Toàn cảnh buổi hội thảo.
Nghị định số 15/2018/NĐ-CP ngày 02/02/2018 của Chính phủ quy định một số điều Luật An toàn thực phẩm, trong đó điểm nổi bật là cho phép hơn 90% loại sản phẩm được tự công bố chất lượng và chịu trách nhiệm trước pháp luật về công bố đó. Việc kiểm tra của cơ quan chức năng cũng chuyển từ tiền kiểm sang hậu kiểm.
Đây là một tín hiệu tốt cho các doanh nghiệp sản xuất, kinh doanh thực phẩm tại Việt Nam. Tự công bố chất lượng sản phẩm này áp dụng cho một số doanh nghiệp sản xuất, kinh doanh các mặt hàng thực phẩm theo Khoản 1, Điều 4, Nghị định 15/2018/NĐ-CP như sau: Thực phẩm đã qua chế biến bao gói sẵn; phụ gia thực phẩm, chất hỗ trợ chế biến thực phẩm; dụng cụ chứa đựng thực phẩm, vật liệu bao gói tiếp xúc trực tiếp với thực phẩm.
Nhìn chung Nghị định đã góp phần tháo gỡ nhiều bất cập cho các doanh nghiệp, tạo thuận lợi cho các doanh nghiệp phát triển. Việc ban hành Nghị định 15/2018/NĐ-CP được coi là cuộc cách mạng trong ngành thực phẩm khi áp dụng quản lý rủi ro và chuyển mạnh sang hậu kiểm. Việc ban hành Nghị định 15/2018/NĐ-CP được coi là cuộc cách mạng trong ngành thực phẩm khi áp dụng quản lý rủi ro và chuyển mạnh sang hậu kiểm.
Luật sư Nguyễn Văn Hậu, Ủy viên Ban thường vụ, Chủ nhiệm cơ quan truyền thông Liên đoàn Luật sư Việt Nam phát biểu tại hội thảo.
Tuy nhiên, vẫn tồn tại một số khó khăn của việc tự công bố chất lượng sản phẩm theo PGS, TS Phạm Khánh Phong Lan, Trưởng Ban quản lý An toàn thực phẩm TP. Hồ Chí Minh, cho biết từ khi Nghị định 15/2018/NĐ-CP đi vào cuộc sống đến nay, Ban Quản lý An toàn thực phẩm thành phố đã nhận hơn 180.000 hồ sơ doanh nghiệp tự công bố và đã thực hiện hậu kiểm hơn 80% hồ sơ trên giấy tờ. Kết quả chỉ 45% hồ sơ đáp ứng yêu cầu, 55% hồ sơ không đạt do doanh nghiệp kê khai chưa đủ, chưa đúng quy định. "Ban đã liên hệ doanh nghiệp để yêu cầu bổ sung, chỉnh sửa. Chỉ 52 doanh nghiệp bị xử phạt vì sai sót quá lớn với tổng số tiền xử phạt lên đến hơn 03 tỉ đồng. Gần đây nhất, Ban đã đã xử phạt 01 doanh nghiệp rất lớn do doanh nghiệp này tự công bố sản phẩm thuộc danh mục phải làm hồ sơ công bố", bà Phong Lan nói thêm.
Theo Luật sư Nguyễn Văn Hậu, Ủy viên Ban thường vụ, Chủ nhiệm cơ quan truyền thông Liên đoàn Luật sư Việt Nam việc thiếu cơ chế cho phép doanh nghiệp được lựa chọn giữa tự công bố (doanh nghiệp tự chịu trách nhiệm) và đăng ký bản công bố (cơ quan Nhà nước xác nhận) là một trong những bất cập lớn của Nghị định 15/2018/NĐ-CP.
Các đại biểu chụp hình lưu niệm.
"Quy định hiện tại không cho phép doanh nghiệp thuộc đối tượng sản phẩm được tự công bố có thể lựa chọn hình thức đăng ký bản công bố sản phẩm thay cho việc tự công bố. Thế nhưng, đối với các DN nhỏ mới thành lập, niềm tin của khách hàng sẽ khó xây dựng hơn so với các sản phẩm có cơ quan Nhà nước chứng nhận. Khách hàng phần lớn sẽ khó tin vào sự 'tự khai' của doanh nghiệp và mong muốn có sự chứng nhận đối với sản phẩm từ cơ quan chức năng", Luật sư Hậu nêu.
Từ thực tế này, Luật sư Nguyễn Văn Hậu kiến nghị sửa đổi quy định cho phép các doanh nghiệp có sản phẩm thuộc đối tượng được phép tự công bố sản phẩm có thể linh hoạt lựa chọn giữa tự công bố sản phẩm và đăng ký bản công bố để tạo điều kiện cho những doanh nghiệp mong muốn được sự công nhận của cơ quan Nhà nước, từ đó thu hút khách hàng, gia tăng cạnh tranh lành mạnh. Cùng với đó, đề nghị bổ sung quy định chi tiết về các thông tin cần đăng tải và công bố như các thành phần, phụ gia phụ phẩm, các kết quả kiểm nghiệm an toàn thực phẩm… để dễ dàng hơn trong việc xác minh cũng như sớm phát hiện các sản phẩm lỗi trước khi đến tay người tiêu dùng.
TĂNG TIẾN – KIM CHI