Đại tá Nguyễn Tiến Sơn, Chủ nhiệm Chính trị Trường Quân sự Quân khu 7 thông tin tại họp báo về vụ việc. Ảnh: SGGP
Thời gian qua, mạng xã hội xôn xao bởi tin đồn thất thiệt về việc một nữ sinh Trường Đại học Ngoại ngữ - Tin học TP. Hồ Chí Minh (Huflit) đang học giáo dục Quốc phòng an ninh tại trường Quân sự Quân khu 7, bị xâm hại, nhảy lầu tự tử. Qua xác minh, các cơ quan chức năng đã chứng minh đây là thông tin hoàn toàn bịa đặt, các clip xuất hiện trên mạng xã hội có sự cắt ghép, lồng tiếng. Bản thân những người trong cuộc cũng thừa nhận sự việc trên là hoàn toàn không có thật.
Nguyên nhân xuất phát từ việc một nữ sinh bị nghi ngờ lấy trộm tiền dẫn đến ức chế, nên đã có việc la hét. Tuy nhiên, vụ việc này cũng đã gây ra những ảnh hưởng xấu, làm hoang mang dư luận xã hội.
Đến ngày 14/01, Cơ quan điều tra hình sự Quân khu 7 đã ra quyết định khởi tố vụ án đưa thông tin sai sự thật qua việc phát tán clip cho rằng sinh viên Trường Đại học Ngoại ngữ - Tin học TP. Hồ Chí Minh đang học giáo dục quốc phòng-an ninh tại Trường Quân sự Quân khu 7 nhảy lầu tự tử do bị xâm hại.
Việc khởi tố vụ án căn cứ vào tin báo về tội phạm của Trường Quân sự Quân khu 7 về đăng tải, phát tán thông tin trên không gian mạng có nội dung bịa đặt, sai sự thật tại Trung tâm giáo dục Quốc phòng - An ninh Trường Quân sự Quân khu 7. Vụ việc đã gây dư luận xấu, làm giảm uy tín của quân đội và Trường Quân sự Quân khu 7.
Sau khi xác định có dấu hiệu tội phạm về tội "Đưa trái phép thông tin mạng máy tính" quy định tại khoản 1, Điều 288 Bộ luật Hình sự; căn cứ Điều 36, Điều 143, khoản 1, Điều 153, Điều 154, Bộ luật Tố tụng hình sự, Cơ quan điều tra hình sự Quân khu 7 quyết định khởi tố vụ án hình sự tội "Đưa tin trái phép thông tin mạng máy tính" xảy ra tại Trung tâm giáo dục Quốc phòng - An ninh Trường Quân sự Quân khu 7.
Hiện, các cơ quan chức năng đã xác định được các đối tượng trực tiếp chỉnh sửa, đăng tải, phát tán các clip chưa được kiểm chứng trên các nền tảng mạng xã hội. Phòng Điều tra hình sự Quân khu 7 sẽ tiếp tục phối hợp với cơ quan chức năng để sớm làm sáng tỏ sự việc, xử lý đúng người, đúng tội.
Theo Luật sư Trần Xuân Tiền, Đoàn Luật sư TP. Hà Nội cho biết, hành vi lan truyền thông tin không đúng sự thật là gây ảnh hưởng trực tiếp danh dự, nhân phẩm của người khác và là hành vi phạm pháp luật. Tùy vào tính chất, mức độ của hành vi, những cá nhân vi phạm có thể bị xử phạt hành chính hoặc truy cứu trách nhiệm hình sự.
Theo Luật sư, mặc dù trước đó, thông tin chưa được kiểm chứng, tuy nhiên nhiều tài khoản đã chia sẻ vụ việc, khiến thông tin lan truyền nhanh, gây hoang mang dư luận.
Đối với hành vi này, Luật sư cho hay tùy vào tính chất, mức độ của hành vi mà những cá nhân trên có thể bị xử phạt hành chính hoặc truy cứu trách nhiệm hình sự.
