Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ.
Tạo hành lang pháp lý và chính sách đột phá
Ngày 22/3, UBTV Quốc hội tiếp tục Phiên họp thứ 9 để cho ý kiến về việc giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự án Luật Kinh doanh bảo hiểm (sửa đổi) và dự án Luật Điện ảnh (sửa đổi).
Theo đó, tại Phiên họp của UBTV Quốc hội cho ý kiến về việc giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự án Luật Điện ảnh (sửa đổi), Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục Nguyễn Đắc Vinh cho biết, việc sửa đổi Luật Điện ảnh nhằm tạo hành lang pháp lý và chính sách đột phá, có tầm nhìn dài hạn để phát triển điện ảnh Việt Nam với tư cách vừa là một ngành văn hóa, nghệ thuật, vừa là một ngành kinh tế trong bối cảnh kinh tế thị trường định hướng XHCN và hội nhập quốc tế sâu rộng.
Theo đó, Ủy ban Văn hóa, Giáo dục của Quốc hội đã tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Luật Điện ảnh (sửa đổi), bao gồm: Chính sách của Nhà nước về phát triển điện ảnh, công nghiệp điện ảnh; Hợp tác đầu tư nước ngoài trong hoạt động điện ảnh; Cung cấp dịch vụ sản xuất phim cho tổ chức, cá nhân nước ngoài; Sản xuất phim sử dụng ngân sách Nhà nước; Phổ biến phim trên hệ thống truyền hình; Phổ biến phim trên không gian mạng; Phổ biến phim phục vụ nhiệm vụ chính trị ở miền núi, biên giới, hải đảo, vùng đồng bào dân tộc thiểu số và nông thôn; Cấp Giấy phép phân loại phim; Phân loại phim; Liên hoan phim, giải thưởng phim, cuộc thi phim, chương trình phim và tuần phim tại Việt Nam; Phim tham gia liên hoan phim, giải thưởng phim, cuộc thi phim, chương trình phim, tuần phim tại Việt Nam và nước ngoài; Quỹ hỗ trợ phát triển điện ảnh.
Đối với các chính sách của Nhà nước về phát triển điện ảnh, công nghiệp điện ảnh, đã được xây dựng và chỉnh lý trên cơ sở kế thừa Luật hiện hành và yêu cầu thực tế, nhằm khắc phục khó khăn, sự tụt hậu của ngành điện ảnh Việt Nam so với các nước trong khu vực.
Chính vì vậy, bên cạnh việc đầu tư, hỗ trợ của Nhà nước, rất cần có các chính sách khuyến khích, huy động nguồn lực xã hội để phát triển công nghiệp điện ảnh.
Về sản xuất phim sử dụng ngân sách Nhà nước, theo quy định của dự thảo Luật, các hình thức sản xuất phim sử dụng ngân sách Nhà nước bao gồm giao nhiệm vụ, đặt hàng hoặc đấu thầu. Việc giao Chính phủ quy định tiêu chí cụ thể về giao nhiệm vụ, đặt hàng hoặc đấu thầu là phù hợp với tính chất, nội dung từng đề tài sản xuất phim, đồng thời bảo đảm phù hợp với pháp luật về đấu thấu.
Về phổ biến phim trên không gian mạng, tiếp thu ý kiến của đa số đại biểu Quốc hội tại kỳ họp thứ 2, dự thảo Luật đã quy định thống nhất về thực hiện “hậu kiểm” đối với phim phổ biến trên không gian mạng, đồng thời để bảo đảm công tác quản lý nhà nước, dự thảo Luật đã bổ sung quy định cụ thể hơn về trách nhiệm, biện pháp tăng cường quản lý, ngăn chặn, xử lý vi phạm đối với tổ chức, cá nhân phổ biến phim trên không gian mạng.
Cần rà soát cho bớt lại tình trạng "Luật khung, luật ống"
Thảo luận tại UBTV Quốc hội về dự thảo Luật Điện ảnh (sửa đổi), Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ cho rằng, Việt Nam ngày càng hội nhập sâu với thế giới, nhất là trên không gian mạng đã khác so với trước đây, cho nên Luật cũng phải đáp ứng với những đổi mới của thế giới.
