Ảnh minh họa.
Cụ thể, ngày 06/5/2021, Tòa án nhân dân tối cao ban hành Công văn số 58/TANDTC-PC hướng dẫn về việc xác định thời hạn chấp hành hình phạt tù nhưng cho hưởng án treo, theo đó nêu rõ: “thời gian tạm giữ, tạm giam không được trừ vào thời hạn chấp hành hình phạt tù đối với người phạm tội bị áp dụng hình phạt tù nhưng cho hưởng án treo”.
Tuy nhiên, hướng dẫn trên mâu thuẩn với nội dung đã được Viện kiểm sát nhân dân tối cao giải đáp tại mục 27, phần I, Công văn số 5487/VKSTC-V7 ngày 03/12/2020: “Khoản 1 Điều 38 Bộ luật Hình sự quy định thời gian tạm giữ, tạm giam được trừ vào thời hạn chấp hành hình phạt tù. Do đó, việc Tòa án không trừ thời gian tạm giữ, tạm giam vào thời hạn chấp hành hình phạt tù khi cho bị cáo hưởng án treo là vi phạm nghiêm trọng trong việc áp dụng Bộ luật Hình sự và Viện kiểm sát phải kháng nghị”; đã khiến cho các cơ quan tiến hành tố tụng lúng túng và gặp nhiều khó khăn trong việc áp dụng pháp luật cũng như trong công tác phối hợp.
Để tháo gỡ vướng mắc nêu trên, Viện kiểm sát nhân dân tối cao căn cứ quy định tại khoản 1 Điều 38 Bộ luật Hình sự: “Thời hạn tạm giữ, tạm giam được trừ vào thời hạn chấp hành hình phạt tù…” và Điều 4 Nghị quyết số 02/2018/NQ-HĐTP ngày 15/5/2018 của Hội đồng thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao hướng dẫn áp dụng Điều 65 Bộ luật Hình sự về án treo: “Khi cho người phạm tội hưởng án treo, Tòa án phải ấn định thời gian thử thách bằng hai lần mức hình phạt tù, nhưng không được dưới 01 năm và không được quá 05 năm”, và nhận định rằng trường hợp bị cáo hưởng án treo (là biện pháp được miễn chấp hành hình phạt tù có điều kiện) thì phải chấp hành thời gian thử thách chứ không phải thời hạn chấp hành hình phạt tù; thời gian thử thách được ấn định dựa trên mức hình phạt tù chứ không phải thời hạn chấp hành hình phạt tù, do đó, không thể lấy mức chấp hành hình phạt tù trừ đi thời gian đã bị tạm giữ, tạm giam.
Theo đó, Công văn số 5487/VKSTC-V7 ngày 03/12/2020 của Viện kiểm sát nhân dân tối cao hướng dẫn chưa thống nhất giữa khái niệm “thời hạn chấp hành hình phạt tù” với “mức hình phạt tù”, dẫn đến việc giải đáp khó khăn chưa phù hợp.
Để đảm bảo thực hiện thống nhất, đầy đủ các quy định của Bộ luật Hình sự, Viện kiểm sát nhân dân tối cao ban hành Công văn số 3376/VKSTC-V7 về việc xác định thời hạn chấp hành hình phạt tù nhưng cho hưởng án treo, yêu cầu các đơn vị trong Ngành thực hiện đúng khoản 1 Điều 65 Bộ luật hình sự và Điều 4 Nghị quyết số 02/2018/NQ-HĐTP ngày 15/5/2018 của Hội đồng thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao.
Như vậy, sẽ không trừ thời gian tạm giữ, tạm giam vào mức hình phạt tù để ấn định thời gian thử thách đối với người phạm tội bị áp dụng hình phạt tù nhưng cho hưởng án treo.
NGỌC ANH
