Khi CPL “chỉ bảo” các cơ quan chức năng
Như Tạp chí điện tử Luật sư Việt Nam đã phản ánh, sáng 09/3/2021, Bộ Tư pháp và UBND tỉnh Long An đồng chủ trì buổi làm việc liên quan đến thi hành Phán quyết Trọng tài số 29/12 ngày 25/4/2013 của Trung tâm Trọng tài Quốc tế tại Việt Nam - VIAC. Không chỉ trình bày tại cuộc họp này, CPL còn có văn bản kèm theo, do Tổng Giám đốc của CPL Alan Tong Kwok Lun và ông Lương Văn Trung (đại diện theo ủy quyền) cùng ký tên, lên tiếng chỉ trích, quy kết Công ty Hồng Phát “lỗi toàn tập”, còn CPL thì “đúng toàn phần”.
Tổng Giám đốc Lun và ông Trung quy kết Công ty Hồng Phát chưa bao giờ nghiêm túc thành lập Công ty liên doanh với CPL; Hồng Phát vu cáo CPL lừa đảo, đầu tư chui, chuyển tiền lậu; Hồng Phát hạ thấp uy tín, CPL có nguồn gốc từ Trung Quốc, ám chỉ CPL không có đạo đức và thiện chí trong kinh doanh…Với những gì Hồng Phát đã và đang làm, CPL không còn một chút niềm tin Hồng Phát thực sự tôn trọng, tuân thủ “Thỏa thuận khung” và Phán quyết Trọng tài.
Từ đó, CPL đưa ra “giải pháp” và “cách thức” thực hiện: UBND tỉnh Long An thu hồi Dự án đã cấp cho Hồng Phát, chia đất cho CPL (130ha) và cấp Giấy chứng nhận đầu tư để CPL tự thực hiện dự án riêng; rồi cấp lại Giấy chứng nhận đầu tư cho Hồng Phát phần diện tích còn lại. Nếu UBND tỉnh Long An ra quyết định thu hồi Dự án và xin ý kiến của Thủ tướng Chính phủ giao cho CPL một phần diện tích theo đề xuất của CPL, thì tranh chấp sẽ chấm dứt vĩnh viễn.
CPL rất “cảm kích” vì Cục Thi hành án dân sự (THADS) tỉnh Long An đã ra lệnh ngăn chặn toàn bộ 13 Quyền sử dụng đất (QSDĐ) với 232,66 ha của Công ty Hồng Phát bằng Quyết định số 07/QĐ-CTHADS (Quyết định số 07) ngày 18/12/2018. CPL cũng rất “cảm kích” UBND tỉnh Long An đã ra lệnh cấm Hồng Phát phát triển dự án trên diện tích 232,66 ha từ ngày 13/11/2019.
CPL cho rằng cả 2 lệnh trên được ban hành theo yêu cầu của CPL cần phải duy trì cho đến khi Phán quyết Trọng tài được thi hành xong hoặc khi tranh chấp đã được giải quyết bằng một cách thức khác. Như vậy, Dự án coi như “đã rơi vào tình trạng bế tắc vĩnh viễn”, sẽ không bao giờ thực hiện được nên phải bị thu hồi để chia đất cho CPL.
