Bức tường lịch sử do Tổng cục Chính trị, Bộ Quốc phòng xây từ những năm 60 của thế kỷ trước.
Sự “đánh tráo” có chủ ý
Nhà số 6 và Khu tập thể 4B Lý Nam Đế từ trước đến nay là hai khu đất riêng biệt, ranh giới được ngăn cách bằng bức tường. Nhà bà Hồ Thị Xuân Mùi ở 6 Lý Nam Đế trước năm 2002 nằm trong khuôn viên hơn 300m2 độc lập khép kín với gần 14m mặt đường Lý Nam Đế.
Năm 2002 - 2003, bà Mùi thực hiện chia, tách thửa đất số 6 Lý Nam Đế thành 4 phần và xây thành 4 căn hộ: Số 6 và 6A nằm ngoài mặt phố Lý Nam Đế; 6B và 6C nằm phía sau, có lối đi chung ra đường Lý Nam Đế chạy dọc các nhà 6C, 6B, 6A rộng khoảng 1,5m.
Lối đi nhiều năm của nhà 6B, 6C đã được xây bịt lại một cách có chủ ý, hòng thực hiện “mưu đồ” mở lối đi sang ngõ 4B.
Đáng tiếc, Sở Tài nguyên và Môi trường (TN&MT) Hà Nội khi làm thủ tục tách thửa và cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho các hộ số 6, 6A, 6B, 6C đã không xem xét lịch sử và thực tế dẫn đến việc không thể hiện lối đi chung của nội bộ khu đất nhà số 6 Lý Nam Đế trên bản vẽ và bản đồ địa chính (lối đi chung ra đường Lý Nam Đế của 2 hộ 6B, 6C đã tồn tại từ 2002).
Ngày 19/7/2016, Sở TN&MT Hà Nội khi cấp GCNQSDĐ, quyền sở hữu nhà ở và các tài sản khác gắn liền với đất cho ông Nguyễn Quang Vinh (sau đây gọi tắt là ông Vinh) và bà Nguyễn Thị Thanh Xuân, lại tiếp tục không xem xét thực tế nên trong sơ đồ thửa đất tiếp tục không thể hiện đường đi ra phố Lý Nam Đế của 2 nhà 6B, 6C. Sai phạm này kéo dài từ năm 2002 tới nay.
Ngõ 4B thể hiện trong sơ đồ thửa đất nhà ông Vinh mua được gọi là “đường nội bộ”, nhưng đây là “đường nội bộ” của Khu tập thể 4B Lý Nam Đế dành cho các hộ có hộ khẩu ở đây, chứ không phải “đường nội bộ” của các hộ nhà số 6.
Khi ông Nguyễn Quang Vinh mua 2 căn hộ 6B, 6C đã thỏa thuận với chủ nhà số 6A xây bịt lối đi chung ra phố Lý Nam Đế, nhằm tạo thuận lợi cho việc mở lối đi sang ngõ 4B. Chính lối đi bị bịt này mới thực sự là “đường nội bộ” của căn hộ thuộc khu nhà số 6.
Như vậy, sai phạm bắt đầu từ việc tách thửa và cấp GCNQSDĐ từ năm 2002, cho các hộ gia đình khu nhà số 6. Năm 2016, Sở TN&MT Hà Nội tiếp tục sai khi nhập hai thửa 6B và 6C để cấp lại GCNQSDĐ cho ông Vinh. Ông Vinh đã lợi dụng điều này, ngang nhiên mở cửa ra ngõ 4B Lý Nam Đế.
Ông Nguyễn Hùng Mạnh cư dân Khu tập thể 4B Lý Nam Đế chỉ về ngõ đi của căn nhà 6B và 6C rộng 1,5m từ ngày trước bỗng nhiên bị bịt lại.
Theo Bộ luật Dân sự 2015, Luật Xây dựng năm 2015, nếu nhà ông Vinh không có lối đi thì các hộ liền kề thuộc khu đất số 6 phải tạo điều kiện để ông Vinh mở lối đi trên chính diện tích khu đất đã thực hiện tách thửa từ 2002; và trên thực tế khi tách thửa đã bớt lại diện tích để làm lối đi từ nhà số 6B, 6C ra phố Lý Nam Đế.
Ngày 27/6/2023, đại diện 38 hộ dân khu tập thể 4B Lý Nam Đế gửi đơn kiến nghị tới Sở TN&MT Hà Nội, đề nghị làm rõ việc phân lô, tách thửa, cấp GCNQSDĐ cho các hộ dân ở số 6 Lý Nam Đế; tuy nhiên, đã qua 49 ngày nhưng không nhận được trả lời.
Đáng chú ý, khi đại diện khu tập thể 4B Lý Nam Đế tới Sở TN&MT Hà Nội đề nghị cung cấp hồ sơ về khu đất số 6 Lý Nam Đế thì được hướng dẫn “loanh quanh” và khi đến Văn phòng Đăng ký đất đai Hà Nội chi nhánh khu vực Ba Đình – Hoàn Kiếm – Đống Đa ở số 10 Đặng Dung để tìm hồ sơ, thì nhận được trả lời (bằng văn bản) là văn phòng này không lưu giữ hồ sơ (!)
