Phát biểu khai mạc Diễn đàn, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn cho biết, đây là lần đầu tiên Diễn đàn được tổ chức, cho thấy sự đổi mới không ngừng hoạt động của Quốc hội nhằm bảo đảm gắn kết chặt chẽ hoạt động giám sát với việc thực hiện chức năng lập pháp và quyết định các vấn đề quan trọng của đất nước.
Bên cạnh đó, hoạt động giám sát thời gian qua đã đạt được nhiều kết quả nổi bật, cụ thể:
Thứ nhất, công tác xây dựng, hoàn thiện thể chế về hoạt động giám sát được tăng cường, cơ bản đáp ứng yêu cầu thực tiễn; có sự phối hợp chặt chẽ, kịp thời, hiệu quả giữa các cơ quan của Quốc hội, Chính phủ, Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam, TAND Tối cao, VKSND Tối cao, Kiểm toán Nhà nước, Thanh tra Chính phủ; các bộ, ngành, địa phương, cùng các cơ quan thông tấn, báo chí.
Thứ hai, hoạt động chất vấn đã trở thành một hình thức giám sát hiệu quả trong hoạt động của Quốc hội, thu hút sự quan tâm, theo dõi của nhân dân. Nội dung chất vấn bám sát thực tiễn, “đúng”, “trúng” những vấn đề “nóng”, bức xúc nổi lên trong xã hội.
Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn, Trưởng Ban chỉ đạo tổ chức Diễn đàn phát biểu khai mạc Diễn đàn. Ảnh: Quochoi.vn.
Thứ ba, hoạt động giám sát thể hiện rõ quan điểm đồng hành của Quốc hội với Chính phủ, kịp thời tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc; đồng thời, làm rõ trách nhiệm của người đứng đầu các cơ quan chịu sự giám sát, để kịp thời điều chỉnh trong chỉ đạo, điều hành, hoàn thiện chính sách, pháp luật.
Thứ tư, công tác dân nguyện được đổi mới một cách thực chất, thường xuyên, công khai, kịp thời, đúng thẩm quyền và đúng quy định pháp luật.
Thứ năm, hoạt động giám sát văn bản quy phạm pháp luật ngày càng thiết thực, hiệu quả, năm sau tốt hơn năm trước.
Bên cạnh những kết quả đạt được, Chủ tịch Quốc hội cho rằng, thực tế hoạt động giám sát vẫn còn những hạn chế, khó khăn, vướng mắc. Theo đó, việc thực hiện các kết luận, kiến nghị giám sát chưa đầy đủ; việc theo dõi, đôn đốc thực hiện các kết luận giám sát chưa thực sự quyết liệt, thường xuyên.
Công tác phối hợp giữa hoạt động giám sát của Quốc hội với hoạt động kiểm toán, thanh tra, kiểm tra có lúc chưa thực sự chặt chẽ; chưa có cơ chế, chính sách rõ ràng, thuận lợi để nhân dân, cử tri thực hiện quyền giám sát.
Cơ chế, điều kiện bảo đảm cho hoạt động giám sát chưa đáp ứng được yêu cầu. Đây là những vấn đề cần quan tâm giải quyết và Diễn đàn hôm nay sẽ thảo luận, có giải pháp để phát huy ưu điểm, khắc phục hạn chế.
Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn cũng cho biết, tại các kỳ họp gần đây của Quốc hội khóa XV đã ban hành số lượng lớn các luật, Nghị quyết, cùng với những đổi mới trong Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật, trong đó phân cấp, phân quyền mạnh mẽ cho Chính phủ và chính quyền địa phương; yêu cầu quản lý nhà nước khi thực hiện mô hình chính quyền địa phương 02 cấp cũng đặt ra những vấn đề.
Theo Chủ tịch Quốc hội, trong thời gian tới, hoạt động giám sát của Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội phải đi vào thực chất để giám sát luật, nghị định, thông tư, xem nghị định có theo kịp, có trúng với luật đã ban hành hay không, thông tư có trúng với luật và nghị định hay không, đây là vấn đề phải làm thường xuyên.
Diễn đàn được tổ chức trong 01 ngày, nội dung trọng tâm thể hiện ở 02 chuyên đề gồm: “Hoạt động giám sát của Quốc hội góp phần phát triển kinh tế-xã hội của đất nước” và “Hoạt động giám sát của Quốc hội góp phần hoàn thiện thể chế, chính sách, pháp luật”.
Chủ tịch Quốc hội đề nghị các diễn giả và đại biểu tham gia trao đổi, thảo luận tập trung, đi thẳng vào các nội dung trọng tâm, đề xuất những giải pháp cụ thể và thiết thực.
Ủy ban Thường vụ Quốc hội sẽ tiếp thu ý kiến của các vị đại biểu để nghiên cứu, sửa đổi Luật Hoạt động giám sát của Quốc hội và Hội đồng nhân dân sẽ trình Quốc hội xem xét, thông qua tại Kỳ họp thứ 10, Quốc hội khóa XV tới đây, bảo đảm các nghị quyết giám sát được thực hiện nghiêm túc trong thực tiễn.