Cũng trong văn bản, hai ông Lun - Trung không tiếc lời cảm ơn Bộ Tư pháp đã hết sức trách nhiệm, công bằng, am hiểu sâu sắc, chính xác pháp luật và bản chất vụ việc. CPL kính mong Bộ Tư pháp cân nhắc các ý kiến của CPL để có hướng tham mưu cho Chính phủ và Thủ tướng Chính phủ giải quyết triệt để tranh chấp cũng như chấm dứt các cáo buộc vô căn cứ của Hồng Phát nhắm vào CPL và người đại diện của CPL…
Phản ứng của Chủ đầu tư
Bà Thái Thị Hồng Hậu - Phó Tổng Giám đốc Công ty Hồng Phát, khẳng định: Những vấn đề mà Công ty Hồng Phát trình bày liên quan đến CPL trong hàng chục đơn kêu cứu, kiến nghị, khiếu nại, tố cáo…hoàn toàn đúng sự thật, với đầy đủ tài liệu, chứng cứ kèm theo. Cụ thể, có 05 vấn đề nổi cộm về CPL:
Thứ nhất, CPL làm ăn gian dối, lộ rõ dấu hiệu lừa đảo, trục lợi hàng chục triệu USD: Công ty Hồng Phát cùng CPL ký “Thỏa thuận khung” ngày 01/06/2007, hai bên dự định sẽ ký kết Hợp đồng thành lập Công ty liên doanh để triển khai thực hiện Dự án với tổng số vốn đầu tư ban đầu giai đoạn I (273ha) là 140 triệu USD, vốn điều lệ 21,4 triệu USD. Hồng Phát góp 30% bằng giá trị Quyền sử dụng đất; CPL góp 70% bằng tiền mặt. Phía CPL đã chuyển tạm ứng 15,6 triệu USD để trả chi phí bồi thường về đất.
Chưa tới 03 tuần sau khi ký “Thỏa thuận khung”, Dự án lúc này còn trong “trứng nước”, chưa được cấp giấy chứng nhận đầu tư, nhưng CPL và Công ty mẹ Chuang’s Consortium International Limited (Công ty Chuang’s) đã đưa Dự án lên sàn chứng khoán Hồng Kông, lấy tên “Saigon Beverly Hills” với 273ha đất vô cùng hoành tráng; trong đó, CPL sở hữu 70%. Đây là hành vi gian dối mang tính cố ý của CPL và Công ty mẹ Chuang’s, bởi ở Việt Nam không có Dự án nào mang tên “Saigon Beverly Hills”. Mục đích của họ là lừa gạt các cổ đông và nhà đầu tư lầm tưởng CPL đang sở hữu dự án bất động sản rất lớn tại Việt Nam nên mạnh dạn bỏ tiền đầu tư làm cổ phiếu tăng giá, giúp Công ty mẹ Chuang’s thu lợi hơn 80 triệu USD. CPL phủ nhận việc thu lợi lớn và đã gỡ bỏ quảng cáo “nổ” trên trang Web của mình nhưng không thể nào che giấu hành vi gian dối.
Thứ hai, về lai lịch của CPL: Qua hỗ trợ của Bộ Công an và dư luận báo chí, Hồng Phát mới biết CPL là một doanh nghiệp thuộc diện SPV (Special Purpose Vehicle) đăng ký hoạt động tại “thiên đường thuế” số một thế giới BVI (British Virgin Island). Công ty mẹ Chuang’s cũng được lập ra tại một thiên đường khác. Vấn đề này đã được Cục An ninh chính trị nội bộ - Bộ Công an khẳng định rõ tại Văn bản số 1606/ANCTNB-P4 ngày 07/11/2018.
Ngoài ra, Văn bản số 1606 còn xác định:“CPL chưa có đăng ký đầu tư, đăng ký kinh doanh và chưa được cấp phép hoạt động thương mại tại Việt Nam”.
Có cơ sở để xác định CPL không muốn làm ăn hợp pháp tại Việt Nam. Bởi đến thời điểm này, tức sau 14 năm có mặt tại Việt Nam, CPL vẫn không lập thủ tục để được cấp giấy phép hoạt động đầu tư, thương mại.
Thứ ba, CPL “đầu tư chui, chuyển tiền lậu”: Vấn đề này đã được dư luận báo chí cả nước phản ảnh thời gian qua, các chuyên gia pháp lý cũng đã lên tiếng chỉ rõ. Cụ thể, tại thời điểm CPL ký “Thoả thuận khung” ngày 01/6/2007 thì Luật Đầu tư năm 2005 của Việt Nam đã có hiệu lực thi hành. Căn cứ vào Luật Đầu tư 2005 và các quy định khác của pháp luật có liên quan, CPL phải lập thủ tục đăng ký đầu tư và thẩm tra đầu tư để được cấp Giấy chứng nhận đầu tư. Đây là quy định bắt buộc nhưng đến nay CPL nhất quyết không lập thủ tục đăng ký đầu tư, vi phạm nghiêm trọng Luật Đầu tư.
