(LSVN) - Thông thường, khi được tuyển dụng công chức sẽ phải tập sự để tập làm các công việc của vị trí việc làm. Dưới đây là quy định mới về chế độ tập sự của công chức từ 01/12/2020 theo Nghị định số 138/2020/NĐ-CP quy định về tuyển dụng, sử dụng và quản lý công chức (Nghị định 138/2020/NĐ-CP).
Thêm trường hợp được tính vào thời gian tập sự
Theo quy định tại khoản 2 Điều 20 Nghị định 138/2020/NĐ-CP, thời gian tập sự của công chức được quy định cụ thể như sau:
- 12 tháng đối với trường hợp tuyển dụng vào công chức loại C;
- 06 tháng đối với trường hợp tuyển dụng vào công chức loại D.
Trong đó, công chức loại C là những người được bổ nhiệm vào ngạch chuyên viên hoặc tương đương; loại D là những người được bổ nhiệm vào ngạch cán sự hoặc tương đương và ngạch nhân viên.
Đặc biệt, những khoảng thời gian sau đây sẽ không được tính vào thời gian tập sự nêu trên:
- Thời gian nghỉ sinh con theo chế độ bảo hiểm xã hội (BHXH);
- Thời gian nghỉ ốm đau từ 14 ngày trở lên;
- Thời gian nghỉ không hưởng lương;
- Thời gian bị tạm giam, tạm giữ;
- Thời gian bị tạm đình chỉ công tác theo quy định của pháp luật.
Những quy định này trước đây đã được quy định tại Điều 20 Nghị định 161/2018/NĐ CP sửa đổi, bổ sung một số quy định về tuyển dụng công chức, viên chức nâng ngạch công chức, thăng hạng viên chức và thực hiện chế độ hợp đồng một số loại công việc trong cơ quan hành chính nhà nước, đơn vị sự nghiệp công lập nhưng không có quy định điều kiện để nghỉ dưới 14 ngày được tính vào thời gian tập sự.
Theo đó, điểm c khoản 2 Điều 20 Nghị định 138/2020/NĐ-CP đã bổ sung quy định:
| Trường hợp người tập sự nghỉ ốm đau hoặc có lý do chính đáng dưới 14 ngày mà được người đứng đầu cơ quan, đơn vị nơi người được tuyển dụng vào công chức đang thực hiện chế độ tập sự đồng ý thì thời gian này được tính vào thời gian tập sự. |
Như vậy, từ ngày 01/12/2020, nếu nghỉ dưới 14 ngày có lý do chính đáng hoặc do ốm đau và đã được đồng ý thì thời gian nghỉ dưới 14 ngày được tính vào thời gian tập sự.
Bổ sung nội dung tập sự cho công chức mới tuyển dụng
Cũng như quy định trước đây, công chức tập sự phải thực hiện các nội dung:
- Nắm vững quy định về công chức; cơ cấu tổ chức, chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn, nội quy, quy chế làm việc của cơ quan công tác; trách nhiệm của vị trí việc làm được tuyển dụng;
- Trau dồi kiến thức và kỹ năng chuyên môn, nghiệp vụ theo yêu cầu của vị trí việc làm được tuyển dụng;
- Tập giải quyết, thực hiện các công việc của vị trí việc làm được tuyển dụng.
Tuy nhiên, khoản 4 Điều 20 Nghị định 138/2020/NĐ-CP bổ sung thêm quy định:
| Trong thời gian thực hiện chế độ tập sự, người đứng đầu cơ quan quản lý, sử dụng công chức phải cử người thực hiện chế độ tập sự tham gia khóa bồi dưỡng quản lý Nhà nước để hoàn thiện tiêu chuẩn, điều kiện của ngạch công chức trước khi bổ nhiệm. |
Như vậy, từ ngày 01/12/2020, trong thời gian tập sự, người được tuyển dụng phải tham gia khóa bồi dưỡng quản lý Nhà nước để hoàn thiện tiêu chuẩn, điều kiện ngạch công chức trước khi bổ nhiệm. Đặc biệt, thời gian này được tính vào thời gian tập sự.
