Theo phản ánh của người dân về việc Trạm y tế lưu động phường Phúc Diễn bán kit test cho người dân với giá 100.000 đồng/bộ cao hơn mức quy định của Bộ Y tế, phóng viên Tạp chí Luật sư Việt Nam đã tiến hành xác minh, tìm hiểu sự việc.
Để chuẩn bị cho phương án chống dịch khi số lượng F1, F0 của thành phố tăng cao, thực hiện chỉ đạo của TP. Hà Nội - phường Phúc Diễn đã thành lập Trạm y tế lưu động đóng tại nhà văn hóa tổ 4 trên địa bàn phường. Theo chị Hà Phương – Bí thư Đoàn Thanh niên phường Phúc Diễn, tham gia phục vụ tại Trạm y tế chủ yếu là lực lượng tình nguyện viên và cán bộ Đoàn Thanh niên. Cách đây hơn một tuần, 8/9 tình nguyện viên tại trạm bị nhiễm Covid-19.
Đây là khoảng thời gian số ca mắc Covid-19 tại TP. Hà Nội đạt mức kỉ lục. Không để gián đoạn công việc, các tình nguyện viên đã quyết định cách ly và làm việc online ngay tại Trạm y tế. Thời điểm này, trung bình mỗi ngày các tình nguyện viên đang là F0 tư vấn, điều trị cho khoảng 200 bệnh nhân F0; trả quyết định hết cách ly và nhập dữ liệu thông tin theo dõi sức khỏe cho F0 khỏi bệnh. Đồng thời, Trạm y tế cũng thành lập nhóm Zalo để kịp thời thông báo, nắm bắt thông tin bệnh nhân F0 trên địa bàn phường.
Theo thông báo hàng ngày trên nhóm Zalo, người dân khi tới Trạm y tế test trực tiếp phải chủ động mang theo kit test Covid-19. Cán bộ Trạm y tế sẽ thực hiện lấy mẫu cho người dân không thu phí. Nếu kết quả âm tính, người dân sẽ nhận Quyết định cách ly và Giấy hoàn thành cách ly luôn tại trạm.
Tuy nhiên, một số người dân khi tới trạm vì nhiều lý do không mang theo kit test hoặc không có video chứng nhận đã test Covid theo quy định. Xuất phát từ mục đích hỗ trợ người dân, một tình nguyện viên đã tự đặt mua kit test và bán lại cho người dân có nhu cầu với giá 100.000 đồng/bộ. Tính tới thời điểm nhận được phản ánh của người dân, theo giấy xác nhận đồng ý mua của người dân khi mua kit test tại trạm thì đã có ít nhất 20 trường hợp người dân đã mua kit test tại Trạm y tế.
Trao đổi về vấn đề này, Luật sư Hoàng Tùng – Trưởng Văn phòng Luật sư Trung Hòa (Đoàn Luật sư TP. Hà Nội) cho biết: “Chúng ta ghi nhận sự đóng góp hiệu quả, tích cực của mô hình Trạm y tế lưu động trong cuộc chiến chống đại dịch Covid-19 tại Việt Nam. Tuy nhiên, bên cạnh những điểm tích cực thì vẫn tồn tại những tiêu cực, bất cập trong việc triển khai và tổ chức thực hiện của mô hình này, như ở đây là việc cán bộ thuộc trạm y tế lưu động tổ chức bán kit test với giá cao hơn giá Bộ Y tế niêm yết, cao hơn mặt bằng chung của thị trường.
Việc triển khai trạm y tế lưu động được hướng dẫn tại Sổ tay hướng dẫn triển khai nhiệm vụ của các Trạm y tế lưu động ban hành kèm theo Quyết định số 4377/QĐ-BYT ngày 11 tháng 09 năm 2021. Theo đó, trạm y tế lưu động thực hiện nhiệm vụ quản lý, theo dõi, chăm sóc người nhiễm Covid-19 tại nhà và tại cộng đồng; xét nghiệm Covid-19; tiêm chủng vắc xin phòng, chống Covid -19; truyền thông về Covid-19; khám, điều trị, cấp phát thuốc cho người mắc các bệnh khác và các nhiệm vụ khác (các nhiệm vụ khác theo phân công của Giám đốc trung tâm y tế quận/huyện). Như vậy, theo hướng dẫn thì Trạm y tế lưu động không có nhiệm vụ bán kit test xét nghiệm.”.
Đoàn Thanh niên là lực lượng nòng cốt trong công tác phòng chống dịch tại phường Phúc Diễn.
Lãnh đạo UBND Phường Phúc Diễn lý giải về sự việc
Theo Chủ tịch UBND phường Phúc Diễn cho biết, UBND phường không có chủ trương cho phép Trạm y tế lưu động được bán kit test cho người dân. Ngay sau khi nhận được thông tin phản ánh của người dân về việc mua kit test qua cán bộ tại trạm y tế, phường đã ngay lập tức tiến hành nhắc nhở, giải thích cho cán bộ tình nguyện tại trạm về các quy định pháp luật liên quan tới hoạt động của Trạm y tế, kịp thời chấn chỉnh không để tiếp diễn sự việc.
Về vấn đề này, Luật sư Hoàng Tùng cho biết thêm, theo phụ lục số III Thông tư số 46/2017/TT-BYT ngày 15/12/2017 thì kit test xét nghiệm Covid-19 thuộc danh mục trang thiết bị y tế chẩn đoán in vitro tự xét nghiệm thuộc loại B và trang thiết bị y tế chẩn đoán in vitro tự xét nghiệm HIV.
