(LSVN) - Việc thi hành án dân sự hiện nay gặp nhiều khó khăn không chỉ do người phải thi hành án không tự giác thi hành bản án mà còn do chính những cơ quan có thẩm quyền đã ban hành những văn bản “chồng chéo”, khiến cho bản án tuy đã có hiệu lực pháp luật nhưng vẫn “vướng” khi thi hành án. Vụ việc ở huyện Bình Chánh, TP. HCM là một trong những trường hợp như thế. Qua nhiều cấp xét xử, đến nay vụ án dân sự về “Tranh chấp hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất” đã có hiệu lực pháp luật, thế nhưng bản án vẫn chưa được thực thi do còn nhiều vướng mắc chưa được giải quyết triệt để.
Hiện trạng khu đất 9.793m2.
Nội dung vụ việc
Theo hồ sơ, nguyên đơn là ông Trầm Tấn Phát (SN 1973), bị đơn là ông Trần Văn Vân (SN 1974) cùng sinh sống tại TP. HCM.Trong đó, người có quyền lợi nghĩa vụ liên quan là Công ty Cổ phần Xây dựng và Kinh doanh nhà Đại Phúc (Công ty Đại Phúc) và một số cá nhân khác.
Lịch sử diện tích khu đất 9.793m2 tại xã Bình Hưng, huyện Bình Chánh, TP. HCM thuộc thửa 58,59 tờ bản đồ số 15 xã Bình Hưng có nguồn gốc từ chế độ cũ cấp cho ông Trần Văn Bảy và bà Lương Thị Mùi. Ngày 27/11/1998, UBND huyện Bình Chánh cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (GCNQSDĐ) số 530/QSDĐ cho hộ ông Bảy, bà Mùi (bà Mùi đứng tên trong sổ đỏ). Từ năm 1998 đến năm 2002, gia đình ông Bảy, bà Mùi vẫn quản lý sử dụng toàn bộ diện tích 9.793m2 đất trên và hàng năm vẫn nộp thuế theo quy định. Kể từ năm 2003, Nhà nước có chủ trương miễn thuế đất nông nghiệp thì vợ chồng ông Bảy, bà Mùi không còn nộp thuế nữa.
Sau khi bà Mùi chết, năm 2010, ông Bảy lập văn bản phân chia di sản và làm hợp đồng tặng cho toàn bộ diện tích đất trên cho con trai là ông Trần Văn Vân. Đến ngày 16/7/2010, ông Vân lập hợp đồng chuyển nhượng toàn bộ diện tích 9.793m2 cho ông Trầm Tấn Phát với giá 10 tỉ đồng và đã nhận đặt cọc 2 tỉ đồng.
Tuy nhiên, quá trình làm thủ tục sang tên, ông Phát phát hiện toàn bộ diện tích đất trên đã được UBND TP. HCM thu hồi giao cho Công ty Đại Phúc. Do đó, ông Phát có đơn tố cáo ông Vân về hành vi lừa đảo chiếm đoạt tài sản đến Công an TP. HCM. Quá trình thụ lý đơn, Công an TP. HCM có văn bản trả lời là quan hệ chuyển nhượng quyền sử dụng đất giữa ông Vân và ông Phát là quan hệ dân sự. Vì vậy, ông Phát đã có đơn khởi kiện gửi TAND huyện Bình Chánh TP. HCM yêu cầu tiếp tục thực hiện hợp đồng chuyển nhượng diện tích đất 9.793m2 theo GCNQSDĐ số 530/QSDĐ.
