 người.
Điều đáng nói là cấp cơ sở không chỉ có khối lượng công việc thường xuyên nhiều mà còn có rất nhiều việc đột xuất phát sinh hoặc công việc do cấp trên giao thêm. Vì thế, gần như họ phải gánh hết, phải "đụng" đến nhiều công việc của các ngành, các cấp khi triển khai xuống cơ sở. Mặc dù vậy nhưng không được giao thêm người, phương tiện, cơ sở vật chất, kinh phí để đáp ứng nhu cầu công việc ngày càng lớn. Có cán bộ xã tâm sự riêng thời gian tiếp, làm việc và báo cáo cho cơ quan cấp trên có thẩm quyền đã chiếm rất nhiều thời gian của cán bộ cơ sở!
Đặc biệt, mỗi khi có vụ việc nào đó, vấn đề nào đó nổi cộm, phát sinh là lập tức cấp cơ sở bị "kéo" vào cuộc, nhiều trường hợp bị quy trách nhiệm vì cho rằng họ là cấp cơ sở, cấp có thẩm quyền... quản lý chung. Do đó, cấp cơ sở "mặc định" được coi là quản lý mọi việc, mọi lĩnh vực xảy ra trên địa bàn. Chính vì thế mà đôi khi nhiều nội dung, nhiều vấn đề thuộc thẩm quyền của các cơ quan chuyên trách, chuyên ngành hoặc cấp trên nhưng vẫn phải tham gia, ít nhất cũng là với vai trò phối hợp.
Vì vậy, cơ quan chức năng cần có sự đánh giá, nhìn nhận đúng đối với chức năng, nhiệm vụ, vai trò, vị trí của cấp cơ sở. Theo đó, cần chú trọng tăng cường nguồn lực, nhân lực và các điều kiện cần thiết cho cấp cơ sở. Điều này không chỉ để cấp cơ sở thực hiện nhiệm vụ thường xuyên được giao mà còn tạo điều kiện cho cấp trên cơ sở có thể phối hợp đủ nguồn nhân lực để đảm đương nhiệm vụ của mình.
Với cách thức tổ chức bộ máy hành chính hiện nay gần như cấp cơ sở bị dồn, phải gánh rất công việc. Không nên tiếp tục để tình trạng "trăm dâu, đổ đầu… cơ sở" bất cập như hiện nay. Đồng thời, cần quan tâm đầu tư cơ sở vật chất, trang thiết bị, nguồn lực cho cấp cơ sở để họ đáp ứng nhu cầu nhiệm vụ được giao ngày càng nhiều, càng phức tạp.
Thạc sĩ PHẠM VĂN CHUNG
Sở Tư pháp tỉnh Kon Tum