Quận Hoàn Kiếm sẽ tiến hành thu hồi toàn bộ giấy phép của tất cả các hộ kinh doanh có vị trí ở mặt hành lang an toàn đường sắt.
Liên quan đến việc Hà Nội đóng cửa các quán cà phê đường tàu đang gây tranh cãi về việc phát triển du lịch và an toàn giao thông. Trao đổi với báo chí, lãnh đạo UBND quận Hoàn Kiếm (Hà Nội) cho biết, sẽ tiến hành thu hồi toàn bộ giấy phép của các hộ kinh doanh cà phê đường tàu trước 17/9.
Theo đó, muộn nhất trong 03 ngày (từ ngày 15 - 17/9), quận Hoàn Kiếm sẽ tiến hành thu hồi toàn bộ giấy phép của tất cả các hộ kinh doanh có vị trí ở mặt hành lang an toàn đường sắt (các hộ kinh doanh này có hộ khẩu tại khu vực chắn 5 Trần Phú nhưng kinh doanh ở một vị trí khác).
Vấn đề này đã gây tranh cãi không ít, điều khiến dư luận băn khoăn là, có nên hay không nên thu hồi giấy phép kinh doanh của các hộ này?
"Nếu vi phạm pháp luật về an toàn đường sắt thì phải dừng, phải cấm"
Về vấn đề có nên hay không nên thu hồi giấy phép kinh doanh loại hình cà phê đường tàu, theo nguyên Đại biểu Quốc hội khóa XIV (nhiệm kì 2016-2021) Bùi Văn Xuyền cho biết, nếu như các chủ cơ sở kinh doanh tại cà phê đường tàu vi phạm pháp luật về đường sắt, về an toàn giao thông thì phải dừng, phải cấm.
Cụ thể, theo nguyên Đại biểu, vấn đề về tính mạng con người trong an toàn giao thông luôn cần được ưu tiên, và trong trường hợp trên thì an toàn giao thông đường sắt là quan trọng nhất và những vấn đề còn lại nên được đặt phía sau.
Đại biểu cho rằng, việc cấp giấy phép kinh doanh cho các chủ cơ sở quản lý quán cà phê đường tàu cần phải được đối chiếu với các quy định pháp luật, cụ thể là các quy định pháp luật về Luật Doanh nghiệp, Luật An toàn giao thông đường bộ, Luật Đường sắt,... nếu một trong các quy định pháp luật xung đột với thì cần phải có biện pháp nhằm tháo gỡ và giải quyết.
"Nếu có thể đạt hài hòa tất cả điều kiện thì cơ quan quản lý mới cho phép đăng ký kinh doanh. Tuy nhiên, phải đảm bảo an toàn và lộ trình đăng ký kinh doanh cho các chủ cơ sở. Cụ thể, thời điểm nào chủ cơ sở được phép kinh doanh, thời điểm nào chủ cơ sở không được phép kinh doanh. Còn nếu như các chủ cơ sở kinh doanh tại cà phê đường tàu vi phạm pháp luật về đường sắt, về an toàn giao thông thì phải dừng, phải cấm", Đại biểu nhấn mạnh.
Đồng quan điểm, Thạc sĩ, Luật sư Nguyễn Đức Hùng, Đoàn Luật sư TP. Hà Nội cho biết, theo quy định tại Nghị định 56/2018/NĐ-CP của Chính phủ quy định về hành lang đường sắt. Đối với đường sắt tốc độ cao trong đô thị là 05m, ngoài đô thị là 15m; với đường sắt không phải tốc độ cao thì hành lang quy định là 03m. Theo đó, các cơ sở kinh doanh tại khu vực xóm cà phê đường tàu (Hà Nội) nằm trong phạm vi hành lang an toàn giao thông đương sắt ở khu vực này là trái quy định của pháp luật.
Do đó, việc các cơ quan chức năng của TP. Hà Nội quyết định đóng cửa xóm cà phê đường tàu là đúng pháp luật, nhằm thiết lập lại trật tự, an toàn giao thông đường sắt, phòng tránh xảy ra các vụ tai nạn đáng tiếc tại khu vực này, bảo vệ tính mạng và sức khỏe cho người dân và du khách.
