Căn cứ ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ tại Văn bản số 5600/VPCP – KGVX ngày 06/7/2016, Bộ Thông tin và Truyền thông đã chủ trì, phối hợp với các cơ quan liên quan xây dựng Đề án Giải thưởng Sách Quốc gia và quyết định triển khai Giải thưởng Sách Quốc gia từ năm 2017. Qua 6 lần tổ chức, đến nay Giải thưởng Sách Quốc gia đã trở thành một sự kiện văn hoá nổi bật thu hút sự chú ý của đông đảo dư luận xã hội, có sức lan tỏa mạnh mẽ, được các đồng chí lãnh đạo Đảng và Nhà nước đánh giá cao, góp phần quan trọng đưa sách đến được với bạn đọc, lan tỏa và nhân lên những giá trị tri thức, những giá trị văn hóa trong đời sống xã hội, nâng tầm giá trị cho mỗi cuốn sách đoạt giải tương xứng với sự kỳ vọng của đông đảo bạn đọc; trở thành tài sản tinh thần quý giá trong mỗi gia đình và đất nước.
Để tiếp tục nâng cao chất lượng, đưa Giải thưởng Sách Quốc gia xứng tầm với vị thế là một giải thưởng cấp quốc gia, đồng thời tạo sự lan tỏa mạnh mẽ cũng như đưa Giải thưởng đến gần hơn với bạn đọc, Bộ Thông tin và Truyền thông đã ban hành Điều lệ và Quy Giải thưởng mới với nhiều điểm mới cụ thể như:
- Mở rộng thành phần cơ quan chỉ đạo, cơ quan phối hợp tổ chức Giải thưởng với sự tham gia trực tiếp của các cơ quan quan trọng như Ban Tuyên giáo Trung ương là cơ quan chỉ đạo Giải thưởng; Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch là cơ quan phối hợp chỉ đạo.
- Mở rộng đối tượng đề cử sách dự Giải trong đó có cả bạn đọc và các cơ quan báo chí, truyền thông; tăng tỉ trọng điểm để đề cao tính lan tỏa của sách được giải.
- Bổ sung hạng mục mới trong cơ cấu Giải thưởng là Giải Sách được bạn đọc yêu thích, do chính bạn đọc đề cử, bình chọn.
- Tổ chức công bố các cuốn sách đề cử được Giải sau khi đã qua hai vòng chấm sơ khảo và chung khảo…
- Tổ chức các hoạt động tri ân các tác giả, dịch giả, đơn vị xuất bản và các hoạt động truyền thông quảng bá, lan tỏa sách sau khi đạt Giải.
Theo Hội Xuất bản Việt Nam, năm 2024 có 51/57 nhà xuất bản có sách tham dự Giải thưởng (nhiều hơn 10 nhà xuất bản so với Giải thưởng Sách Quốc gia lần thứ VI).
Số sách tham dự Giải thưởng Sách Quốc gia lần thứ VII: 372 tên sách và bộ sách, bao gồm 455 cuốn sách (nhiều hơn 60 tên sách và bộ sách, 20 cuốn sách so với Giải thưởng Sách Quốc gia lần thứ VI).
Công tác chấm Giải thưởng sách quốc gia lần thứ VII đã thực hiện khoa học, chặt chẽ; các thành viên Hội đồng Sơ khảo, Hội đồng Chung khảo, Hội đồng Giải thưởng Sách Quốc gia đã làm việc công tâm, nghiêm túc, khách quan, chấm sách tham dự Giải thưởng Sách Quốc gia lần thứ VII theo đúng Điều lệ và Quy chế Giải thưởng. Các tác phẩm được đề xuất xét trao giải đều bảo đảm chất lượng nội dung và hình thức. Căn cứ kết quả bỏ phiếu tại Hội đồng Giải thưởng Sách Quốc gia, Cục Xuất bản, In và Phát hành và Hội Xuất bản Việt Nam đã tổng hợp trình Bộ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông xem xét trao Giải thưởng Sách Quốc gia lần thứ VII năm 2024 cho 58 bộ sách, cuốn sách đạt 59 Giải thưởng gồm: 03 Giải A; 10 Giải B; 21 Giải C; 21 Giải Khuyến khích và 04 Giải Sách được bạn đọc yêu thích (có 01 cuốn sách đạt 02 hạng mục Giải thưởng).
Theo Kế hoạch tổ chức Giải thưởng Sách Quốc gia lần thứ VII, Ban Tuyên giáo Trung ương, Bộ Thông tin và Truyền thông chủ trì, chỉ đạo Hội Xuất bản Việt Nam, Cục Xuất bản, In và Phát hành phối hợp với Đài Truyền hình Việt Nam và các cơ quan liên quan đã triển khai nhiều hoạt động chuẩn bị tổ chức Lễ trao Giải bảo đảm trang trọng, phù hợp với mục tiêu tôn vinh, tri ân những người làm sách và góp phần lan tỏa những giá trị tốt đẹp của sách. Lễ trao Giải thưởng Sách Quốc gia lần thứ VII gồm 2 phần: Lễ tri ân và Lễ trao Giải chính thức.
Chương trình Lễ trao Giải thưởng Sách Quốc gia lần thứ VII được đổi mới mạnh mẽ, các tiết mục sắp xếp đan xen giữa các phần trao phần thưởng (Bằng khen của Bộ trưởng) và Giải thưởng là các Video kể về câu chuyện Sách, Văn hóa đọc với các chủ đề: Truyền thống và hiện đại; Cống hiến và ghi nhận; Lan tỏa những giá trị, trong đó người trong cuộc và cả chính bạn đọc kể những câu chuyện về Giải thưởng sách và những ảnh hưởng đến sự phát triển của xuất bản và văn hóa đọc; về hành trình sáng tạo, lan tỏa những giá trị của sách, cả những vui buồn, mong muốn của tác giả, dịch giả và người làm sách với tác phẩm mình sáng tạo, về tâm huyết của người làm sách và mong muốn các cuốn sách được lan tỏa rộng rãi, về tình yêu sách của bạn đọc.
Với sự tham gia hỗ trợ của các doanh nghiệp, nhà tài trợ, Giải thưởng sách Quốc gia lần thứ VII tiếp tục giữ nguyên giá trị giải với 100 triệu đồng cho Giải A, 50 triệu đồng cho Giải B, 30 triệu đồng cho Giải C, 10 triệu đồng cho Giải Khuyến khích và 20 triệu đồng cho Giải Sách được bạn đọc yêu thích. Tổng mức trao Giải thưởng tăng lên khoảng gần 2 tỉ đồng.
Tại Lễ trao Giải thưởng Sách Quốc gia lần thứ VII, Bộ Thông tin và Truyền thông sẽ thực hiện trao thưởng bằng khen cho các tập thể và cá nhân đã có thành tích xuất sắc, nhiều sáng tạo, đổi mới trong hoạt động xuất bản sách có giá trị cao, tác động tích cực đến đời sống xã hội; tuyên truyền quảng bá sách, thúc đẩy phát triển văn hóa đọc.
Trong khuôn khổ Lễ trao Giải thưởng Sách Quốc gia lần thứ VII, Hội Xuất bản Việt Nam phối hợp với Nhà xuất bản Chính trị quốc gia Sự thật, Nhà Xuất bản Thông tin và Truyền thông tổ chức trưng bày, triển lãm những cuốn sách, bộ sách có giá trị cao, đặc biệt là những cuốn sách lý luận chính trị có giá trị quan trọng được xuất bản trong thời gian qua cùng toàn bộ sách đạt Giải qua các kỳ trao Giải Sách Quốc gia từ lần thứ nhất đến nay.