Ảnh minh họa.
Theo Ngân hàng Nhà nước, lãnh đạo Đảng, Nhà nước Việt Nam và Lào thời gian qua đã đặc biệt quan tâm tới việc thúc đẩy quan hệ hữu nghị, nâng cao tinh thần đoàn kết đặc biệt, củng cố và phát triển hợp tác kinh tế giữa hai nước trên mọi lĩnh vực trong đó có quan hệ hợp tác thanh toán song phương bằng đồng bản tệ. Hoạt động thanh toán song phương bằng đồng bản tệ giữa hai nước Việt Nam – Lào đã được triển khai từ lâu và được thể hiện tại các văn bản.
Tuy nhiên, do nhiều yếu tố như thương mại song phương chưa phát triển, giá trị đồng bản tệ chưa cao, đồng bản tệ chưa phải đồng tiền thanh toán mạnh…, do đó, hoạt động thanh toán bằng đồng bản tệ trong thương mại hai nước còn khiêm tốn, chưa đáp ứng được nhu cầu hợp tác giữa hai nước.
Nhằm thúc đẩy hoạt động thanh toán bằng đồng bản tệ, hiện nay NHNN được giao phối hợp với Ngân hàng Cộng hòa Dân chủ Nhân dân (NHCHDCND) Lào nghiên cứu, đề xuất các biện pháp thúc đẩy sử dụng đồng nội tệ trong giao dịch thanh toán, chuyển tiền, đầu tư và vay nợ giữa hai nước.
Vì vậy, để đáp ứng kịp thời yêu cầu quản lý trong hoạt động ngoại hối, phù hợp chủ trương, định hướng và thực tiễn hoạt động thương mại Việt Nam – Lào, NHNN xây dựng Thông tư hướng dẫn hoạt động thanh toán, chuyển tiền song phương giữa Việt Nam – Lào.
Dự thảo Thông tư hướng dẫn cụ thể các nội dung liên quan đến thanh toán, chuyển tiền trong hoạt động mua bán hàng hóa và cung ứng dịch vụ giữa hai nước Việt Nam – Lào, cũng như một số nội dung về quản lý ngoại hối khác có liên quan như: sử dụng tài khoản đồng kíp Lào (LAK), hoạt động cung ứng dịch vụ ngoại hối liên quan đến đồng LAK của tổ chức tín dụng…
Đối với việc thanh toán, chuyển tiền đầu tư, vay nợ, tài trợ, viện trợ bằng VND, ngoại tệ (bao gồm cả LAK) được thực hiện theo các quy định tại Pháp lệnh ngoại hối (đã được sửa đổi, bổ sung), Nghị định 70/2014/NĐ-CP ngày 17/7/2014 quy định chi tiết thi hành một số điều của Pháp lệnh ngoại hối và Pháp lệnh ngoại hối sửa đổi, bổ sung một số điều của Pháp lệnh ngoại hối và các văn bản hướng dẫn của Ngân hàng Nhà nước.
Vì vậy, dự thảo Thông tư quy định nguyên tắc việc thanh toán, chuyển tiền cho các hoạt động đầu tư, vay nợ, tài trợ, viện trợ song phương Việt Nam – Lào được thực hiện theo các quy định quản lý ngoại hối liên quan.
Dự thảo Thông tư quy định đồng tiền thanh toán, chuyển tiền trong hoạt động mua bán hàng hóa và cung ứng dịch vụ giữa Việt Nam - Lào là VND, LAK hoặc ngoại tệ tự do chuyển đổi.
Phương thức thanh toán, chuyển tiền bao gồm: Thanh toán, chuyển tiền bằng VND, LAK hoặc ngoại tệ tự do chuyển đổi qua ngân hàng được phép; thanh toán phần chênh lệch bằng VND, LAK hoặc ngoại tệ tự do chuyển đổi trong giao dịch bù trừ hàng hóa, dịch vụ xuất khẩu với hàng hóa, dịch vụ nhập khẩu trong hoạt động thương mại biên giới Việt Nam - Lào.
Hiện nay, hoạt động sử dụng tài khoản ngoại tệ của người cư trú là tổ chức, cá nhân và người không cư trú là tổ chức, cá nhân được hướng dẫn tại Thông tư số 16/2014/TT-NHNN tuy nhiên, quy định tại khoản 2 Điều 1 Thông tư 16 đã loại trừ việc hướng dẫn sử dụng tài khoản đồng tiền của nước có chung biên giới với Việt Nam, do đó phải có quy định đối với các nội dung nêu trên.
Trên cơ sở đó, dự thảo Thông tư hướng dẫn nội dung sử dụng tài khoản LAK của tổ chức, cá nhân người cư trú và tổ chức, cá nhân người không cư trú Lào mở tại các ngân hàng được phép.
Theo dự thảo, người cư trú là tổ chức, cá nhân được sử dụng tài khoản LAK tại các ngân hàng được phép để thực hiện các giao dịch thu, chi như: Thu LAK chuyển khoản từ nước ngoài chuyển vào; thu LAK chuyển khoản hoặc nộp LAK tiền mặt vào tài khoản đối với các trường hợp được thu ngoại tệ trong nước theo quy định của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam về sử dụng ngoại hối trên lãnh thổ Việt Nam; thu từ việc mua LAK chuyển khoản tại ngân hàng được phép (áp dụng đối với người cư trú là tổ chức)...
Chi bán LAK cho ngân hàng được phép; chi chuyển tiền, thanh toán cho các giao dịch vãng lai, giao dịch vốn theo quy định của pháp luật về quản lý ngoại hối; chi thanh toán, chuyển tiền cho các giao dịch được phép thanh toán, chuyển tiền trong nước bằng LAK theo quy định của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam về sử dụng ngoại hối trên lãnh thổ Việt Nam...
Dự thảo Thông tư quy định về nguyên tắc hợp tác thanh toán giữa ngân hàng hai nước: Ngân hàng được phép được mở tài khoản LAK hoặc VND cho các ngân hàng của Lào để phục vụ hoạt động thanh toán, chuyển tiền song phương cho các tổ chức, cá nhân hai nước.
Phương thức thanh toán, quản lý tài khoản và các nội dung khác thực hiện theo thỏa thuận giữa ngân hàng hai nước trên cơ sở phù hợp với quy định của pháp luật mỗi nước.
Bên cạnh đó, dự thảo cũng quy định mở tài khoản VND của người cư trú là tổ chức tại Lào. Người cư trú là tổ chức được mở và sử dụng tài khoản thanh toán bằng VND tại các ngân hàng tại Lào phục vụ cho các mục đích liên quan đến hoạt động thu chi đối với các giao dịch vãng lai, các giao dịch vốn và các giao dịch được phép tại Lào trên cơ sở tuân thủ pháp luật Việt Nam và các quy định pháp luật hiện hành có liên quan của Lào.
PV