Cụ thể, người nào có hành vi cung cấp, chia sẻ thông tin giả mạo, thông tin sai sự thật, xuyên tạc, vu khống, xúc phạm uy tín của cơ quan, tổ chức, danh dự, nhân phẩm của cá nhân có thể bị xử phạt hành chính do vi phạm các quy định về trách nhiệm sử dụng dịch vụ mạng xã hội; trang thông tin điện tử được thiết lập thông qua mạng xã hội. Theo đó, những người này có thể bị phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 20.000.000 đồng theo quy định tại điểm a, khoản 1, Điều 101, Nghị định 15/2020/NĐ-CP. Bên cạnh đó, người thực hiện hành vi chia sẻ thông tin khi chưa được xác thực còn bị buộc gỡ bỏ thông tin sai sự thật hoặc gây nhầm lẫn hoặc thông tin vi phạm pháp luật.
Bên cạnh đó, trường hợp có căn cứ chứng minh hành vi xuyên tạc, đăng tải thông tin sai sự thật nhằm xúc phạm danh dự, nhân phẩm của người khác hoặc gây thiệt hại cho người khác thì cơ quan công an có thể khởi tố những cá nhân vi phạm về Tội Vu khống theo quy định tại điểm c, khoản 2, Điều 156, Bộ luật hình sự 2015 sửa đổi, bổ sung 2017. Theo đó, mức hình phạt có thể áp dụng đối với những người này là phạt tù từ 01 - 03 năm. Ngoài ra, những người vi phạm còn có thể bị phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 50.000.000 đồng, cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 01 - 05 năm.
Tuy nhiên, trường hợp có căn cứ chứng minh người có hành vi đưa thông tin sai sự thật lên mạng xã hội thu lợi bất chính từ 50.000.000 đồng đến dưới 200.000.000 đồng hoặc gây thiệt hại từ 100.000.000 đồng đến dưới 500.000.000 đồng hoặc gây dư luận xấu làm giảm uy tín của Cơ quan, tổ chức, cá nhân, thì những cá nhân vi phạm có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội "Đưa hoặc sử dụng trái phép thông tin mạng máy tính, mạng viễn thông" theo quy định tại khoản 1, Điều 288, Bộ luật Hình sự 2015 sửa đổi, bổ sung 2017. Theo đó, những người này có thể bị phạt tiền từ 30.000.000 đồng đến 200.000.000 đồng, phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm hoặc bị phạt tù từ 06 tháng đến 03 năm và còn có thể bị phạt tiền từ 20.000.000 đồng đến 200.000.000 đồng, cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 01 năm đến 05 năm.
Để có căn cứ khởi tố đúng người đúng tội, cơ quan chức năng cần nhanh chóng điều tra, xác minh, làm rõ về hành vi của những cá nhân đã xuyên tạc, đăng tải, chia sẻ thông tin sai sự thật.
"Mạng xã hội là 'con dao hai lưỡi', tốt hay xấu, lợi hay hại tùy thuộc vào cách sử dụng và khai thác của mỗi người. Bởi trên mạng xã hội, bên cạnh những thông tin bổ ích, có giá trị thì còn vô số thông tin, hình ảnh có nội dung xấu, độc, định hướng dư luận bằng luận điệu sai trái, thù địch. Như đã trình bày ở trên, việc đăng tải, chia sẻ thông tin không đúng sự thật có thể bị xử phạt hành chính hoặc truy cứu trách nhiệm hình sự. Do vậy, mọi người cẩn phải thận trọng khi sử dụng mạng xã hội, không chỉ ở việc đăng tải, bình luận chia sẻ thông tin mà còn phải thận trọng khi tiếp nhận thông tin", Luật sư cho hay.
HOÀNG QUÝ
Hành vi đưa thông tin sai sự thật trên không gian mạng có thể bị xử lý như thế nào?