Theo “Thỏa thuận khung”, CPL đã chuyển 15,6 triệu USD từ nước ngoài vào Việt Nam; trong đó, có 13 triệu USD chuyển trực tiếp cho Trung tâm Dịch vụ tư vấn nhà đất tỉnh Long An để làm kinh phí bồi thường, hỗ trợ cho các hộ dân có đất bị thu hồi. Việc CPL chuyển ngoại tệ vào Việt Nam khi chưa được cấp phép đầu tư cũng như chưa được cấp phép hoạt động thương mại tại Việt Nam là trái với quy định của pháp luật về đầu tư và thương mại; vi phạm nghiêm trọng pháp luật về quản lý ngoại hối.
Liên quan đến vấn đề này, Bộ Kế hoạch và Đầu tư đã có Văn bản số 2463/BKHĐT-PC ngày 17/4/2018, xác định:“Trường hợp tổ chức, cá nhân nước ngoài không thực hiện thủ tục đăng ký hoặc thẩm tra để được cấp Giấy chứng nhận đầu tư khi bỏ vốn vào dự án tại Việt Nam thì không có cơ sở để tổ chức, cá nhân này thực hiện quyền và nghĩa vụ của nhà đầu tư đối với dự án đầu tư theo quy định của pháp luật đầu tư”.
Tại cuộc họp thi hành Phán quyết Trọng tài do Cục THADS tỉnh Long An tổ chức ngày 30/11/2020, Hồng Phát trưng ra Văn bản số 2463/BKHĐT-PC của Bộ Kế hoạch và Đầu tư để CPL tuân thủ và thực hiện theo đúng quy định. Đại diện theo ủy quyền của CPL Lương Văn Trung ba lần “phán”: Văn bản này “chỉ đọc cho vui”?
Không chỉ ngạo mạn, xem thường Bộ Kế hoạch và Đầu tư, ông Trung xem Chủ tịch UBND tỉnh Long An “ngang hàng, ngang vế”. Tại cuộc họp ngày 09/3/2021, khi các thành viên dự họp ký biên bản, ông Trung chọn ngay chiếc ghế có bảng tên Chủ tịch UBND tỉnh Long An Nguyễn Văn Út, nhảy thóc lên ngồi chễm chệ vào chiếc ghế này để đọc và ký tên!
Thứ tư, về thi hành Phán quyết Trọng Tài: Phát hiện hành vi gian dối cùng nhiều bất thường khác của CPL gây phương hại đến Dự án nên Công ty Hồng Phát không thể tiếp tục hợp tác. Trên tinh thần cầu thị, Hồng Phát muốn CPL ngồi lại bàn bạc, tìm cách giải quyết nhằm đảm bảo quyền lợi của các bên. Thế nhưng CPL khước từ, đâm đơn tố cáo Hồng Phát chiếm đoạt 15,6 triệu USD. Đây là thủ đoạn, thâm độc của CPL, muốn đẩy người đứng đầu Hồng Phát vào vòng lao lý để độc chiếm Dự án. Rất may, Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an đã vào cuộc, xác minh, làm rõ chân tướng vụ việc, bóc trần hành vi vu cáo của CPL, giải oan cho Hồng Phát. Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an khẳng định: "Chủ đầu tư không hề chiếm đoạt, mà sử dụng toàn bộ 15,6 triệu USD để đầu tư vào Dự án".
Sau khi hãm hại chủ đầu tư bất thành, CPL đâm đơn khởi kiện, yêu cầu Hồng Phát tiếp tục thực hiện “Thoả thuận khung”. Từ đối tác, CPL trở mặt,vu cáo, xem Công ty Hồng Phát như kẻ thù “không đội trời chung”, nhưng lại thúc ép lập Công ty liên doanh. Vậy mà Hội đồng Trọng tài VIAC lại chiều theo nguyên đơn, ra Phán quyết Trọng tài số 29/12 ngày 25/4/2013, “như ý” của CPL, cưỡng buộc hai bên như “nước với lửa” cùng “sánh đôi” liên doanh.
