Ảnh minh họa.
Một nền hành chính hiệu quả là một nền hành chính phải công khai, minh bạch, thông suốt từ khâu tiếp nhận, giải quyết và trả kết quả các thủ tục hành chính. Mỗi cán bộ, công chức được phân công giải quyết thủ tục hành chính phải có ý thức trong công tác này; không để xảy ra tình trạng tiếp nhận thủ tục hành chính đầu vào một cách hời hợt, sau đó kiểm tra, xác minh không đủ điều kiện giải quyết thì trả hồ sơ nhưng không hướng dẫn, giải thích cặn kẻ cho người dân. Việc này sẽ gây ra tâm lý hoài nghi của người có yêu cầu giải quyết thủ tục hành chính đối với cơ quan Nhà nước và cán bộ, công chức, cho rằng có biểu hiện gây khó khăn và có ý định chung chi để được việc.
Do đó, khi cán bộ, công chức trực “một cửa” hoặc trực tại Trung tâm Phục vụ hành chính công của chính quyền địa phương phải là người có trình độ, chuyên môn đối với lĩnh vực giải quyết thủ tục hành chính; khi hồ sơ không đảm bảo điều kiện thì phải trả ngay, sau đó hướng dẫn, giải thích để người dân hiểu và thực hiện. Khi người dân đã thực hiện đầy đủ rồi tiếp nhận và giải quyết thủ tục hành chính theo quy định. Nếu thực hiện tốt việc này thì sẽ không có tâm lý hoài nghi và nảy sinh ý định tham nhũng.
“Tham nhũng vặt” thường rất kín kẽ, khó phát hiện, khó tìm ra chứng cứ để xử lý. Biểu hiện vòi vĩnh, nhũng nhiễu của cán bộ, công chức thường biến tướng và tự ngầm hiểu với nhau trong mối quan hệ giải quyết công việc với cá nhân, tổ chức như các đại án tham nhũng xảy ra tại Cục Đăng kiểm vừa qua.
“Tham nhũng vặt” xảy ra chủ yếu là khâu giải tiếp nhận, giải quyết và trả kết quả thủ tục hành chính. Do vậy, để ngăn chặn việc này thì cần phải kiểm tra, giám sát chặt chẽ quy trình giải quyết thủ tục hành chính; người dân chỉ gặp cán bộ, công chức khi tiếp nhận hồ sơ và trả kết quả thủ tục hành chính (kể cả hồ sơ không đủ điều kiện giải quyết thủ tục hành chính), việc còn lại là của cơ quan, người có thẩm quyền giải quyết thủ tục hành chính.
Nghiêm cấm cán bộ, công chức tiếp xúc, trao đổi (kể cả điện thoại), hẹn gặp để làm rõ một số nội dung có liên quan hoặc cung cấp thêm hồ sơ, giấy tờ có liên quan; nếu có, thì cũng phải thông qua hệ thống “một cửa” hoặc Trung tâm Phục vụ hành chính của địa phương. Việc này sẽ giúp giảm nguy cơ phát sinh “tham nhũng vặt” trong quá trình giải quyết thủ tục hành chính.
Luật gia ĐỖ VĂN NHÂN
Sở Tư pháp tỉnh Kon Tum