Một số nhà xuất bản công bố giá sách giáo khoa mới với mức giá cao hơn nhiều lần giá sách giáo khoa được bán tại các năm trước. Bộ Tài chính cho rằng phải áp giá trần để phù hợp mức chi trả của người dân.
Ngày 16/4, Bộ Tài chính (Cục Quản lý giá) đã có thông tin cụ thể về một số nội dung liên quan đến giá sách giáo khoa lớp 1 mới có mức giá cao hơn nhiều lần mức giá các năm trước.
Sách giáo khoa giáo dục phổ thông hiện nay đang được quản lý theo quy định tại Luật Giáo dục, Luật Giá, trong đó giá sách giáo khoa được thực hiện theo quy định tại pháp luật về giá, thuộc danh mục mặt hàng thực hiện kê khai giá, nhưng không thuộc danh mục mặt hàng do Nhà nước định giá, bình ổn giá.
Theo Nghị quyết số 88/2014/QH13 ngày 28/11/2014 của Quốc hội về đổi mới chương trình, sách giáo khoa phổ thông thì Bộ Giáo dục và Đào tạo ban hành chương trình giáo dục thống nhất. Theo đó, các tác giả, các nhà xuất bản dựa vào chương trình để viết sách giáo khoa. Bộ Giáo dục và Đào tạo tổ chức thi, thẩm định nội dung để chọn ra một số bộ sách giáo khoa có nội dung hay và sát với chương trình nhất.
Thay vì trước đây chỉ có Nhà xuất bản Giáo dục đượcquyền xuất bản sách giáo khoa thì nay có 3 nhà xuất bản cung ứng sách giáokhoa ra thị trường, thực hiện theo đúng tinh thần xã hội hóa trong việc biên soạnsách giáo khoa.
Theo đó, sách giáo khoa mới có thể có nội dung đượclựa chọn kỹ hơn, hình thức đẹp hơn... Giáo viên, học sinh, phụ huynh có điều kiệnlựa chọn cho mình bộ sách giáo khoa hay và phù hợp nhất để giảng dạy và học tập.Cũng vì được nhiều nhà xuất bản tham gia nên việc in ấn, phát hành diễn ratrong môi trường cạnh tranh, theo đó sẽ không còn độc quyền trong xuất bản sáchgiáo khoa như trước đây.
Cục Quản lý giá cho biết, trước đây chi phí tổ chứcbản thảo lần đầu do Nhà nước đầu tư, hỗ trợ trong giá bán sách giáo khoa nêngiá thành có giảm hơn so với sách giáo khoa đã được xã hội hóa.
Vì trong bảng kê khai giá được các nhà xuất bản gửiđến bao gồm: Chi phí giấy, công in, nhuận bút, tổ chức bản thảo, chi phí quảnlý, chi phí lưu thông, bán hàng, chi phí tích hợp công nghệ 4.0, lợi nhuận củanhà xuất bản... cho thấy các khoản chi nhiều hơn trước.
"Vì vậy, nếu chỉ so sánh đơn thuần về mức giá củacác bộ sách thì so với bộ sách lớp 1 cũ (Bộ sách đã được dùng cho năm học2019-2020), bộ sách giáo khoa mới có mức giá cao hơn", Cục Quản lý giágiải thích.
Tuy nhiên, việc so sánh này theo Cục quản lýgiá, là chưa tương đồng, do việc biên soạn, xuất bản 1 bộ sách mới có nhữngđiểm khác biệt so với bộ sách trước đây để đáp ứng các yêu cầu về cải cách giáodục trong tình hình mới như yêu cầu về chất lượng, hình thức, mẫu mã, cạnhtranh, không hỗ trợ từ ngân sách chi phí tổ chức bản thảo lần đầu. Ngoài ra,xét về số lượng của bộ sách thì số lượng cuốn sách giáo khoa trong bộ sách giáokhoa mới (từ 9-10 cuốn) nhiều hơn số lượng quyển sách trong bộ sách giáo khoacũ chỉ có 6 cuốn.
Về lâu dài, với việc xã hội hóa việc biên soạn sáchgiáo khoa sẽ tạo nên sự cạnh tranh khốc liệt giữa các nhà xuất bản thông qua chấtlượng cũng như giá bán sách giáo khoa, và quyền lựa chọn thuộc về người tiêudùng.
Tuy nhiên, Cục Quản lý giá thừa nhận: Tronggiai đoạn đầu thực hiện xã hội hóa, chi phí hình thành sách giáo khoa do cácnhà xuất bản tự trang trải và có thể việc tự định giá sách giáo khoa ở mức cao sovới nhu cầu của xã hội. Việc này tác động trực tiếp đến người dân, đặc biệt đốivới người dân ở những vùng sâu, vùng xa, vùng kinh tế khó khăn. Vấn đề này Bộgiáo dục và Đào tạo cũng đã tính đến khi kiến nghị Chính phủ kiểm soát bằnghình thức định giá tối đa.
Đây cũng là lý do để Bộ Tài chính phối hợp với Bộ Giáo dục và Đào tạo đề xuất, báo cáo trình Chính phủ phương án quản lý giá sách giáo khoa sao cho phù hợp với điều kiện kinh tế, xã hội của Việt Nam. Trong đó, hai Bộ đã báo cáo Chính phủ trình Ủy ban thường vụ Quốc hội xem xét bổ sung mặt hàng sách giáo khoa vào danh mục Nhà nước định giá bằng hình thức định giá tối đa thực hiện theo quy định của Luật Giá.
L.BẰNG/VNN