Phán quyết Trọng tài lộ rõ trái với quy định của Hiến pháp và các quy định của pháp luật Việt Nam về quyền tự do kinh doanh, quyền giao dịch dân sự, hay quyền đơn phương chấm dứt hợp đồng…Tuy nhiên, do Phán quyết Trọng tài đã có hiệu lực nên Công ty Hồng Phát phải chấp hành. Trước tiên là “phí trọng tài” hơn 91.365 USD (khoảng 2 tỉ đồng), Hồng Phát đã thi hành xong. Suốt hơn 06 năm qua, Hồng Phát luôn thiện chí chủ động thực thi Phán quyết Trọng tài, thể hiện rõ trong các cuộc họp do cơ quan THADS hay các cơ quan hữu quan tổ chức.
Ngược lại, CPL khởi kiện để có Phán quyết Trọng tài “như ý” nhưng không thực hiện mà biến Phán quyết thành công cụ để chống phá Dự án. Bằng chứng là CPL lấy lý do thực thi Phán quyết Trọng tài nhiều lần yêu cầu ngăn chặn 13 Quyền sử dụng đất với 232,66 ha của Công ty Hồng Phát. Cục THADS tỉnh Long An biết rõ yêu cầu CPL là trái pháp luật nhưng vẫn làm theo, liên tục ra lệnh ngăn chặn toàn bộ 13 QSDĐ kéo dài từ năm 2017 đến nay, trong đó có Quyết định số 07 ngày 18/12/2018 đang được thi hành.
Cũng lấy lý do thực thi Phán quyết Trọng tài, CPL yêu cầu tỉnh Long An buộc Hồng Phát ngưng thực hiện Dự án trên phần diện tích 13 Quyền sử dụng đất. Chủ tịch UBND tỉnh Long An thời điểm năm 2019 là ông Trần Văn Cần nhận thức sâu sắc yêu cầu này hoàn toàn trái pháp luật nhưng vẫn “chiều” theo CPL, “cấm vận” Hồng Phát, thể hiện tại Văn bản số 82/BB-UBND ngày 13/11/2019.
Là chủ đầu tư Dự án, Công ty Hồng Phát phải chịu “một cổ, hai tròng”, vừa bị Cục THADS tỉnh Long An ngăn chặn 13 Quyền sử dụng đất, vừa bị Chủ tịch UBND tỉnh ra lệnh dừng triển khai, làm Dự án đình trệ.
Thứ năm, CPL “xé toạc” Phán quyết Trọng tài, đòi chia 130ha đất: Sau khi ra sức chống phá làm cho Dự án bị đóng băng, tê liệt, CPL liền lấy cớ quy chụp Dự án bị “bế tắc vĩnh viễn” nên đưa ra “giải pháp” thu hồi, lấy phần đất 232,66ha chia cho CPL 130ha làm dự án riêng
Trước đó, CPL có “Văn bản thỉnh cầu” đề ngày 15/8/2019 gửi Chính phủ và các cơ quan hữu quan, nêu lý do đòi chia đất:“Mâu thuẫn giữa CPL và Hồng Phát kéo dài, không thể tháo gỡ, hai bên hợp tác thành lập Công ty liên doanh là không còn khả thi nên chia đất cho CPL là giải pháp duy nhất để giải quyết dứt điểm tranh chấp”.
CPL xác định “mâu thuẫn không thể tháo gỡ” nhưng lại khởi kiện “sống chết” đòi liên doanh rồi lấy Phán quyết Trọng tài làm bảo bối để “hô mưa, gọi gió” suốt hơn 7 năm qua. Nay, CPL tự cho mình có cái quyền đứng trên pháp luật Việt Nam, “trảm” Phán quyết Trọng tài, tự khai tử Dự án, tự chọn giải pháp “chia đất” rồi phán là “duy nhất”…Rõ ràng, CPL khởi kiện “lập liên doanh” nhưng đích cuối cùng lại là 130ha đất.
