Tại Hội nghị lần thứ 20 mới đây, Ban Chấp hành Đảng bộ TP. Hà Nội đã xem xét, cho ý kiến và thống nhất cao với Đề án sắp xếp đơn vị hành chính và tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị thành phố. Theo Phó Chủ tịch UBND TP. Hà Nội Lê Hồng Sơn, căn cứ vào định hướng của Trung ương, thành phố đề xuất tổ chức chính quyền địa phương cấp tỉnh giữ nguyên như hiện nay và theo quy định của Luật Thủ đô năm 2024.
Cơ quan HĐND cấp cơ sở gồm: Chủ tịch HĐND (kiêm nhiệm) và một Phó Chủ tịch (chuyên trách). Cơ quan dân cử cấp cơ sở có hai ban là Pháp chế và Kinh tế - xã hội, trong đó mỗi ban có trưởng ban (kiêm nhiệm), một phó trưởng ban (chuyên trách).
Ảnh minh họa.
Cơ quan của UBND cấp cơ sở gồm: Chủ tịch UBND (chuyên trách) và hai Phó Chủ tịch. Trong đó, một Phó Chủ tịch kiêm nhiệm chức danh Chánh Văn phòng HĐND và UBND; một Phó Chủ tịch kiêm nhiệm chức danh Giám đốc Trung tâm phục vụ hành chính công.
Theo hướng dẫn của Ban Chỉ đạo Trung ương, UBND cấp xã có 4 phòng chuyên môn gồm: Văn phòng HĐND và UBND; Phòng Kinh tế (đối với xã)/Phòng Kinh tế, Hạ tầng và Đô thị (đối với phường); Phòng Văn hóa - Xã hội và Trung tâm phục vụ hành chính công.
Đáng chú ý, về biên chế, Phó Chủ tịch UBND TP. Hà Nội nhấn mạnh, trước mắt thành phố sử dụng số biên chế hiện có của cấp huyện, cấp xã để bố trí về công tác ở đơn vị hành chính cấp xã mới và thực hiện sắp xếp theo chỉ đạo của Trung ương. Ngoài chỉ tiêu biên chế của Trung ương giao cho cấp cơ sở (theo hướng dẫn mỗi xã phường khoảng 32 người, không gồm khối Đảng, đoàn thể), thành phố sẽ kiến nghị Trung ương cho phép bố trí hệ số K từ 1,5 đến 2 lần tính theo quy mô dân số và đặc điểm kinh tế - xã hội để đảm bảo thực hiện nhiệm vụ được giao.
Đề xuất hệ số K xuất phát từ dự kiến sau sắp xếp Hà Nội giảm từ 526 đơn vị hành chính cấp xã xuống 126 (73 xã, 53 phường), trong đó 4 đơn vị có dân số vượt 100.000, gồm: Xuân Phương (gần 109.000); Phù Đổng (trên 117.000); Đông Anh (hơn 116.000) và Hồng Hà (126.000).
Hiện thành phố có phường Hoàng Liệt (quận Hoàng Mai) có dân số gần 100.000. Dân đông nhưng biên chế bộ máy chính quyền cơ sở theo quy định chung như với địa bàn khác dẫn đến nhiều khó khăn trong quản lý, gây quá tải hạ tầng kinh tế xã hội. Phụ huynh phải bốc thăm để giành suất cho con vào trường Mầm non Hoàng Liệt (công lập) vì số đăng ký gấp đôi chỉ tiêu.
Đối với đơn vị sự nghiệp công lập ở cấp cơ sở, trong lĩnh vực giáo dục, thành phố giữ nguyên các trường THCS, tiểu học, mầm non công lập và chuyển giao cho cấp xã quản lý. Trung tâm giáo dục nghề nghiệp - giáo dục thường xuyên thuộc UBND cấp huyện hiện nay sẽ chuyển về Sở Giáo dục và Đào tạo quản lý và tổ chức lại để cung ứng dịch vụ theo khu vực liên xã, phường.
Lĩnh vực y tế, trước mắt thành phố duy trì các trạm y tế xã, phường hiện có. Sau sắp xếp, căn cứ vào diện tích, quy mô dân số của đơn vị hành chính cấp xã mới, thành phố sẽ tổ chức lại trạm y tế các xã thành một trạm trực thuộc UBND cấp xã để thực hiện nhiệm vụ. Các trung tâm y tế, bệnh viện đa khoa thuộc UBND cấp huyện sẽ chuyển về Sở Y tế quản lý để sắp xếp, tổ chức cung ứng dịch vụ theo khu vực liên xã, phường.
Thành phố sẽ tổ chức một đơn vị sự nghiệp công lập trực thuộc UBND cấp xã do nhà nước đảm bảo chi 100% để cung ứng dịch vụ công cơ bản, thiết yếu cho người dân trên địa bàn (dịch vụ sự nghiệp công thuộc lĩnh vực văn hóa, thể thao, du lịch, thông tin, truyền thông, nông nghiệp, môi trường...).
Một đơn vị sự nghiệp công lập tự chủ chi thường xuyên thuộc UBND cấp xã sẽ được thành lập để cung ứng dịch vụ công thuộc lĩnh vực quản lý dự án đầu tư, phát triển quỹ đất, giải phóng mặt bằng, quản lý công viên, cây xanh, nghĩa trang, hạ tầng kỹ thuật đô thị, nông thôn trên địa bàn.
Đối với thôn, tổ dân phố, trước mắt thành phố giữ nguyên. Sau khi sắp xếp đơn vị hành chính các cấp, căn cứ hướng dẫn của Chính phủ, Hà Nội sẽ nghiên cứu và xác định lộ trình tổ chức lại thôn, tổ dân phố theo hướng tinh gọn, phục vụ trực tiếp đời sống cộng đồng dân cư. Người hoạt động không chuyên trách ở cấp xã đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ có thể tham gia công tác tại thôn, tổ dân phố.
Vừa qua, Chủ tịch UBND TP. Hà Nội Trần Sỹ Thanh đã có văn bản gửi UBND các quận, huyện, thị xã về phương án sắp xếp đơn vị hành chính cấp xã của Thành phố để thực hiện lấy ý kiến Nhân dân và tổ chức kỳ họp HĐND các cấp.
Hiện nay, TP. Hà Nội có 526 xã, phường, theo phương án sắp xếp đơn vị hành chính cấp xã của Thành phố để thực hiện lấy ý kiến Nhân dân, Hà Nội dự kiến còn 126 xã, phường sau sắp xếp.
Thành phố Hà Nội có tổng diện tích 3.359,84 km2, hiện gồm 30 đơn vị hành chính cấp huyện (12 quận, 1 thị xã và 17 huyện), 526 đơn vị hành chính cấp xã (160 phường, 21 thị trấn và 345 xã); dân số thường xuyên sinh sống và tạm trú khoảng hơn 8,5 triệu người.
Đối với khối 12 quận trung tâm có diện tích: 308,04km2 (chiếm 9,19% diện tích toàn thành phố); quy mô dân số 3.480.893 người (chiếm 42% dân số toàn thành phố); số lượng đơn vị hành chính phường hiện có 153.
