Theo phóng viên tại châu Phi, phiên tòa dự kiến kéo dài 43 ngày sẽ xét xử các bị cáo trong phi vụ tài chính, được gọi là vụ bê bối "nợ ẩn", liên quan đến các khoản vay được chính phủ bảo lãnh do 3 doanh nghiệp nhà nước - công ty an ninh hàng hải ProIndicus, công ty sửa chữa và duy tu hàng hải Mozambique Asset Management và công ty đánh bắt cá ngừ Ematum - ký kết từ năm 2013 đến năm 2015. Các khoản vay này được cho là để mua một đội tàu đánh bắt cá ngừ và các tàu giám sát, tuy nhiên dự án này chưa bao giờ thành hiện thực.
Con trai của cựu Tổng thống Armando Guebuza, Ndambi Guebuza, nằm trong số 19 nghi phạm bị buộc tội tống tiền, làm giả giấy tờ, tham ô và rửa tiền. Cựu lãnh đạo an ninh và tình báo của Mozambique, Gregorio Leao, cũng nằm trong số bị cáo. Chỉ có hai bị cáo được xét xử tại phiên tòa ngày 23/8. Luật sư bào chữa lập luận rằng việc giam giữ các bị cáo là bất hợp pháp.
Hiện tại chưa có ai trong số 19 bị cáo đưa ra bình luận về các cáo buộc liên quan số tiền 2 tỉ USD mà ba công ty đã vay từ ngân hàng Thụy Sĩ Credit Suisse và ngân hàng Nga VTB cùng những tổ chức tín dụng khác. Một cuộc kiểm toán độc lập đã phát hiện ra rằng 500 triệu USD trong số tiền vay đã bị thất thoát và không được đưa vào sổ sách. Chính phủ đã không báo cáo khoản vay với Quốc hội và các nhà tài trợ như Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) đã cắt nguồn hỗ trợ tài chính cho Mozambique khi vụ bê bối được phơi bày vào năm 2016.
Những thông tin về các khoản vay bí mật này đã đẩy Mozambique rơi vào cuộc khủng hoảng tài chính tồi tệ nhất kể từ khi giành độc lập năm 1975. Mỹ cáo buộc ít nhất 200 triệu USD đã được chi cho việc hối lộ và lại quả, bao gồm 12 triệu USD liên quan đến cựu Bộ trưởng Tài chính Manuel Chang. Ông Chang, người đã đứng ra ký cam kết bảo lãnh nợ vào thời điểm đó, đã bị giam giữ tại quốc gia láng giềng Nam Phi từ năm 2018. Bộ Tư pháp Nam Phi cùng ngày 23/8 cho biết sẽ dẫn độ ông này về Mozambique.
Một số thủ tục tư pháp khác liên quan đến ngân hàng Credit Suisse cũng đang được tiến hành. Ba trong số các nhân viên cũ của ngân hàng đã nhận tội với cáo buộc rửa tiền của Mỹ hồi tháng 10/2020.
HỒNG MINH/TTXVN
