Ảnh minh họa.
Theo Bộ LĐ-TB&XH, căn cứ khoản 2, Điều 31, Luật BHXH 2024, thu nhập làm căn cứ đóng BHXH tự nguyện thấp nhất bằng mức chuẩn hộ nghèo của khu vực nông thôn, và cao nhất bằng 20 lần mức tham chiếu tại thời điểm đóng.
Tại Điều 7, Luật BHXH 2024 quy định mức tham chiếu là mức tiền dùng để tính mức đóng, mức hưởng một số chế độ BHXH quy định trong Luật BHXH 2024. Mức tham chiếu này do Chính phủ quyết định.
Mức tham chiếu được điều chỉnh trên cơ sở mức tăng của chỉ số giá tiêu dùng, tăng trưởng kinh tế, phù hợp với khả năng của ngân sách Nhà nước và Quỹ BHXH.
Hiện nay, thu nhập làm căn cứ đóng BHXH tự nguyện thấp nhất bằng chuẩn hộ nghèo nông thôn, và cao nhất bằng 20 lần mức lương cơ sở.
Bên cạnh đó, Điều 104 của Luật BHXH 2024 cũng quy định mức bình quân thu nhập làm căn cứ đóng BHXH tự nguyện, được tính bằng bình quân các mức thu nhập làm căn cứ đóng BHXH của toàn bộ thời gian đóng.
Thu nhập tháng đã đóng BHXH để làm căn cứ tính mức bình quân thu nhập làm căn cứ đóng BHXH của người lao động, được điều chỉnh trên cơ sở chỉ số giá tiêu dùng của từng thời kỳ theo quy định của Chính phủ.
Ngoài ra, theo quy định chuyển tiếp tại khoản 13, Điều 141, Luật BHXH 2024, khi chưa bãi bỏ mức lương cơ sở, thì mức tham chiếu bằng mức lương cơ sở. Tại thời điểm mức lương cơ sở bị bãi bỏ, thì mức tham chiếu không thấp hơn mức lương cơ sở đó.
Luật BHXH 2024 quy định đối tượng tham gia BHXH tự nguyện bao gồm: Công dân Việt Nam từ đủ 15 tuổi trở lên không thuộc đối tượng tham gia BHXH bắt buộc, và không phải là người đang hưởng lương hưu, trợ cấp BHXH, trợ cấp hằng tháng.
Các đối tượng sau đang tạm hoãn thực hiện hợp đồng lao động, hợp đồng làm việc, trừ trường hợp hai bên có thỏa thuận về việc đóng BHXH bắt buộc trong thời gian này, bao gồm:
Người làm việc theo hợp đồng lao động không xác định thời hạn, hợp đồng lao động xác định thời hạn có thời hạn từ đủ 1 tháng trở lên, bao gồm cả trường hợp người lao động và người sử dụng lao động thỏa thuận bằng tên gọi khác, nhưng có nội dung thể hiện về việc làm có trả công, tiền lương và sự quản lý, điều hành, giám sát của một bên; cán bộ, công chức, viên chức.
Người lao động thuộc diện tham gia BHXH tự nguyện theo quy định trên, hằng tháng đóng bằng 22% mức thu nhập làm căn cứ đóng BHXH tự nguyện vào quỹ hưu trí và tử tuất.
Căn cứ vào điều kiện phát triển kinh tế - xã hội, khả năng ngân sách Nhà nước từng thời kỳ, Chính phủ quy định mức hỗ trợ, đối tượng hỗ trợ và thời gian thực hiện chính sách hỗ trợ tiền đóng BHXH cho người tham gia BHXH tự nguyện.
Cũng theo Luật BHXH 2024, người tham gia BHXH tự nguyện được chọn một trong các phương thức đóng sau đây: Hằng tháng; 03 tháng một lần; 06 tháng một lần; 12 tháng một lần. Đóng một lần cho nhiều năm về sau với số tiền đóng thấp hơn số tiền đóng theo mức quy định.
Đóng một lần cho thời gian đóng BHXH còn thiếu để đủ điều kiện hưởng lương hưu, với số tiền đóng cao hơn số tiền đóng theo mức quy định.
Thời hạn đóng BHXH tự nguyện đối với người lao động được quy định như sau: Trong tháng đối với phương thức đóng hằng tháng; trong 03 tháng đối với phương thức đóng 03 tháng một lần; trong 04 tháng đầu đối với phương thức đóng 06 tháng một lần; và trong 07 tháng đầu đối với phương thức đóng 12 tháng một lần.
Luật BHXH (BHXH) 2024 bắt đầu có hiệu lực từ ngày 01/7/2025.
MINH NGUYỄN
