Hình ảnh Hiệu trưởng mặc áo nhung, cầm quyền trượng ở lễ trao bằng tốt nghiệp Trường đại học Kinh tế (Đại học Quốc gia Hà Nội).
Trong lĩnh vực giáo dục hiện nay, đổi mới, sáng tạo là chủ trương và tinh thần chung của các cơ sở giáo dục đào tạo nhằm nâng cao chất lượng đào tạo, xây dựng uy tín của cơ sở đào tạo, tạo ra một môi trường giáo dục văn minh, lành mạnh, tiến bộ, đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của xã hội. Ngoài nội dung đổi mới về nội dung, chương trình, phương thức đào tạo, nâng cao chất lượng đào tạo, nâng cao chất lượng giảng viên, chất lượng cơ sở vật chất kĩ thuật thì nhiều cơ sở giáo dục cũng chú ý đến các chương trình ngoại khóa, các thủ tục, nghi lễ để tạo ra sự khác biệt, gây ấn tượng, tạo ra tâm lý phấn khởi, tự hào của cơ sở giáo dục.
Vừa qua, liên quan đến hình ảnh Hiệu trưởng Trường Đại học Kinh tế (Đại học quốc gia Hà Nội) mặc áo nhung, đội mũ màu đỏ, cầm quyền trượng, đeo vòng cổ tại lễ trao bằng tốt nghiệp năm 2022 của trường đã gây nhiều ý kiến tranh cãi, trong đó nhiều người thấy lạ và cho rằng không phù hợp.
Dưới góc độ pháp lý, Tiến sĩ, Luật sư Đặng Văn Cường, Trưởng Văn phòng Luật sư Chính pháp cho rằng việc mặc chuẩn lễ phục như vậy là không vi phạm pháp luật. Cụ thể theo Thông tư số 26/2009/TT-BGDĐT của Bộ Giáo dục và Đào tạo quy định về đồng phục và lễ phục của học sinh, sinh viên quy định: Lễ phục là trang phục được sử dụng cho học sinh, sinh viên của một trường (hoặc một ngành) mặc trong buổi lễ nhận bằng tốt nghiệp của các cơ sở giáo dục đại học, trung cấp chuyên nghiệp, tạo sự trang trọng, nâng cao tinh thần trách nhiệm, danh dự, lòng tự hào của người học, tôn vinh nghề nghiệp, thể hiện nét đẹp văn hoá của dân tộc Việt Nam. Lễ phục bao gồm: áo, mũ và biểu trưng (logo) của trường (nếu có).
Văn bản này không quy định cụ thể về lễ phục liên quan đến các yếu tố chi tiết như màu sắc, chất liệu, kiểu dáng mà chỉ quy định chung về nguyên tắc mặc đồng phục bảo đảm tính thẩm mỹ, phù hợp với giới tính, lứa tuổi của học sinh, sinh viên và bản sắc văn hóa của dân tộc, đặc điểm của từng địa phương, đồng thời đảm bảo tính ổn định, thể hiện truyền thống của nhà trường; phù hợp với điều kiện thời tiết, thuận tiện cho việc học tập, sinh hoạt ở trường và tham gia các hoạt động khác; bảo đảm tiết kiệm, phù hợp với điều kiện kinh tế, xã hội của từng địa phương, từng trường.
Nguyên tắc mặc lễ phục:
- Bảo đảm tính thống nhất trong từng trường hoặc từng ngành đào tạo;
- Đảm bảo tính thẩm mỹ, tính giáo dục trong các buổi lễ trao bằng tốt nghiệp;
- Đảm bảo phân biệt người tốt nghiệp các trình độ được đào tạo: trung cấp, đại học;
- Đảm bảo tính khoa học, thể hiện nét đẹp văn hoá truyền thống của dân tộc Việt Nam;
- Trường hợp được các tổ chức, cá nhân trong hoặc ngoài nước tài trợ kinh phí thì đồng phục, lễ phục phải đảm bảo quy định tại văn bản này, không được lạm dụng việc tài trợ để quảng cáo;
- Khuyến khích học sinh, sinh viên người dân tộc thiểu số sử dụng trang phục dân tộc mình trong ngày lễ, ngày tết, ngày hội và trong những ngày nhà trường không quy định mặc đồng phục.
Điều 5 Thông tư 26 quy định tiêu chuẩn lễ phục như sau: "1. Áo: áo khoác ngoài nhẹ, rộng, dài quá đầu gối, chất liệu vải thoáng, mát, trang trí lịch sự, trang trọng thích hợp cho dùng cả mùa hè và mùa đông, thể hiện tính hiện đại và nét đẹp văn hóa truyền thống dân tộc Việt Nam. 2. Mũ: màu của mũ phù hợp với màu của áo, đảm bảo tính thẩm mỹ, trang trọng. 3. Biểu trưng (logo) của trường được gắn ở ngực áo bên trái. 4. Khi nhà trường chưa quy định được lễ phục riêng, có thể sử dụng: bộ comple màu sẫm, áo sơ mi, cravat đối với nam; bộ comple hoặc bộ áo dài truyền thống đối với nữ. |
Theo Luật sư Cường, văn bản của Bộ Giáo dục và Đào tạo chỉ quy định chung chung, không có chi tiết cụ thể về chất liệu, màu sắc và cũng không có quy định chi tiết về nghi thức để thực hiện thủ tục trao bằng. Vì vậy không có cơ sở pháp lý để xác định cơ sở giáo dục này đã không tuân thủ pháp luật, không có căn cứ để xử phạt phải xử lý đối với việc sử dụng các trang phục này.
"Điều đáng nói là trong buổi lễ trao bằng, lãnh đạo nhà trường có dùng thêm cờ và cây gậy. Điều này khá đặc biệt và gây tranh cãi, tuy nhiên pháp luật cũng không cấm sử dụng những vật dụng đó nên rất khó để xác định hành vi này là sai phạm để xử lý. Quan điểm, đánh giá của mỗi người có thể khác nhau đối với sự việc này, nhiều người cho rằng đây là trang phục và thủ tục không hợp lý, không phù hợp với văn hóa và chuẩn mực truyền thống. Lại có những ý kiến cho rằng cái gì không cấm thì đều được phép thực hiện, trang phục chỉ là lạ, gây ra ấn tượng mạnh chứ không có gì đáng bàn cãi...
Quan điểm cá nhân tôi cho rằng đây là một buổi trao bằng ấn tượng và lạ. Có thể đại diện nhà trường sẽ giải thích lý do tại sao buổi trao bằng này lại khác thường so với những lần trước và khác với trang phục, thủ tục của các cơ sở giáo dục khác. Đổi mới về nội dung và hình thức trong giáo dục là cần thiết, tuy nhiên đổi mới theo cách nào thì cũng cần phải tính toán sao cho phù hợp với văn hoá, đạo đức, thuần phong mỹ tục", Luật sư bày tỏ quan điểm.
TIẾN HƯNG
Xử lý nghiêm hành vi trục lợi bảo hiểm để lành mạnh thị trường