Vụ việc trả giá lên tới 30 tỉ đồng/m2 vừa qua tại phiên đấu giá đất ngoại thành Hà Nội không chỉ gây chấn động dư luận mà còn hé lộ những chiêu thức thao túng kết quả đấu giá, dẫn đến các hệ lụy nghiêm trọng cho cả thị trường bất động sản lẫn ngân sách nhà nước.
Theo thông tin từ cơ quan chức năng, nhóm nghi phạm tham gia đấu giá đất đã thống nhất chiến lược từ trước nhằm khống chế kết quả đấu giá.
Theo đó, nhóm nghi phạm tham gia đấu giá này xác định mức giá hợp lý khoảng 30 triệu đồng/m2 là mục tiêu để bán chênh lệch sau khi trúng đấu giá. Tuy nhiên, khi giá trị thực tế tại phiên đấu vượt mốc này, nhóm nghi phạm đã cố ý đẩy giá lên cao đột biến ở vòng thứ năm, trước khi đồng loạt rút lui ở vòng sáu.
Chiến thuật này không chỉ khiến phiên đấu giá thất bại mà còn tạo ra mặt bằng giá ảo cho thị trường đất đai, gây thiệt hại lớn cho ngân sách nhà nước.
Ảnh minh họa.
Hành vi này không chỉ vi phạm nghiêm trọng quy định về đấu giá tài sản công mà còn có thể cấu thành tội phạm hình sự. Cụ thể, theo Điều 222 Bộ luật Hình sự 2015 sửa đổi, bổ sung 2017, hành vi thông đồng, thao túng trong đấu giá có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự với mức hình phạt lên đến 20 năm tù nếu gây hậu quả nghiêm trọng.
Thêm vào đó, việc cố ý đẩy giá đất công lên mức cao bất thường rồi phá hỏng kết quả đấu giá còn là hành động phá hoại nguyên tắc công khai, minh bạch – yếu tố cốt lõi trong quản lý tài sản nhà nước. Hệ lụy từ hành vi này không chỉ giới hạn ở lĩnh vực pháp lý mà còn ảnh hưởng trực tiếp đến thị trường bất động sản, khi giá đất bị thao túng, giá trị thực của tài sản không còn được phản ánh đúng, dẫn đến các giao dịch tiếp theo trở nên khó khăn và thiếu tin cậy, điều này cũng tạo ra mặt bằng giá ảo, khiến các nhà đầu tư chân chính gặp khó khăn trong việc tham gia vào thị trường. Hơn nữa, sự bất ổn trong giá đất còn làm ảnh hưởng tiêu cực đến quy hoạch đô thị và sử dụng nguồn lực đất đai, gây lãng phí lớn cho xã hội.
Để ngăn chặn tình trạng này, cần áp dụng các biện pháp quản lý chặt chẽ hơn, bắt đầu từ việc giám sát quy trình đấu giá. Theo đó, việc sử dụng nền tảng đấu giá trực tuyến và công khai danh tính người tham gia có thể giảm thiểu nguy cơ thông đồng, trong khi các quy định nghiêm ngặt về minh bạch tài chính sẽ giúp bảo vệ lợi ích của cả nhà nước lẫn các bên tham gia.
Đồng thời, cơ quan chức năng cần xử lý nghiêm các hành vi vi phạm, không chỉ để răn đe mà còn củng cố niềm tin vào hệ thống pháp luật.
Vụ việc trên cũng là bài học cho người dân và nhà đầu tư khi tham gia các phiên đấu giá tài sản công. Đầu tiên, cần hiểu rõ giá trị thực của tài sản bằng cách tham khảo các giao dịch tương tự trong khu vực.
Thứ hai, cần kiểm tra kỹ tính pháp lý của tài sản, đảm bảo không có tranh chấp hoặc vướng mắc về quyền sở hữu.
Cuối cùng, các giao dịch lớn nên được thực hiện qua hệ thống ngân hàng để đảm bảo minh bạch và tạo cơ sở pháp lý rõ ràng. Đặc biệt, việc tham vấn ý kiến luật sư trước khi tham gia đấu giá là cách tốt nhất để tránh rủi ro pháp lý và tài chính.
Thực tế, hành vi thao túng đấu giá không chỉ làm méo mó giá trị thị trường mà còn làm xói mòn niềm tin của xã hội vào tính công bằng của các giao dịch công, điều này không chỉ gây thiệt hại tài chính mà còn làm mất cơ hội đầu tư minh bạch của những nhà đầu tư chân chính. Chính vì vậy, việc nâng cao tính minh bạch và cải thiện quy trình đấu giá là nhiệm vụ cấp bách của các cơ quan chức năng.
Về dài hạn, cần có các chính sách và quy định rõ ràng để kiểm soát giá trị tài sản và đảm bảo rằng quy trình đấu giá tài sản công được thực hiện một cách công khai, minh bạch, cơ quan chức năng nên áp dụng các công cụ công nghệ, như hệ thống đấu giá trực tuyến và lưu trữ dữ liệu, để giảm thiểu rủi ro thông đồng và tăng cường giám sát.
Ngoài ra, việc xây dựng các cơ chế giám sát độc lập và có sự tham gia của bên thứ ba cũng sẽ giúp đảm bảo tính minh bạch và công bằng trong các giao dịch công.
Vụ việc trên không chỉ là một câu chuyện pháp lý mà còn là bài học quan trọng về quản lý tài sản công, nó nhấn mạnh rằng, trong một thị trường bất động sản đang phát triển như Việt Nam, sự minh bạch và công bằng không chỉ là yếu tố đảm bảo tính ổn định mà còn là nền tảng để xây dựng niềm tin của xã hội vào hệ thống pháp luật.
Do đó, việc nâng cao năng lực giám sát, áp dụng công nghệ, và xử lý nghiêm minh các hành vi vi phạm là chìa khóa để đảm bảo một thị trường bền vững và hiệu quả.