Phó Tổng giám đốc Thái Thị Hồng Hậu bức xúc, lên tiếng:“ Hơn một thập niên qua, CPL dùng nhiều chiêu trò, thủ đoạn để triệt hạ, thậm chí muốn “ép chết” chủ đầu tư nhưng không mang lại kết quả. Sự trịch thượng, bỡn cợt, xem thường pháp luật Việt Nam của CPL diễn ra suốt một thời gian dài, nhưng không bị xử lý. Trái lại, một số cơ quan chức năng, trong đó điển hình là Cục THADS tỉnh Long An hết lòng “chiều” theo CPL, ban hành các văn bản “sáng đúng, chiều sai, sớm mai lại đúng”, gây hậu quả đặc biệt nghiêm trọng.
Tính đến nay, thiệt hại mà chủ đầu gánh chịu đã lên đến hàng trăm tỉ đồng và tăng lên từng ngày. Công ty Hồng Phát đã liệt kê chi tiết toàn bộ thiệt hại, đang chuẩn bị đầy đủ hồ sơ để yêu cầu Cục THADS tỉnh Long An và những đơn vị cá nhân liên đới bồi thường”.
CPL đòi chia đất là trái pháp luật
Đó là ý kiến của nhiều chuyên gia pháp lý, trong đó có Đại biểu Quốc hội, Tiến sĩ luật Lưu Bình Nhưỡng - Phó trưởng Ban Dân nguyện của Quốc hội. Trao đổi với báo chí Tiến sĩ luật Lưu Bình Nhưỡng chỉ rõ: Vụ tranh chấp này, CPL đã khởi kiện và được giải quyết bằng thủ tục trọng tài. Phán quyết Trọng tài yêu cầu hai bên tiến tới lập liên doanh, đang được Cục THADS tỉnh Long An thi hành. Nay CPL tự vô hiệu hóa, khai tử Phán quyết Trọng tài, quay sang đề nghị cơ quan hành pháp giải quyết vụ tranh chấp theo hướng “chia” đất bằng thủ tục hành chính là không có căn cứ. Càng vô lý hơn, 130ha đất mà CPL yêu cầu “chia” thuộc phần diện tích đã được UBND tỉnh Long An giao cho Công ty Hồng Phát làm chủ đầu tư, đang triển khai thực hiện Dự án. Như vậy, yêu cầu tách “chia” đất của CPL là trái luật pháp nên không có căn cứ để Cơ quan quản lý hành chính Nhà nước xem xét, giải quyết.
Tiến sĩ luật Lưu Bình Nhưỡng nhấn mạnh:“Đây là đất giao cho Công ty Hồng Phát thực hiện Dự án, không phải tài sản thông thường. Hơn nữa, không có quy định nào cho phép CPL đòi chia và sử dụng 130ha đất. Nếu hai bên không đạt được thỏa thuận thành lập liên doanh thì dừng lại, xử lý hậu quả. Hồng Phát có thể xử lý nghĩa vụ bằng nhiều cách khác nhau nhưng không được “cắt” đất chia cho CPL”.
Đồng quan điểm với Tiến sĩ luật Lưu Bình Nhưỡng, Luật sư Nguyễn Minh Tường (Công ty Luật Phan Nguyễn, TP. Hồ Chí Minh) nêu thêm ý kiến: Việc CPL yêu cầu cơ quan Nhà nước Việt Nam cắt đất Dự án “chia” cho CPL là hoàn toàn trái quy định pháp luật. Yêu cầu này của CPL cũng được các bộ ngành phản bác, tại cuộc họp do UBND tỉnh Long An tổ chức ngày 24/10/2019. Nay CPL lại tái diễn yêu cầu “ngớ ngẩn” này. Các cơ quan chức năng khi nhận được văn bản yêu cầu của CPL thì dứt khoát trả lại đơn cho CPL. Bởi phần đất này đã được UBND tỉnh Long An giao cho chủ đầu tư là Công ty Hồng Phát để triển khai thực hiện Dự án theo đúng quy định của pháp luật. Do đó, hoàn toàn không có căn cứ để “cắt” 130 ha “chia” theo yêu cầu của CPL…
TRUNG DUY
