Chỉ thị nêu rõ, thời gian qua, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã có nhiều văn bản chỉ đạo các bộ, ngành, địa phương về một số giải pháp cấp bách trong công tác phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ, đặc biệt là Chỉ thị số 01/CT-TTg ngày 03/01/2023 về tăng cường công tác phòng cháy, chữa cháy trong tình hình mới; Chỉ thị số 19/CT-TTg ngày 24/6/2024 về tăng cường công tác phòng cháy, chữa cháy đối với nhà ở nhiều tầng, nhiều căn hộ, nhà ở riêng lẻ kết hợp sản xuất, kinh doanh.
Tuy nhiên, một số nhiệm vụ trọng tâm, cấp bách chưa được một số bộ, ngành, địa phương triển khai nghiêm túc như: Việc kiểm soát các điều kiện kinh doanh dịch vụ karaoke, vũ trường chưa thực sự quyết liệt, chặt chẽ; còn nhiều cơ sở vi phạm quy định về phòng cháy, chữa cháy; một số địa phương phân công chưa rõ trách nhiệm của sở, ngành chức năng, Chủ tịch Ủy ban nhân dân (UBND) cấp huyện, Chủ tịch UBND cấp xã trong việc kiểm tra, đôn đốc, hướng dẫn thực hiện; chưa kiểm điểm, xử lý nghiêm khắc nếu để xảy ra cháy, nổ gây thiệt hại nghiêm trọng trên địa bàn quản lý. Việc kiểm tra, hướng dẫn, yêu cầu thực hiện các giải pháp, điều kiện bảo đảm an toàn phòng cháy, chữa cháy đối với nhà ở nhiều tầng, nhiều căn hộ, nhà ở riêng lẻ kết hợp sản xuất, kinh doanh, nhà ở cho thuê trọ chưa quyết liệt, thiếu hiệu quả; còn nhiều địa phương chưa ban hành tài liệu hướng dẫn giải pháp cấp thiết tăng cường điều kiện an toàn phòng cháy, chữa cháy theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ tại Chỉ thị số 19/CT-TTg.
Dự báo trong thời gian tới, tình hình cháy, nổ tiếp tục diễn biến phức tạp, khó lường, nhất là trong thời điểm cuối năm, thời tiết hanh khô, hoạt động sản xuất, kinh doanh, dự trữ hàng hóa phục vụ Tết tăng cao, các nguyên vật liệu, hàng hóa tập kết lớn, việc tiêu thụ điện, nhiên liệu gia tăng gây nguy cơ mất an toàn về phòng cháy, chữa cháy.
Để chủ động phòng ngừa, ngăn chặn tình hình cháy, nổ, hạn chế thấp nhất thiệt hại do cháy, nổ gây ra, Thủ tướng đề nghị Bộ trưởng Bộ Công an khẩn trương ban hành hoặc tham mưu cấp có thẩm quyền ban hành các văn bản hướng dẫn thi hành Luật PCCC và CNCH vừa được Quốc hội thông qua và có hiệu lực thi hành trước ngày 01/7/2025, bảo đảm đồng bộ, kịp thời khi Luật có hiệu lực. Chỉ đạo công an các đơn vị, địa phương mở đợt cao điểm về tuyên truyền, kiểm tra an toàn PCCC đối với các cơ sở có nguy hiểm về cháy, nổ, địa điểm tập trung đông người; tập trung kiểm tra, hướng dẫn khắc phục các sơ hở, thiếu sót, xử lý nghiêm các vi phạm về PCCC theo quy định.
Thủ tướng cũng giao Bộ trưởng Bộ Xây dựng phối hợp với UBND cấp tỉnh chỉ đạo cơ quan chức năng rà soát, kiểm tra việc cấp phép xây dựng đối với các loại hình công trình, nhà ở, nhà ở kết hợp sản xuất, kinh doanh. Xử lý nghiêm các trường hợp xây dựng sai phép, trái phép, các trường hợp tự ý chuyển đổi công năng từ nhà ở riêng lẻ sang các loại hình sản xuất, kinh doanh khác mà không bảo đảm điều kiện an toàn PCCC.
Chủ tịch UBND các tỉnh, thành phố được giao nhiệm vụ chỉ đạo thực hiện việc yêu cầu chủ hộ gia đình, người đứng đầu nhà ở nhiều tầng, nhiều căn hộ, nhà ở riêng lẻ kết hợp sản xuất, kinh doanh (bao gồm cả nhà ở cho thuê trọ) phải cam kết, có lộ trình thực hiện các giải pháp tăng cường PCCC do UBND cấp tỉnh ban hành và dứt điểm phải hoàn thành thực hiện các giải pháp trước ngày 30/3/2025 theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ tại Chỉ thị số 19/CT-TTg. Sau thời gian trên, nếu không tổ chức thực hiện phải dừng hoạt động cho đến khi thực hiện xong.
Theo chỉ thị của Thủ tướng, tại khu vực đô thị không bảo đảm hạ tầng giao thông, nguồn nước chữa cháy, phải xây dựng ngay phương án cấp nước, dự trữ nước, bố trí phương tiện, trang thiết bị chữa cháy, cứu nạn, cứu hộ. Lãnh đạo tỉnh cần phân công nhiệm vụ cụ thể, bố trí lực lượng, phương tiện thường trực, ứng trực, bảo đảm đầy đủ trang thiết bị cho lực lượng dân phòng, lực lượng tham gia bảo vệ an ninh, trật tự ở cơ sở để sẵn sàng cứu người bị nạn, chữa cháy khi có cháy, nổ, tai nạn, sự cố xảy ra ngay từ địa bàn, cơ sở.
Chỉ đạo phân công rõ trách nhiệm của sở, ngành chức năng, chủ tịch UBND cấp huyện, chủ tịch UBND cấp xã trong công tác PCCC và CNCH tại từng địa phương; cụ thể hóa trách nhiệm của từng cấp, từng ngành, từng cá nhân trong quản lý nhà nước về PCCC và CNCH để có biện pháp kiểm điểm, xử lý nghiêm khắc nếu để xảy ra cháy, nổ gây thiệt hại nghiêm trọng trên địa bàn. Chủ tịch UBND các cấp phải chịu trách nhiệm nếu để xảy ra cháy, nổ gây thiệt hại nghiêm trọng về người, tài sản trên địa bàn, lĩnh vực thuộc phạm vi quản lý.