Theo khoản 20 Điều 1 Luật sửa đổi Bộ luật Hình sự năm 2025, Điều 256a được bổ sung vào Bộ luật Hình sự 2015, quy định tội danh mới như sau: Người nào sử dụng trái phép chất ma túy thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 02-03 năm:
- Đang trong thời hạn cai nghiện ma túy hoặc điều trị nghiện bằng thuốc thay thế;
- Đang trong thời hạn quản lý sau cai nghiện;
- Đang trong thời hạn 02 năm kể từ ngày hết thời hạn quản lý sau cai;
- Đang trong thời hạn 02 năm kể từ khi tự ý chấm dứt cai nghiện hoặc điều trị bằng thuốc thay thế.
Bên cạnh đó, trường hợp tái phạm về tội này thì bị phạt tù từ 03-05 năm.
Như vậy, theo quy định trên, nếu người đã từng cai nghiện, đang điều trị thay thế hoặc đang bị quản lý mà tiếp tục sử dụng ma túy, sẽ bị truy cứu trách nhiệm hình sự.

Ảnh minh họa. Nguồn: Internet.
Trong khi đó, theo quy định trước đây tại Bộ luật Hình sự 2015 sửa đổi 2017, hành vi sử dụng trái phép chất ma túy không phải là tội phạm và chỉ bị xử phạt hành chính hoặc áp dụng biện pháp xử lý hành chính (như cai nghiện bắt buộc) theo Luật Phòng, chống ma túy.
Theo đó, người có hành vi này phạt tiền từ 01-02 triệu đồng hoặc đưa đi cai nghiện bắt buộc.
Ngoài việc bổ sung tội "Sử dụng trái phép chất ma túy", Luật sửa đổi Bộ luật Hình sự năm 2025 còn sửa đổi, bổ sung tội "Tổ chức sử dụng trái phép chất ma túy".
Cụ thể, tại khoản 19 Điều 1 Luật này nêu rõ, người nào tổ chức sử dụng trái phép chất ma túy dưới bất kỳ hình thức nào, thì bị phạt tù từ 03-07 năm.
Phạm tội thuộc một trong các trường hợp: Phạm tội 02 lần trở lên; Đối với 02 người trở lên; Đối với người từ đủ 13 tuổi đến dưới 18 tuổi; Đối với phụ nữ mà biết là có thai; Đối với người đang cai nghiện; Gây tổn hại cho sức khỏe của người khác mà tỉ lệ tổn thương cơ thể từ 31% đến 60%; Gây bệnh nguy hiểm cho người khác; Tái phạm nguy hiểm thì bị phạt tù từ 07-15 năm.
Phạm tội thuộc một trong các trường hợp: Gây tổn hại cho sức khỏe của người khác mà tỷ lệ tổn thương cơ thể từ 61% trở lên hoặc gây chết người; Gây tổn hại cho sức khỏe cho 2 người trở lên mà tỷ lệ tổn thương cơ thể của mỗi người từ 31% đến 60%; Gây bệnh nguy hiểm cho 2 người trở lên; Đối với người dưới 13 tuổi thì bị phạt tù từ 15-20 năm.
Phạm tội: Gây tổn hại cho sức khỏe của 02 người trở lên mà tỷ lệ tổn thương cơ thể của mỗi người 61% trở lên; Làm chết 02 người trở lên thì bị phạt tù 20 năm hoặc tù chung thân:
Ngoài ra, người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ 50-500 triệu đồng, phạt quản chế, cấm cư trú từ 01-05 năm hoặc tịch thu một phần hoặc toàn bộ tài sản.
Luật sư LÊ HỒNG VÂN
Đoàn Luật sư TP. Hà Nội

