Đây là nội dung được quy định tại Thông tư 36/2024/TT-BGTVT ngày 15/11/2024 do Bộ GTVT ban hành (có hiệu lực từ 01/01/2025) về tổ chức, quản lý hoạt động vận tải bằng xe ô tô và hoạt động của bến xe, bãi đỗ xe, trạm dừng nghỉ, điểm dừng xe trên đường bộ.
Ảnh minh họa.
Cụ thể, tại Điều 28 Thông tư 36/2024/TT-BGTVT quy định về 05 quyền hạn, trách nhiệm của người lái xe taxi như sau:
- Đeo thẻ tên, mặc đồng phục theo đúng quy định của đơn vị kinh doanh vận tải.
- Thu tiền cước của hành khách khi kết thúc hành trình theo đồng hồ tính tiền hoặc theo thông báo trên phần mềm hoặc theo thỏa thuận giữa hành khách với đơn vị kinh doanh vận tải.
- Giữ gìn vệ sinh phương tiện.
- Cung cấp thông tin về tuyến đường khi hành khách yêu cầu; hướng dẫn và giúp đỡ hành khách (đặc biệt là người khuyết tật, người cao tuổi, phụ nữ có thai và trẻ em) khi lên, xuống xe.
- Thực hiện các trách nhiệm khác theo quy định tại Luật Đường bộ, Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ.
Bên cạnh đó, một trong những quyền và trách nhiệm của hành khách đi xe taxi được quy định tại khoản 2 Điều 29 Thông tư 36/2024/TT-BGTVT đó là trả tiền cước theo đồng hồ tính tiền hoặc theo phần mềm tính tiền và nhận hóa đơn điện tử của chuyến đi đúng số tiền thanh toán.
Trường hợp tiền cước chuyến đi theo thoả thuận giữa hành khách với đơn vị kinh doanh vận tải thì tính theo biểu chi phí niêm yết trên xe taxi hoặc thông qua phần mềm tính tiền của đơn vị kinh doanh vận tải hành khách bằng xe taxi.
Như vậy, từ 01/01/2025 ngoài trả tiền cước theo đồng hồ tính tiền hoặc theo phần mềm tính tiền thì hành khách và tài xế taxi có thể trả tiền cước theo thoả thuận.
Giá cước chuyến đi theo thoả thuận giữa hành khách với đơn vị kinh doanh vận tải được tính theo biểu chi phí niêm yết trên xe taxi hoặc thông qua phần mềm tính tiền của đơn vị kinh doanh vận tải hành khách bằng xe taxi.
Liên quan đến vấn đề trên, trước đó, trao đổi với báo chí đại diện Cục Đường bộ Việt Nam (Bộ GTVT) cho biết, bên cạnh 02 hình thức hiện nay là tính tiền cho quãng đường di chuyển theo đồng hồ, tính tiền qua phần mềm mà xe hợp đồng điện tử đang thực hiện, thì có bổ sung thêm hình thức thứ 3 là khách hàng được thỏa thuận giá cước trước khi bắt đầu chuyến đi với tài xế. Quy định này được bổ sung trên cơ sở nhu cầu của thực tế của loại hình xe taxi đang chịu nhiều điều kiện kinh doanh chặt chẽ so với xe hợp đồng. Việc này sẽ tạo thuận lợi, giúp các hãng taxi có thể điều chỉnh giá cước linh hoạt và phù hợp với thực tế thị trường.
Lý giải thêm về quy định trên, theo đại diện Cục Đường bộ Việt Nam, việc cho phép thỏa thuận ở đây chỉ là bổ sung thêm một phương thức tính tiền. Thay vì tính tiền bằng đồng hồ hay phần mềm, sẽ có hình thức thỏa thuận miệng. Các điều kiện kinh doanh khác đối với taxi, doanh nghiệp vẫn phải chấp hành theo quy định tại Nghị định 10/2020/NĐ-CP về kinh doanh và điều kiện kinh doanh vận tải.
Đề cập đến một số ý kiến như khó kiểm soát giao dịch, dẫn đến không kiểm soát được doanh thu, nguy cơ thất thu thuế, đại diện Cục Đường bộ Việt Nam cho biết, hiện nay, đã bắt buộc doanh nghiệp sử dụng hóa đơn điện tử nên việc kiểm soát thuế sẽ được quản lý theo pháp luật về thuế. Giá cước theo thỏa thuận, doanh nghiệp vẫn phải xuất hóa đơn điện tử và truyền về cơ quan thuế. Dù tính tiền theo phương thức nào, khi kết thúc chuyến đi, tài xế phải xuất hóa đơn cho hành khách.
Pháp luật nghiêm cấm việc không xuất hóa đơn cho khách. Việc doanh nghiệp có chấp hành xuất hóa đơn thỏa thuận cước chuyến đi hay không phụ thuộc vào tuần tra kiểm soát, xử lý vi phạm của lực lượng chức năng.
Ngoài ra, theo quy định tại Bộ luật Dân sự, việc xác lập với nhau bằng lời nói, cử chỉ, hành vi cũng là hợp đồng. Việc giao kết hợp đồng, thỏa thuận giá cước là thể lệ vận tải. Hiện có nhiều quy định pháp luật đan xen, để quản lý được về giá và thuế cần thiết phải có quy định như đề xuất trong dự thảo. Dù vậy, việc kiểm soát doanh thu và đóng thuế đối với lái xe taxi theo nhận định vẫn là khó nếu khách với lái xe được thỏa thuận miệng về cuốc xe. Phần lớn thói quen di chuyển hiện nay của người dân vẫn là không lấy hóa đơn, không yêu cầu lái xe xuất hóa đơn.