Không tập sự, công chức vẫn phải bồi dưỡng quản lý Nhà nước
Khoản 5 Điều 20 Nghị định 138/2020/NĐ-CP quy định các trường hợp không phải thực hiện chế độ tập sự gồm:
- Đã có thời gian công tác có đóng BHXH bắt buộc theo đúng quy định của Luật BHXH hiện hành;
- Được bố trí làm việc theo đúng ngành, nghề đào tạo, đúng chuyên môn nghiệp vụ trước đây đã đảm nhiệm mà thời gian công tác có đóng BHXH bắt buộc (nếu đứt quãng thì được cộng dồn) bằng hoặc lớn hơn thời gian tập sự tương ứng với thời gian tập sự của ngạch được tuyển dụng.
Tuy nhiên, những đối tượng này bắt buộc phải tham gia khóa bồi dưỡng quản lý Nhà nước để hoàn chỉnh tiêu chuẩn, điều kiện của ngạch công chức trước khi bổ nhiệm.
Như vậy, có thể thấy, dù không phải tập sự hay phải tập sự, công chức mới được tuyển dụng đều phải tham gia khóa bồi dưỡng quản lý Nhà nước để hoàn chỉnh tiêu chuẩn của ngạch công chức được tuyển dụng, bổ nhiệm.
Không điều động công chức trong thời gian tập sự
Đây là một trong những nội dung đáng chú ý được Chính phủ bổ sung tại Nghị định số 138/2020/NĐ-CP này. Theo đó:
| Không điều động, bố trí, phân công công tác đối với người được tuyển dụng đang trong thời gian thực hiện chế độ tập sự sang vị trí việc làm khác vị trí được tuyển dụng ở trong cùng cơ quan, tổ chức hoặc sang cơ quan, tổ chức, đơn vị khác. |
Đang tập sự với vị trí công tác mới, người được tuyển dụng đang tập làm quen với công việc, tập giải quyết, thực hiện công việc của vị trí việc làm được tuyển dụng…
Tuy nhiên, nếu trong thời gian này lại thực hiện điều động, bố trí, phân công công tác khác sẽ gây khó khăn cho việc nắm bắt công việc, làm quen với công việc của công chức. Qua đó, sẽ ảnh hưởng đến kết quả tập sự của đối tượng này.
Bởi vậy, có thể thấy, quy định này hoàn toàn hợp lý, tạo điều kiện tốt nhất cho công chức mới được tuyển dụng tập sự.
Mỗi công chức được hướng dẫn mỗi lần hơn 1 người tập sự?
Nếu như trước đây, theo khoản 2 Điều 21 Nghị định 24/2010/NĐ-CP, Chính phủ quy định rằng mỗi công chức chỉ hướng dẫn mỗi lần 01 người tập sự.
Thì nay, quy định này đã không còn được đề cập tại Nghị định 138/2020/NĐ-CP. Thay vào đó, việc hướng dẫn tập sự được quy định như sau:
- Hướng đẫn người tập sự nắm vững và tập làm những công việc theo yêu cầu nội dung tập sự (như quy định trước đây);
- Chậm nhất sau 05 ngày làm việc kể từ ngày công chức đến nhận việc, người đứng đầu cơ quan sử dụng phải cử công chức cùng ngạch hoặc ngạch cao hơn, có năng lực, kinh nghiệm về chuyên môn, nghiệp vụ hướng dẫn người tập sự (trước đây quy định thời gian là chậm nhất sau 07 ngày).
Như vậy, so với quy định trước đây, không chỉ thời gian cử công chức hướng dẫn tập sự giảm xuống còn 05 ngày mà mỗi công chức còn có thể được hướng dẫn mỗi lần nhiều hơn 01 người tập sự.
Thêm trường hợp công chức tập sự được hưởng 100% lương
Thông thường, người tập sự được hưởng 85% mức lương bậc 01 của ngạch tuyển dụng trong thời gian tập sự trừ trường hợp có trình độ thạc sĩ thì hưởng 85% lương bậc 02; có trình độ tiến sĩ thì hưởng 85% lương bậc 03 của ngạch tuyển dụng.