Về phân loại phim, dự thảo luật đưa tương đối ổn nhưng trong thực tế có nhiều thuật ngữ, đó là phim video, phim ngắn, phim hoạt hình, phim hành động, phim lâm lý xã hội, phim tình cảm, phim kinh dị... Cần xem thế giới định nghĩa về phim như thế nào để ta có định hướng.
Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ nêu ý kiến, việc chính sách của Nhà nước về các loại phim này cũng phải khác nhau, ví dụ phim hoạt hình cho trẻ em có cần phải ưu tiên không, phim kinh dị hay phim bạo lực như thế nào. Nhiều ý kiến cho rằng luật quá chung chung.
"Có lẽ cũng cần rà soát lại cho bớt lại tình trạng luật khung, luật ống, nói thì rất hay nhưng làm không được".
Cũng theo Chủ tịch Quốc hội, Điều 32 về phân loại phim có nêu: “Phim được phân loại theo nội dung để phổ biến phù hợp với độ tuổi như sau: Loại P là Phim được phép phổ biến đến người xem ở mọi độ tuổi; Loại T18 là Phim được phổ biến đến người xem từ đủ 18 tuổi trở lên; Loại T16 là Phim được phổ biến đến người xem từ đủ 16 tuổi trở lên; Loại T13 là Phim được phổ biến đến người xem từ đủ 13 tuổi trở lên; Loại K là Phim được phổ biến đến người xem dưới 13 tuổi với điều kiện xem cùng cha, mẹ hoặc người giám hộ; Loại C là Phim không được phép phổ biến. Tiêu chí phân loại phim do Bộ trưởng Bộ VH-TT&DL quy định”.
“Ghi tên phim cần đơn giản, thế giới và ngay cả trên mạng internet họ ký hiệu là Phim 18+, 16+, 13+ (nghĩa là phim cho người trên 18 tuổi, trên 16 tuổi, trên 13 tuổi) trong khi trong Luật của mình lại viết là T18, T16, T13 là như thế nào?… Trong Luật cần diễn đạt câu từ sao cho dễ hiểu”, Chủ tịch Quốc hội dẫn chứng về cách diễn đạt trong Luật Điện ảnh (sửa đổi).
Tiếp tục chỉ ra những điều cần quy định cho rõ trong Luật, Chủ tịch Quốc hội dẫn chứng, tại khoản 1, Điều 21: “Nhà nước khuyến khích tổ chức, cá nhân phổ biến phim Việt Nam trên không gian mạng”. Trong khi tổ chức, cá nhân phổ biến phim trên không gian mạng phải đảm bảo thực hiện nghĩa vụ theo Điều 18 luật này và các quy định a,b,c,d,đ,e,g,h,i; sau đó đến khoản 6 lại nói: “Chính phủ quy định chi tiết điểm d, khoản 2, khoản 4 Điều này”.
"Như vậy luật cứ tạo cho chính luật rào cản, van chốt khóa như này, tôi nói rất khó”, Chủ tịch Quốc hội nêu ý kiến.
Kết luận Phiên họp cho ý kiến về việc giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự án Luật Điện ảnh (sửa đổi), Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội Trần Thanh Mẫn cho rằng, luật đã tiếp thu nghiêm túc nhiều ý kiến của đại biểu Quốc hội, đạt được sự đồng thuận cao. Tuy nhiên, để tránh tình trạng Luật nêu chung chung, Ban soạn thảo và cơ quan thẩm tra cần tiếp tục làm rõ các vấn đề sau.
Cụ thể, thứ nhất về chính sách phát triển điện ảnh, khung điện ảnh phải cần rà soát lại.
Thứ hai, quy định về điện ảnh với nước ngoài cần thực hiện theo điều ước quốc tế.
Thứ ba, về quy định Quỹ phát triển điện ảnh tiếp tục nghiên cứu hoàn thiện thêm.
Thứ tư, việc phổ biến phim trên không gian mạng, việc hậu kiểm là cơ sở tốt trong vấn đề kiểm soát, kiểm duyệt phim.
Thứ năm, về quỹ hỗ trợ phát triển điện ảnh, nhiều ý kiến cho rằng còn nhiều ý kiến khác nhau chưa đồng tình… cho nên Ban soạn thảo luật và cơ quan thẩm tra cần xem lại.
VŨ QUÝ
Rà soát nhu cầu tuyển sinh và đào tạo giáo viên từ năm 2023-2025