Ông Vân thừa nhận ngày 16/7/2010, ông Vân và ông Phát có làm giấy đặt cọc mua bán diện tích đất nêu trên với giá 10 tỉ đồng, ông Vân có nhận của ông Phát 2 tỉ đồng đặt cọc. Giữa ông Vân và ông Phát có thỏa thuận ông Phát sẽ làm giấy tờ trong vòng 6 tháng, khi nào xong ông Phát sẽ trả nốt 8 tỉ đồng còn lại. Tuy nhiên, do ông Phát không thực hiện đúng cam kết mà còn tố cáo ông Vân về hành vi lừa đảo nên ông Vân không đồng ý tiếp tục thực hiện hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất với ông Phát. Bên cạnh đó, ông Vân yêu cầu ông Phát trả lại giấy tờ, ông Vân trả lại số tiền đặt cọc cho ông Phát. Trong khi đó, người có quyền lợi liên quan là Công ty Đại Phúc có đơn yêu cầu độc lập ngày 24/11/2014 đề nghị TAND huyện Bình Chánh xem xét tuyên hủy đối với Quyết định 13109/QĐ-UBND ngày 02/10/2014 của UBND huyện Bình Chánh.
Tại Bản án dân sự sơ thẩm số 23/2015/DS-ST ngày 09/3/2015, TAND huyện Bình Chánh đã tuyên xử: Không chấp nhận yêu cầu khởi kiện của ông Phát về việc yêu cầu buộc ông Vân tiếp tục thực hiện hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất; hủy bỏ giấy mua bán đất và tài sản gắn liền với đất (giấy viết tay) ngày 16/7/2010 mà ông Trần Văn Bảy, ông Trần Văn Vân và ông Trần Minh Đức ký bán cho ông Trầm Tấn Phát. Bản án này cũng nêu rõ: Buộc ông Trần Văn Bảy, ông Trần Văn Vân và ông Trần Minh Đức (con trai ông Vân) có trách nhiệm liên đới trả cho ông Trầm Tấn Phát 2 tỉ đồng và tiền bồi thường thiệt hại do chêch lệch giá là 270 triệu đồng (con số đã được làm tròn). Buộc ông Trầm Tấn Phát trả lại giấy tờ cho ông Bảy bản chính giấy CNQSDĐ số 530/QSDĐ/trang 265Q1 ngày 27/11/1998 của UBND huyện Bình Chánh đã cấp cho bà Lương Thị Mùi.
Bản án sơ thẩm cũng không chấp nhận yêu cầu độc lập của Công Đại Phúc về việc yêu cầu hủy Quyết định số 13109/QĐ-UBND ngày 02/10/2014 của UBND huyện Bình Chánh. Sau khi tòa tuyên án, cả nguyên đơn và bị đơn không kháng cáo, Công ty Đại Phúc kháng cáo về yêu cầu xử hủy Quyết định số 13109/QĐ-UB ngày 02/10/2014 của UBND huyện Bình Chánh.
Ngày 31/12/2015, TAND TP. HCM có Quyết định số 1669/QĐ-PT đình chỉ xét xử phúc thẩm vụ án và hủy một phần bản án sơ thẩm phần nội dung: Không chấp nhận yêu cầu độc lập của Công ty Đại Phúc về việc yêu cầu hủy Quyết định số 13109/QĐ-UBND ngày 02/10/2014 của UBND huyện Bình Chánh. Ngày 22/12/2017, TAND Cấp cao tại TP. HCM có Quyết định giám đốc thẩm số 76/2017/DS-GĐT hủy bỏ Quyết định dân sự phúc thẩm số 1669/2015/QĐ-PT ngày 31/12/2015 của TAND TP. HCM về vụ án "Tranh chấp hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất" giữa nguyên đơn là ông Trầm Tấn Phát với bị đơn là ông Trần Văn Vân; giao hồ sơ vụ án cho TAND TP. HCM xét xử lại theo thủ tục phúc thẩm.
Ngày 11/5/2018, Hội đồng Xét xử phúc thẩm TAND TP. HCM có Quyết định số 466/2018/QĐ-PT đình chỉ xét xử phúc thẩm vụ án; hủy một phần Bản án dân sự sơ thẩm số 23/2015/DS-ST ngày 09/3/2015 của TAND huyện Bình Chánh phần nội dung: Không chấp nhận yêu cầu độc lập của Công ty Đại Phúc về việc yêu cầu hủy Quyết định số 13109/QĐ-UBND ngày 02/10/2014 của UBND huyện Bình Chánh; đình chỉ giải quyết đối với yêu cầu độc lập của Công ty Đại Phúc về yêu cầu hủy Quyết định số 13109/QĐ-UBND của UBND huyện Bình Chánh.
