/ Pháp luật - Đời sống
/ Gây án khi chưa đủ 18 tuổi: Mức phạt thế nào?

Gây án khi chưa đủ 18 tuổi: Mức phạt thế nào?

22/02/2022 10:33 |

(LSVN) – Nguyên tắc xử lý người dưới 18 tuổi phạm tội là đảm bảo lợi ích tốt nhất của người dưới 18 tuổi và chủ yếu nhằm mục đích giáo dục, giúp đỡ họ sửa chữa sai lầm, phát triển lạnh mạnh, trở thành công dân có ích cho xã hội.

  Nơi xảy ra vụ án mạng trưa ngày 19/02.

Ngày 20/02, cơ quan Cảnh sát điều tra, Công an tỉnh Bình Phước đã bắt giữ 4 đối tượng: Lê Văn Chiến, Lý Văn Bi, Hồ Nhật Hào (cùng 16 tuổi, ngụ xã Thuận Lợi, huyện Đồng Phú) và Phạm Khánh Hưng (16 tuổi, ngụ thôn Phú Thành, xã Phú Riềng, huyện Phú Riềng, tỉnh Bình Phước), nghi can liên quan đến vụ án mạng nghiêm trọng khiến một nam sinh lớp 9 tử vong trước cổng trường vào trưa 19/02.

Tại cơ quan Công an, các đối tượng khai nhận: Do có mâu thuẫn cá nhân với Phạm Gia Hiệp (15 tuổi, ngụ xã Bù Nho, huyện Phú Riềng, tỉnh Bình Phước) là học sinh lớp 9, Trường Trung học cơ sở Nguyễn Du (xã Phú Riềng, huyện Phú Riềng). Trưa ngày 19/02, Chiến, Bi, Hào và Hưng đón Hiệp ở cổng Trường Trung học cơ sở Nguyễn Du vào giờ tan học. Khi thấy Hiệp đi bộ ra cổng trường thì cả nhóm lao vào đánh hội đồng.

Hiệp bị nhóm đối tượng Chiến, Bi, Hào và Hưng đánh gục trước cổng trường. Sau đó, Chiến, Bi, Hào và Hưng bỏ trốn. Nam sinh Hiệp được mọi người đưa đi cấp cứu tại Bệnh viện Đa khoa Cao su Phú Riềng nhưng đã tử vong bởi một nhát dao đâm phía sau lưng.

Về sự việc nêu trên, Luật sư, Thạc sĩ Nguyễn Thị Kiều Trang, Đoàn Luật sư TP. Hà Nội nhận định, hành vi đánh hội đồng Hiệp của nhóm đối tượng Chiến, Bi, Hào và Hưng gây ra hậu quả làm nạn nhân bị tử vong có dấu hiệu cấu thành tội “Giết người” theo quy định tại điểm b khoản 1 Điều 123 Bộ luật Hình sự 2015, sửa đổi, bổ sung năm 2017 hoặc tội “Cố ý gây thương tích” theo quy định tại điểm a khoản 4 Điều 134 Bộ luật Hình sự 2015.  Trong sự việc này, cả Chiến, Bi, Hào và Hưng cùng đều 16 tuổi. Theo quy định tại khoản 1 Điều 12 Bộ luật Hình sự 2015 thì người từ đủ 16 tuổi trở lên phải chịu trách nhiệm hình sự về mọi loại tội phạm trừ những tội phạm mà Bộ luật Hình sự có quy định khác. Như vậy, cả bốn đối tượng trên đều đủ tuổi chịu trách nhiệm hình sự theo quy định của pháp luật.

Tuy nhiên, nguyên tắc xử lý người dưới 18 tuổi phạm tội là đảm bảo lợi ích tốt nhất của người dưới 18 tuổi và chủ yếu nhằm mục đích giáo dục, giúp đỡ họ sửa chữa sai lầm, phát triển lạnh mạnh, trở thành công dân có ích cho xã hội. Khi xử lý hình sự đối với người dưới 18 tuổi phạm tội, có ba cấp độ xử lý đó là miễn trách nhiệm hình sự đi kèm với đó là thực hiện các biện pháp giám sát, giáo dục như khiển trách; hoà giải cộng đồng; giáo dục tại xã, phường, thị trấn. Cấp độ thứ hai là giáo dục tại trường giáo dưỡng. Cấp độ cuối cùng là sử dụng các hình phạt như cảnh cáo, phạt tiền, cải tạo không giam giữ và tù có thời hạn.

Các đối tượng Chiến, Bi, Hào và Hưng không đủ điều kiện để được miễn trách nhiệm hình sự và thực hiện các biện pháp giám sát, giáo dục theo quy định tại Điều 91 Bộ luật Hình sự 2015. Toà án sẽ áp dụng hình phạt tù có thời hạn nếu xét thấy việc giáo dục tại trường giáo dưỡng không đảm bảo tính răn đe, phòng ngừa. Khoản 1 Điều 101 Bộ luật Hình sự 2015 quy định, đối với người từ đủ 16 tuổi đến dưới 18 tuổi khi phạm tội, nếu điều luật được áp dụng quy định hình phạt tù chung thân hoặc tử hình thì mức hình phạt cao nhất được áp dụng không quá 18 năm tù, nếu là tù có thời hạn thì mức hình phạt cao nhất được áp dụng không quá ba phần tư mức phạt tù mà điều luật quy định.

Như vậy, trường hợp nhóm đối tượng trên bị kết tội theo khoản 1 Điều 123 Bộ luật Hình sự 2015 thì mức phạt tù được áp dụng thay vì tù từ 12 đến 20 năm, tù chung thân hoặc tử hình sẽ được giảm xuống còn từ 9 đến 18 năm. Trường hợp nhóm đối tượng trên bị kết tội theo khoản 4 Điều 134 Bộ luật Hình sự 2015 thì thay vì tù từ 7 đến 14 năm sẽ được giảm xuống còn từ 5 đến 10 năm.

Ngoài ra, Luật sư Nguyễn Thị Kiều Trang cũng cho rằng, trẻ vị thành niên là nhóm đối tượng có tính tự trọng cao, khá nhạy cảm với những tác nhân xúc phạm tới khuynh hướng tự lập của họ. Độ tuổi này có sự thay đổi lớn cả về thể chất lẫn tâm sinh lý, do đó thường có những hành động bốc đồng, thiếu kiểm soát, dễ gây hậu quả nghiêm trọng. Khi xử lý đối tượng phạm tội trong nhóm tuổi này, pháp luật thường ưu tiên áp dụng những biện pháp mang tính giáo dục nhiều hơn là răn đe, trừng trị, đảm bảo sự phát triển tốt nhất cho tương lai của trẻ sau này.

PHƯƠNG CHI

Đơn khiếu nại, tố cáo trong thi hành án dân sự được tiếp nhận từ nguồn nào?

Lê Minh Hoàng