Tại cuộc họp diễn ra sáng ngày 02/5 vừa qua, UBND tỉnh Hà Nam đã chỉ đạo các sở, ngành chức năng tiến hành xử lý vi phạm các quy định về phòng, chống dịch Covid-19 đối với Bệnh nhân (BN) 2899 và các tổ chức, cá nhân liên quan.
Theo đó, trên cơ sở ý kiến về quyết định kỷ luật, xử lý vi phạm các tổ chức, cá nhân vi phạm, UBND tỉnh Hà Nam đã có quyết định các hình thức kỷ luật, xử lý các tập thể, cá nhân vi phạm trong việc phòng chống dịch như sau:
Đối với BN 2899 đã hoàn thành cách ly tập trung nhưng chưa thực hiện nghiêm các quy định của địa phương về tự cách ly tại nhà, trước hết phải xử lý phạt hành chính, giao cho Công an tỉnh và các ngành thực thi pháp luật rà soát lại hồ sơ vụ việc, nếu hồ sơ đủ căn cứ vi phạm sẽ truy cứu hình sự đối với bệnh nhân này.
Đối với Trạm trưởng Trạm Y tế xã Đạo Lý biết tình trạng của BN 2899 có những biểu hiện ho, sốt, lại mới nhập cảnh về Việt Nam nhưng chưa xử lý và giải quyết kịp thời sự việc gây ra hậu quả lây nhiễm dịch bệnh ra cộng đồng, trước mắt yêu cầu kiểm điểm, tùy theo mức độ vi phạm sẽ có hình thức kỷ luật phù hợp.
UBND tỉnh cũng giao Công an tỉnh rà soát toàn bộ hồ sơ, cá nhân nào thuộc Sở Y tế, thuộc huyện Lý Nhân hay xã Đạo Lý vi phạm thì sẽ xử lý theo quy định của pháp luật.
Vậy, BN 2899 lây nhiễm bệnh ra cộng đồng này đã vi phạm các quy định phòng chống dịch Covid-19 như thế nào? Ngoài BN2899, còn những tổ chức, cá nhân nào cần phải bị xử lý? Luật Sư Nguyễn Thị Đinh Hương - Giám đốc Công ty Luật TNHH Hà Ninh cho biết, BN 2899 (sinh năm 1993, trú tại thôn Quan Nhân, xã Đạo Lý, huyện Lý Nhân, tỉnh Hà Nam) là công dân Việt Nam từ Nhật Bản trở về, đã hoàn thành thực hiện cách ly ở Đà Nẵng nhưng khi về địa phương đã không thực hiện nghiêm các quy định về phòng, chống dịch Covid-19 đã vi phạm Luật Phòng, chống bệnh truyền nhiễm và Quyết định số 879/QĐ-BYT ngày 12/3/2020 của Bộ trưởng Bộ Y tế về việc “Hướng dẫn cách ly y tế tại nhà, nơi lưu trú phòng chống dịch Covid-19”.
Luật sư Hương cho rằng, thời gian cách ly tại nhà là 14 ngày, người được cách ly phải: “Chấp hành việc tự cách ly tại nơi ở, nơi lưu trú đúng thời gian quy định và có cam kết với chính quyền địa phương; Hạn chế ra khỏi phòng riêng, hạn chế tiếp xúc trực tiếp với người trong gia đình, nơi lưu trú cũng như những người khác; Không ra khỏi nơi ở, nơi lưu trú trong suốt thời gian cách ly…’’.
“Như vậy, quy định cách ly ở nhà là rất chi tiết và chặt chẽ, BN 2899 đã hoàn thành thực hiện cách ly ở Đà Nẵng, là đối tượng phải cách ly tại nhà. Tuy nhiên, khi về địa phương bệnh nhân lại không tuân thủ theo đúng quy định, cụ thể là tổ chức liên hoan, ăn uống khiến một số người mắc Covid-19 là vi phạm nghiêm trọng quy định về phòng chống dịch”, Giám đốc Công ty Luật TNHH Hà Ninh cho hay.
Ngoài ra, căn cứ vào kết quả điều tra và hậu quả của vụ việc, Luật sư Hương cho biết thêm, nếu đủ căn cứ BN 2899 có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự theo Điều 240, Bộ luật Hình sự 2015 sửa đổi, bổ sung 2017 quy định cụ thể về tội “Làm lây lan dịch bệnh truyền nhiễm nguy hiểm cho người”.