Sau khi bản án đã có hiệu lực pháp luật, ngày 24/5/2018, ông Trần Văn Vân nộp đơn yêu cầu Chi cục Thi hành án dân sự huyện Bình Chánh thi hành án.
Án có hiệu lực, vẫn khó thực thi?
Theo Văn bản số 5291 ngày 23/4/2019 của Cục Thi hành án dân sự TP. HCM báo cáo gửi Tổng cục Thi hành án dân sự về quá trình tổ chức thi hành quyết định số 466/2018/QĐ-PT ngày 11/5/2018 của TAND TP. HCM cho biết: Một trong những nguyên nhân khiến việc thi hành án gặp bế tắc do liên quan đến Quyết định số 11083/QĐ-UBND ngày 08/12/2015 của UBND huyện Bình Chánh về việc thu hồi giấy CNQSDĐ số 530/QSDĐ/trang 265Q1 cấp cho hộ bà Lương Thị Mùi. Liên quan đến quyết định này, ngày 26/02/2018, TAND TP. HCM có thông báo về việc thụ lý vụ án số 72/TB-TL-VA về việc “Khiếu kiện quyết định hành chính” do ông Trần Văn Vân khởi kiện yêu cầu tuyên hủy quyết định số 11083/QĐ-UBND ngày 8/12/2015 của UBND huyện Bình Chánh.
Để tháo gỡ các vướng mắc, khó khăn trong quá trình tổ chức thi hành án, ngày 20/02/2019, Cục Thi hành án Dân sự TP. HCM có Công văn số 3396/CCTHADS-NV1 hướng dẫn Chi cục Thi hành án dân sự huyện Bình Chánh nêu rõ: Để đảm bảo quyền và lợi ích hợp pháp cho các bên đương sự, Chi cục Thi hành án dân sự huyện Bình Chánh cần cung cấp đầy đủ thông tin về vụ việc, liên hệ cũng như phối hợp với TAND TP. HCM để giải quyết tranh chấp hành chính về yêu cầu tuyên hủy quyết định số 11083/QĐ-UBND ngày 08/12/2015 của UBND huyện Bình Chánh của ông Trần Văn Vân để đảm bảo trình tự thủ tục và thời gian theo quy định pháp luật.
Ngày 04/3/2019, thực hiện chỉ đạo nghiệp vụ của Cục Thi hành án dân sự TP. HCM, Chi cục Thi hành án dân sự huyện Bình Chánh đã có Công văn số 694/CCTHADS gửi TAND TP. HCM nội dung: “Đề nghị TAND TP. HCM sớm xem xét, giải quyết vụ án theo Thông báo thụ lý vụ án số 73/TB-TL-VA ngày 26/02/2018 của TAND TP. HCM về việc giải quyết yêu cầu tuyên hủy Quyết định số 11083/QĐ-UBND ngày 08/12/2015 của UBND huyện Bình Chánh. Thế nhưng đến nay, Chi cục Thi hành án dân sự huyện Bình Chánh chưa nhận được giải quyết của TAND TP. HCM và chưa thi hành được khoản nào.
Như vậy, sau gần 4 năm kể từ khi bản án phúc thẩm số 466/2018/QĐ-PT của TAND TP. HCM có hiệu lực, tuy nhiên việc thi hành án vẫn chưa được giải quyết. Việc chậm thi hành bản án có hiệu lực pháp luật, đã ảnh hưởng không nhỏ đến quyền và lợi ích hợp pháp của người dân.
QH
Sửa đổi, bổ sung 13 TTHC lĩnh vực thành lập doanh nghiệp Nhà nước
Bản quyền thuộc về Tạp chí điện tử Luật sư Việt Nam
Giấy phép số 366/GP-BTTTT, ngày 21/8/2020 và Giấy phép bổ sung số 388/GP-BTTTT, ngày 16/10/2023 do Bộ Thông tin Truyền thông cấp