Nhà số 6 và Khu tập thể 4B Lý Nam Đế là hai khu đất riêng biệt, ranh giới được ngăn cách bằng bức tường lịch sử do Tổng cục Chính trị, Bộ Quốc phòng xây từ những năm 60.
Sai phạm “nối tiếp” sai phạm
Do UBND quận Hoàn Kiếm không cấp phép xây dựng cho hộ nhà số 6 cửa ra ngõ 4B Lý Nam Đế, nên ông Vinh khởi kiện ra Tòa Hành chính, TAND TP. Hà Nội.
Ngày 24/5/2023 của Tòa án nhân dân (TAND) TP. Hà Nội đưa vụ án hành chính này ra xét xử. Người khởi kiện là ông Nguyễn Quang Vinh, địa chỉ 25 Nhà E, số nhà 12A Lý Nam Đế, phường Hàng Mã, quận Hoàn Kiếm, Hà Nội; người bị kiện là Chủ tịch UBND quận Hoàn Kiếm và Trưởng Phòng Quản lý đô thị - UBND quận Hoàn Kiếm. Bản án hành chính số 96/2023/HCST ngày 24/5/2023 là kết quả xét xử.
Đáng ra, TAND TP. Hà Nội phải hướng dẫn cho ông Vinh, rằng đây là tranh chấp dân sự (lối đi), phải kiện ra Tòa Dân sự; nhưng Tòa Hành chính vẫn thụ lý và đưa ra xét xử. Bộ luật Tố tụng dân sự quy định những nguyên tắc xét xử những tranh chấp dân sự, và trình tự, thủ tục giải quyết các việc về yêu cầu dân sự. Vụ việc lối đi ở ngõ 4B Lý Nam Đế, thuộc đối tượng điều chỉnh của Tòa Dân sự. Ở đây, ngoài vi phạm về tố tụng, còn sai phạm về thẩm quyền.
Theo Luật Đất đai 2013, trước khi khởi kiện tranh chấp đất đai về quyền mở lối đi thì phải tổ chức hòa giải ở cơ sở; nếu không hòa giải được thì khởi kiện ra tòa. Ở vụ việc tranh chấp dân sự về lối đi này phải được giải quyết theo quy định của Luật Đất đai và Bộ luật Dân sự, thuộc quyền giải quyết của TAND quận Hoàn Kiếm, chứ không thể giải quyết bằng một bản án hành chính tại TAND TP. Hà Nội.
Trong quá trình xử án, đại diện Khu tập thể 4B Lý Nam Đế đã trình bày rõ ràng trước tòa về lịch sử hai khi đất; về quá trình ông Vinh đã có đơn xin mở cửa sang ngõ 4B, nhưng 38 hộ trong khu tập thể số 4B ký đơn không đồng ý. Ông Vinh bất chấp sự phản đối, ngang nghiên cho người đập phá bức tường ngăn. UBND Phường Hàng Mã đã phải ra quyết định cưỡng chế để xây dựng lại bức tường.
Mặt khác, bức tường ngăn cách giữa hai khu số 6 và số 4B là mốc giới giữa hai khu dân cư chứ không phải tài sản hợp pháp của ông Vinh. Tuy nhiên, Bản án hành chính số 96/2023/HCST ngày 24/5/2023 của TAND TP. Hà Nội tuyên buộc Phòng Quản lý đô thị (UBND quận Hoàn Kiếm) cho ông Vinh đập bỏ bức tường để mở lối đi sang ngõ 4B Lý Nam Đế là xâm phạm đến quyền và lợi ích hợp pháp của công đồng dân cư khu 4B, gây mất trật tự và an ninh trong khu vực.
Tại phiên tòa, đại diện Phòng Quản lý đô thị và đại diện các hộ trong Khu tập thể 4B đã trình bày rõ những quan điểm trên nhưng Hội đồng xét xử đã bỏ qua không xem xét.
Là các bên có quyền lợi và nghĩa vụ liên quan nhưng quá trình giải quyết vụ án và tại phiên tòa, TAND TP. Hà Nội cũng không đưa Sở TN&MT Hà Nội và hộ 6A là hộ chặn lối đi của hộ 6B và 6C.
Bản án hành chính số 96/2023/HCST ngày 24/5/2023 của TAND TP. Hà Nội.
Bản án của Tòa Hành chính TAND TP. Hà Nội có từ ngày 24/5/2023 nhưng đến 04/7/2023 khi đại diện 38 hộ dân Khu 4B Lý Nam Đế đến tận tòa đòi thì Thẩm phán mới gửi bản án. Liệu đây có phải là hành động cố ý tước đoạt quyền kháng cáo của các hộ dân Khu 4B Lý Nam Đế, nhằm tạo ra sự “đã rồi”?
Được biết, hiện nay, 38 hộ dân Khu tập thể 4B Lý Nam Đế đã kháng cáo toàn bộ Bản án hành chính số 96/2023/HCST ngày 24/5/2023 của TAND TP. Hà Nội, yêu cầu TAND Cấp cao xem xét lại bản án theo trình tự phúc thẩm để đảm bảo tính nghiêm minh của pháp luật và bảo quyền và lợi ích hợp pháp của công dân Khu tập thể 4B.
TỪ TÂM
Yêu cầu bảo vệ thông tin học sinh, giáo viên trên môi trường mạng