Theo đó, khi các cơ quan Nhà nước có thẩm quyền có đề nghị thì Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp hoặc Giấy chứng nhận đăng ký hộ kinh doanh của các cơ sở kinh doanh này có thể bị thu hồi theo quy định tại điểm đ, khoản 1, Điều 212, Luật doanh nghiệp năm 2020 hoặc điểm e, khoản 1, Điều 93, Nghị định số 01/2021/NĐ-CP của Chính phủ.
Nên hợp thức hóa loại hình cà phê đường tàu
Tuy nhiên, cũng theo Luật sư Hùng, địa điểm này cũng là sản phẩm du lịch rất độc đáo, hiếm có của Hà Nội, mang lại những trải nghiệm mới lạ cho du khách, thu hút rất đông du khách trong nước và quốc tế.
Vì vây, Luật sư cho rằng, các cơ quan chức năng cũng nên có phương án phù hợp, để vừa đảm bảo an toàn, vừa có thể khai thác hiệu quả không gian du lịch độc lạ này, đảm bảo nguyện vọng chính đáng của người dân và du khách.
Liên quan đến vấn đề này, theo Tiến sĩ Đinh Đức Tiến, Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn cho biết, trước đó mặc dù đã ngăn cấm và không cho phép loại hình cà phê đường tàu này được mở cửa kinh doanh và buôn bán. Tuy nhiên, biện pháp này dường như không đem lại hiệu quả, đồng thời làm mất thời gian nhân lực và nguồn lực của Nhà nước.
Theo đó, Tiến sĩ Đinh Đức Tiến kiến nghị, thay vì cấm thì cơ quan quản lý nên hợp thức hóa loại hình này bằng cách tạo ra chính sách và môi trường quản lý phù hợp. Cụ thể, việc quy hoạch thành tuyến phố, tạo hành lang an toàn giữa các quán và đường sắt, lắp đặt hệ thống tín hiệu cảnh báo khi có tàu chạy qua và hệ thống hàng rào mở - tạo khoảng cách an toàn, lắp đặt các biển báo cảnh cáo người lái tàu và hạn chế tốc độ tàu khi qua khu vực tàu chạy nên là những biện pháp cần thiết để góp phần tạo ra các giá trị du lịch cho Hà Nội cũng như vừa là một biện pháp bảo vệ an toàn cho du khách cũng như vừa tuân thủ các quy định pháp luật.
Bởi theo Tiến sĩ, trước khi ban hành lệnh cấm hay tiến hành quy hoạch thì cũng cần có những nghiên cứu và đánh giá cụ thể tình hình thực tế rồi sau đó mới quyết định.
Xem xét trách nhiệm của người cấp phép thế nào? Về vấn đề ai cấp phép cho loại hình cà phê đường tàu kinh doanh tại hộ gia đình, Tiến sĩ, Luật sư Đặng Văn Cường, Trưởng Văn phòng Luật sư Chính pháp, Đoàn Luật sư TP. Hà Nội cho biết, theo quy định của pháp luật, các trường hợp kinh doanh chia làm 02 nhóm: Các doanh nghiệp được thành lập và hoạt động theo Luật doanh nghiệp và các hộ kinh doanh cá thể. Theo đó, việc cấp Giấy chứng nhận cấp phép kinh doanh cho hộ kinh doanh cá thể sẽ do Phòng Kinh tế của UBND cấp quận là cơ quan có thẩm quyền cấp phép. Trong trường hợp cơ quan chức năng kiểm tra, xem xét đối với Giấy chứng nhận cấp phép kinh doanh với các quán cà phê đường tàu mà xác định là các giấy này đã được cơ quan có thẩm quyền cấp phép thì trước hết phải xác định các trường hợp này thuộc trường hợp được phép thu hồi. Trong trường hợp thu hồi do cấp sai thì có phần trách nhiệm của cán bộ, cơ quan cấp phép. Cấp sai như vậy ảnh hưởng đến an toàn đường sắt, có thể gây ra các vụ tai nạn thì trách nhiệm không hề nhỏ. Theo đó, trách nhiệm ở đây là trách nhiệm của công chức vi phạm quy định về quản lý hành chính, vi phạm quy định quá trình thực hiện nhiệm vụ, chức trách được giao. Tùy vào hậu quả cụ thể, yếu tố lỗi và động cơ để có thể xem xét kỷ luật, xử phạt hành chính. Nếu có hậu quả nghiêm trọng thì có thể bị xử lý hình sự vì thiếu trách nhiệm gây ra hậu quả nghiêm trọng hoặc lợi dụng chức vụ khi thi hành công vụ. |
HOÀNG QUÝ