Tuy nhiên, vẫn có một số trường hợp người tập sự được hưởng 100% mức lương và phụ cấp của ngạch tương ứng với trình độ đào tạo gồm:
- Làm việc ở vùng có điều kiện kinh tế, xã hội đặc biệt khó khăn (bỏ quy định làm việc ở miền núi, biên giới, hải đảo, vùng sâu, vùng xa, vùng dân tộc thiểu số trước đây quy định);
- Làm việc ở các ngành, nghề độc hại, nguy hiểm (như quy định trước đây);
- Hoàn thành nghĩa vụ quân sự, nghĩa vụ tham gia công an nhân dân, sĩ quan quân đội, sĩ quan công an (trước đây quy định là nghĩa vụ phục vụ có thời hạn trong lực lượng công an nhân dân và quy định cụ thể sĩ quan quân đội, sĩ quan công an thay vì chỉ là “sĩ quan”);
- Quân nhân chuyên nghiệp phục viên, người làm công tác cơ yếu chuyển ngành (như quy định trước đây);
- Học viên tốt nghiệp đào tạo sĩ quan dự bị, tốt nghiệp đào tạo chỉ huy trưởng Ban chỉ huy quân sự cấp xã ngành quân sự cơ sở được phong quân hàm sĩ quan dự bị đã đăng ký ngạch sĩ quan dự bị (bổ sung mới);
- Đội viên thanh niên xung phong, đội viên trí thức trẻ tình nguyện tham gia phát triển nông thôn, miền núi từ đủ 24 tháng trở lên đã hoàn thành nhiệm vụ (như quy định trước đây).
Như vậy, so với quy định trước đây, các đối tượng được hưởng 100% lương và phụ cấp đã có sự thay đổi.
Đánh giá kết quả tập sự trong 5 ngày nhận được báo cáo
Hiện nay, khoản 2 Điều 23 Nghị định 138/2020/NĐ-CP nêu rõ chậm nhất 05 ngày làm việc kể từ ngày nhận được báo cáo của người tập sự và nhận xét, đánh giá của người hướng dẫn tập sự, người đứng đầu cơ quan sử dụng công chức đánh giá phẩm chất chính trị, đạo đức và kết quả công việc của người tập sự.
Trong khi trước đây, khoản 2 Điều 23 Nghị định 24/2010/NĐ-CP chỉ quy định người đứng đầu cơ quan sử dụng công chức đánh giá phẩm chất chính trị, đạo đức và kết quả công việc của người tập sự
Quy định này đã đặt ra thời gian cụ thể “chậm nhất 05 ngày làm việc”, người đứng đầu phải đánh giá phẩm chất chính trị, đạo đức, kết quả công việc của người tập sự.
“Siết” điều kiện hủy quyết định tuyển dụng người tập sự
Người được tuyển dụng vào công chức nếu hoàn thành chế độ tập sự thì được bổ nhiệm vào ngạch công chức (theo điểm a khoản 3 Điều 42 Luật Cán bộ, công chức năm 2008 sửa đổi 2019).
Theo đó, nếu công chức tập sự đạt yêu cầu thì sau khi có văn bản đề nghị, cơ quan quản lý công chức ra quyết định bổ nhiệm và xếp lương cho công chức mới được tuyển dụng.
Tuy nhiên, nếu thuộc một trong hai trường hợp sau đây, người tập sự sẽ bị hủy quyết định tuyển dụng:
- Không đạt yêu cầu sau thời gian tập sự (trước đây quy định là không hoàn thành nhiệm vụ);
- Có hành vi vi phạm đến mức phải xem xét xử lý kỷ luật (trước đây là bị xử lý kỷ luật từ khiển trách trở lên trong thời gian tập sự).
Có thể thấy, theo quy định mới, chỉ cần công chức đang trong thời gian tập sự có hành vi đến mức bị xem xét kỷ luật mà không cần phải đến khi bị kỷ luật khiển trách thì đã có thể bị hủy quyết định tuyển dụng.
Như vậy, điều kiện hủy quyết định tuyển dụng với người tập sự từ ngày 01/12/2020 đã “siết” hơn trước đây. Do đó, công chức đang trong thời gian tập sự cần phải đạt yêu cầu và không có hành vi vi phạm đến mức bị xem xét kỷ luật thì mới có thể chính thức được tuyển dụng.
MỸ LINH