Điều 240, Bộ luật Hình sự 2015 sửa đổi, bổ sung 2017 quy định về tội "Làm lây lan dịch bệnh truyền nhiễm nguy hiểm cho người" như sau: 1. Người nào thực hiện một trong các hành vi sau đây, làm lây lan dịch bệnh truyền nhiễm nguy hiểm cho người, thì bị phạt tiền từ 50.000.000 đồng đến 200.000.000 đồng hoặc phạt tù từ 01 năm đến 05 năm: a) Đưa ra hoặc cho phép đưa ra khỏi vùng có dịch bệnh động vật, thực vật, sản phẩm động vật, thực vật hoặc vật phẩm khác có khả năng lây truyền dịch bệnh nguy hiểm cho người, trừ trường hợp pháp luật có quy định khác; b) Đưa vào hoặc cho phép đưa vào lãnh thổ Việt Nam động vật, thực vật hoặc sản phẩm động vật, thực vật bị nhiễm bệnh hoặc mang mầm bệnh nguy hiểm có khả năng lây truyền cho người; c) Hành vi khác làm lây lan dịch bệnh nguy hiểm cho người. 2. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 05 năm đến 10 năm: a) Dẫn đến phải công bố dịch thuộc thẩm quyền của Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp tỉnh hoặc Bộ trưởng Bộ Y tế; b) Làm chết người. 3. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 10 năm đến 12 năm: a) Dẫn đến phải công bố dịch thuộc thẩm quyền của Thủ tướng Chính phủ; b) Làm chết 02 người trở lên. 4. Người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ 20.000.000 đồng đến 100.000.000 đồng, cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 01 năm đến 05 năm. |
Về mặt khách quan, Luật sư Hương cho biết, tội “Làm lây lan dịch bệnh truyền nhiễm nguy hiểm cho người” có các dấu hiệu cơ bản về các hành vi, gồm: Có hành vi đưa ra hoặc cho phép đưa ra khỏi vùng dịch bệnh động vật; sản phẩm động vật, thực vật hoặc vật phẩm khác có khả năng truyền dịch bệnh nguy hiểm cho người, gây chết người; Có hành vi đưa vào hoặc cho phép đưa vào (từ nước ngoài vào) Việt Nam động vật, thực vật hoặc sản phẩm động vật, thực vật bị nhiễm bệnh hoặc mang mầm bệnh nguy hiểm có khả năng lây truyền cho người; Có hành vi khác làm lây lan dịch bệnh cho người.
“Tất cả hành vi nêu trên phải gây ra hậu quả là làm lây lan dịch bệnh nguy hiểm cho người, đây là dấu hiệu cấu thành cơ bản của tội này”, Luật sư Đinh Hương nhận định.
Theo Luật sư Hương, các hành vi nêu trên xâm phạm nghiêm trọng đến quy định về phòng, chống dịch bệnh ở người. Cụ thể là vi phạm Luật Phòng, chống bệnh truyền nhiễm và các văn bản khác liên quan.
Bên cạnh đó, các hành vi nêu trên còn có thể xâm phạm đến tính mạng, sức khỏe, tài sản của người khác. Người phạm tội thực hiện hành vi phạm tội này với lỗi cố ý và chủ thể là bất kỳ người nào có năng lực chịu trách nhiệm hình sự.
Theo đó, căn cứ vào Điều 240, Bộ luật Hình sự 2015 sửa đổi, bổ sung 2017 đã quy định mức hình phạt của tội “Làm lây lan dịch bệnh truyền nhiễm nguy hiểm cho người” thành 03 khung như sau: Khung một (khoản 1): Có mức phạt tiền từ 50.000.000 đồng đến 200.000.000 đồng hoặc bị phạt tù từ 01 năm đến 05 năm; Khung hai (khoản 2): Có mức phạt tù từ 05 năm đến 10 năm; Khung ba (khoản 3): Có mức phạt tù từ 10 năm đến 12 năm.
Ngoài việc bị áp dụng một trong các hình phạt chính nêu trên, trong thực tế giải quyết tùy từng trường hợp cụ thể, người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ 20.000.000 đồng đến 100.000.000 đồng, cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 01 năm đến 05 năm.
TRẦN MINH