Trả lời về vấn đề trên, Luật sư Nguyễn Văn Tuấn, Công ty Luật TNHH TGS, Đoàn Luật sư TP. Hà Nội cho hay, thách cưới là một trong các nghi thức cưới hỏi truyền thống được lưu truyền của người Việt Nam. Khoản tiền thách cưới được coi như món quà để tỏ lòng biết ơn về công sinh thành, nuôi dưỡng con dâu từ nhà trai đến nhà gái.
Tuy nhiên, nhiều gia đình không muốn gả con gái cho nhà trai nên đã lợi dụng điều này ra giá thách cưới quá cao, vượt quá khả năng của nhà trai để ngăn cản cuộc hôn nhân này.
Việc nhà gái đưa ra yêu cầu thách cưới quá cao nhằm mục đích cản trở hôn nhân tự nguyện tiến bộ được coi là hành vi yêu sách của cải trong kết hôn.
Theo khoản 12 Điều 3 Luật Hôn nhân gia đình 2014 quy định “Yêu sách của cải trong kết hôn là việc đòi hỏi về vật chất một cách quá đáng và coi đó là điều kiện để kết hôn nhằm cản trở việc kết hôn tự nguyện của nam, nữ”. Đây cũng là một trong các hành vi bị cấm nhằm bảo vệ chế độ hôn nhân và gia đình tự nguyện, tiến bộ được quy định tại Điều 5 Luật này.
Theo đó, theo khoản 2 Điều 55 (Hành vi cưỡng ép kết hôn, ly hôn, tảo hôn hoặc cản trở hôn nhân tự nguyện tiến bộ) Nghị định 167/2013/NĐ-CP quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực an ninh, trật tự, an toàn xã hội; phòng, chống tệ nạn xã hội; phòng cháy và chữa cháy; phòng, chống bạo lực gia đình, đối với hành vi “Cản trở người khác kết hôn, ly hôn, cản trở hôn nhân tự nguyện, tiến bộ bằng cách hành hạ, ngược đãi, uy hiếp tinh thần, yêu sách của cải hoặc bằng thủ đoạn khác” thì bị phạt cảnh cáo hoặc phạt tiền từ 100 nghìn đồng đến 300 nghìn đồng.
Ngoài ra, nếu đủ dấu hiệu cấu thành tội "Cưỡng ép kết hôn, ly hôn" hoặc "Cản trở hôn nhân tự nguyện, tiến bộ", "Cản trở ly hôn tự nguyện" thì sẽ bị xử lý hình sự theo quy định tại Điều 181, Bộ luật Hình sự 2015, sửa đổi bổ sung 2017 quy định như sau: “Người nào cưỡng ép người khác kết hôn trái với sự tự nguyện của họ, cản trở người khác kết hôn hoặc duy trì quan hệ hôn nhân tự nguyện, tiến bộ hoặc cưỡng ép hoặc cản trở người khác ly hôn bằng cách hành hạ, ngược đãi, uy hiếp tinh thần, yêu sách của cải hoặc bằng thủ đoạn khác, đã bị xử phạt vi phạm hành chính về hành vi này mà còn vi phạm, thì bị phạt cảnh cáo, phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm hoặc phạt tù từ 03 tháng đến 03 năm”.
TRẦN VŨ