Khoản 1 Điều 40 Nghị định số 98/2021/NĐ-CP ngày 08/11/2021 của chính phủ về quản lý trang thiết bị y tế quy định điều kiện của cơ sở mua bán trang thiết bị y tế thuộc loại B, C, D phải có ít nhất 01 nhân viên kỹ thuật có trình độ cao đẳng chuyên ngành kỹ thuật, chuyên ngành y, dược, hóa học, sinh học hoặc cao đẳng kỹ thuật trang thiết bị y tế trở lên hoặc có trình độ cao đẳng trở lên mà chuyên ngành được đào tạo phù hợp với loại trang thiết bị y tế mà cơ sở mua bán.
Việc mua bán kit test tại Trạm y tế phường Phúc Diễn là hoạt động tự phát mang tính cá nhân của cán bộ thuộc Trạm y tế, không thuộc chỉ đạo của lãnh đạo Trạm y tế phường Phúc Diễn và hoàn toàn độc lập với hoạt động xét nghiệm tại Trạm y tế lưu động. Tuy nhiên, đây là trang thiết bị y tế thuộc danh mục kinh doanh có điều kiện. Thông qua giá bán kit test chênh cao hơn mức giá thị trường thì đây có thể được coi là hoạt động kinh doanh bởi hành vi mua bán này tạo ra lợi nhuận cho người bán. Vậy nên, đối chiếu quy định trên thì việc mua bán này có dấu hiệu vi phạm quy định về điều kiện của cơ sở mua bán trang thiết bị y tế.
Ngoài ra, hoạt động mua bán này được thực hiện trong thời gian hành chính, trường hợp thời gian này trùng với thời gian làm việc hành chính của vị cán bộ Trạm y tế phường có thể được xác định là hành vi làm việc riêng trong giờ hành chính. Đây là hành vi vi phạm quy tắc ứng xử chung về trang phục, tác phong, lề lối, nơi làm việc của cán bộ công chức, viên chức và người lao động được ban hành kèm theo Quyết định số 758/QĐ-BNV ngày 23 tháng 06 năm 2021 của Bộ trưởng Bộ Nội vụ. Theo đó, khi làm việc tại công sở và trong thời gian thực thi nhiệm vụ, công vụ cán bộ, công chức, viên chức, người lao động phải tuân theo quy định: không làm việc riêng, gây mất trật tự trong giờ làm việc.
"Theo một số quan điểm khác thì việc mua bán kit test tại Trạm y tế phường là thuận mua vừa bán, cung cấp sản phẩm cho người có nhu cầu mua; người bán không ép buộc và người mua là tự nguyện chấp nhận giao dịch mua bán. Nhưng xét về bản chất thì đây là hoạt động kinh doanh có dấu hiệu vi phạm luật”, Luật sư Tùng nhấn mạnh.
Cần làm gì để chấn chỉnh việc thực hiện không đúng quy định về việc thu phí xét nghiệm Covid-19?
Việc nhiều địa phương, đơn vị thực hiện không đúng quy định của Bộ Y tế về việc thu phí xét nghiệm Covid-19 gây bức xúc cho người dân và đã được nhiều đơn vị báo chí phản ánh, tuy nhiên các cơ quan quản lý chưa có biện pháp, chế tài đủ nghiêm khắc để chấn chỉnh hiện tượng này. Dưới góc độ pháp lý, Luật sư Hoàng Tùng cho biết: “Dịch Covid-19 vẫn có những diễn biến hết sức phức tạp, nhu cầu sử dụng các bộ kit test nhanh Covid-19 của người dân theo dự báo sẽ còn tăng cao và kéo dài. Vì vậy, ngành y tế, chính quyền địa phương và các lực lượng chức năng cần tăng cường vào công tác kiểm tra, giám sát việc kinh doanh mặt hàng kit test nhanh Covid-19, nhằm góp phần chấm dứt tình trạng “loạn” giá kit test nhanh và bảo vệ sức khỏe người dân, bảo vệ quyền lợi chính đáng của người tiêu dùng".
Các khâu quản lý về chất lượng kit test, quản lý về việc nhập khẩu và buôn bán các loại kit test nhanh Covid-19 đều cần được thực hiện toàn diện và chặt chẽ. Theo hướng dẫn của Bộ Y tế, Sở Y tế nhiều tỉnh thành đều có công văn hướng dẫn gửi các cơ sở y tế trực thuộc, các các chính quyền địa phương để được biết, phối hợp thực hiện, phổ biến và truyền thông.
Đồng thời, mỗi người dân là đối tượng chịu tác động trực tiếp nên tìm hiểu và thận trọng khi chọn mua kit test y tế, chỉ chọn mua các loại kit test nằm trong danh mục Bộ Y tế đã cấp phép lưu hành, tại các cơ sở đủ điều kiện mua bán trang thiết bị y tế. Ngoài ra, trường hợp phát hiện việc mua bán kit test nhanh trái luật, người dân có quyền và nghĩa vụ thông tin tới các cơ quan chức năng.”.
ĐAM TRẦN
Đối tượng sát hại, phân xác người tình ngay trong nhà có thể đối mặt với hai tội danh
